181126 Formuleren: incongruentie, lijdende vorm en inversie
Vandaag:
De laatste formuleerfouten in de syllabus:
incongruentie
onnodig lijdende vorm
foutieve inversie
1 / 16
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3
In deze les zitten 16 slides, met tekstslides.
Lesduur is: 50 min
Onderdelen in deze les
Vandaag:
De laatste formuleerfouten in de syllabus:
incongruentie
onnodig lijdende vorm
foutieve inversie
Slide 1 - Tekstslide
Na deze les...
... kun je de volgende formuleringsfouten herkennen en verbeteren in een zin:
Incongruentie
Onnodig lijdende vorm
Foutieve inversie
Slide 2 - Tekstslide
Incongruentie
In een zin behoren OW en PV te congrueren: ze zijn in getal gelijk aan elkaar.
OW = meervoud <-> PV = meervoud
De mannenkopen een drankje.
OW = enkelvoud <-> PV = enkelvoud
De mankoopt een drankje.
Incongruentie: OW en PV komen in getal niet overeen.
Slide 3 - Tekstslide
Congruentie of incongruentie?
Toen de groep criminelen waren gearresteerd, was iedereen opgelucht.
Toen degroep criminelen was gearresteerd, was iedereen opgelucht.
Slechts 20 procent van de leerlingen hebben het gehaald.
Slechts 20 procent van de leerlingen heeft het gehaald.
De mensen werd gevraagd te vertrekken.
(Aan) de mensen werd gevraagd te vertrekken.
Slide 4 - Tekstslide
onlinenederlands.nl
Slide 5 - Link
Onnodige lijdende vorm
Slide 6 - Tekstslide
Lijdende vorm
Een lijdende vorm is van zichzelf niet fout.
nadruk op andere zinsdelen
onderwerp ‘verdoezelen’
formeler
Maar let op:
niet te veel zinnen in de lijdende vorm achter elkaar,
niet onnodige zinnen in de lijdende vorm,
gevaar voor incongruentie.
Slide 7 - Tekstslide
Valkuil: lange, saaie, moeilijke zinnen
De boeiende inhoud van de inleiding die gehouden werd door uw collega Van den Kardenburg, zal door ons aan onze directie voorgelegd worden ter overdenking.
Uw collega Van den Kardenburg heeft een boeiende inleiding gehouden. De inhoud daarvan zullen wij ter overdenking aan onze directie voorleggen.
Slide 8 - Tekstslide
Valkuil: incongruentie
De passagiers worden verzocht de ramen gesloten te houden.
Reizigers richting Utrecht worden verzocht in Amersfoort over te stappen.
Slide 9 - Tekstslide
Onnodig: actieve zinnen lezen prettiger
Er is door hem een onderzoek gedaan.
Hij heeft onderzoek gedaan.
De koe werd door de slager geslacht.
De slager slachtte de koe.
Slide 10 - Tekstslide
Inversie (= omkering)
Meest voorkomende zin: OW / PV / de rest:
Fienkocht vanmorgen een brood bij de bakker.
Vanmorgen kocht Fien een brood bij de bakker.
Een brood kocht Fien vanmorgen bij de bakker.
Bij de bakker kocht Fien vanmorgen een brood.
Slide 11 - Tekstslide
Foutieve inversie
Als het onderwerp achter de persoonsvorm staat, terwijl er onterecht niets voor staat.
Komt vaak voor in samenstelde zinnen.
Slide 12 - Tekstslide
Voorbeeld
Op het eindexamen ging het mis en moest hij het hele jaar opnieuw doen.
Op het eindexamen ging het mis en moesthij het hele jaar opnieuw doen.
Is er sprake van een samentrekking?
Op het eindexamen ging het mis en (op het eindexamen) moest hij het hele jaar opnieuw doen.
Hier is sprake van foute inversie. Er moet iets staan vóór de pv als het onderwerp achter de pv staat.
Slide 13 - Tekstslide
Hoe verbeter je de zin?
Op het eindexamen ging het mis en hij moest het hele jaar opnieuw doen.
Op het eindexamen ging het mis en het hele jaar moest hij opnieuw doen.
Op het eindexamen ging het mis en daardoor moest hij het hele jaar opnieuw doen.
Lesduur is: 50 min
