Bas 7 Verwantschap

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

3.7 Verwantschap

Planning

herhaling 3.6 (6)

Uitleg 3.7 Verwantschap (10 min)

quiz vragen / oefening

Aantekening

Opdrachten

Wanneer is een soort een soort?

1. Wanneer individuen binnen een soort er het zelfde uit zien.
2. Wanneer individuen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen
3. Wanneer individuen nakomelingen kunnen krijgen

Een ras is

1. de individuen van één soort met bepaalde kenmerken
2. een groep dezelfde dieren
3. Een individu met bepaalde kenmerken

Organismen van een ras kunnen zich met een ander ras van dezelfde soort voortplanten.

1. juist
2. onjuist

Wat is evolutie?

1. Evolutie is het ontstaan van nieuwe soorten doordat organismen met de oorspronkelijke vorm uitsterven.
2. Evolutie is de ontwikkeling van leven op aarde, waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen.
3. Evolutie is de grotere overlevingskans van individuen met een betere aanpassing aan het milieu.

Wie was de grondlegger van de evolutietheorie?

1. Isaac Newton
2. Nicolaas Copernicus
3. Charles Darwin
4. Meneer Braber

Wat is natuurlijke selectie?

1. De best aangepaste diersoort zal overleven en nakomelingen krijgen.
2. De geleidelijke ontwikkeling van diersoorten op aarde.
3. Het reconstrueren van organismen aan de hand van fossiele resten.
4. Het onderzoek naar de overeenkomsten in erfelijke eigenschappen.

Leerdoelen

Je kunt toelichten wat fossielen hebben bijgedragen aan de evolutietheorie. 

Je kunt toelichten dat overeenkomsten in de bouw van organen, de bouw van cellen en de samenstelling van stoffen in cellen duiden op verwantschap. 

Fossielen

Versteende afdrukken

of

Versteende organismen (fossielen)

Argumenten voor evolutie

• Fossielen
  
  
•     soorten zijn ontstaan, veranderd of verdwenen.

Verwantschap

•  Soorten die een gemeenschappelijke voorouder hebben, vertonen verwantschap

Zoeken naar verwantschap door te kijken naar overeenkomst in:

• de bouw van organen
• processen in cellen 
• samenstelling van stoffen in cellen

Overeenkomsten

Overeenkomsten in bouw;

Rudimentaire organen ; 

Celprocessen (is vaak gelijk)

Rudimentaire organen

= Organen die geen functie meer hebben en nauwelijks tot ontwikkeling komen

• Bewijs dat verschillende soorten een gemeenschappelijke voorouder hebben

 

Overeenkomst in embryonale ontwikkeling

Stoffen uit cellen

Hoe meer stoffen (zoals DNA en eiwit) overeenkomen bij twee soorten, des te korter geleden hebben ze een gemeenschappelijke voorvader gehad. 

Dit kan steeds nauwkeuriger bepaald worden.

Stamboom

- Door DNA te vergelijken kan je een stamboom maken. Dit heet een evolutionaire stamboom.

- Hoe verder naar beneden, hoe langer geleden.

Dus... Aantekening

verwant(schap): Soorten met een gemeenschappelijke voorouder. Kijken naar: bouw van organen, processen in cellen en samenstelling van stoffen in cellen. 

Rudimentaire organen: 'overblijfselen' van organen

Wat is een rudimentair orgaan

1. Een orgaan dat je voorouders ook hadden
2. Een orgaan dat je niet langer nodig hebt
3. Een orgaan waar je niet buiten kunt

Wat is een rudimentair orgaan van de mens

1. Hersenen
2. Dikke darm
3. Blinde darm
4. Kleine teen

Welke zijn het meest met elkaar verwant?

1. Walvisachtigen en herten
2. Kameelachtigen en varkens
3. Herten en holhoornigen
4. Dwergherten en herten

Huiswerk

3.7 Lees bladzijde 205 t/m 208

Maak opdracht 1, 2, 3, 5, 6 en 7