filosofie - inleiding

Filosofie
'Liefde voor wijsheid'
1 / 52
volgende
Slide 1: Tekstslide
FilosofieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 1

In deze les zitten 52 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Filosofie
'Liefde voor wijsheid'

Slide 1 - Tekstslide


Filosofie


filos = zoon/vriend
filo = liefde tot
sofia = wijsheid



Slide 2 - Tekstslide

Waarom?
  • Mythen zijn niet altijd waar

  • Antwoorden zoeken op vragen

  • Niet zomaar alles aannemen: kritisch en nieuwsgierig zijn en blijven!

  • Zelf ontdekken van de waarheid

  • Observeren

Slide 3 - Tekstslide

Filosofen
'Vrienden van de wijsheid'
Filosofen willen hun kennis en wijsheid uitbreiden
'Liefde voor de wijsheid'

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Tekstslide


Natuurfilosofen


  • Eigenlijk de voorlopers van moderne wetenschappers.
  • Hebben belangrijke ontdekkingen gedaan, die (soms) vandaag de dag nog steeds kloppen.

Slide 7 - Tekstslide

Filosofie van de Oudheid
lessen:
les 1 - Inleiding
les 2 - Natuurfilosofen
les 3 - Socrates
Les 4 - Plato en Aristoteles
Les 5 - Herhaling
Les 6 - Toets
begrippen:
  • filosofie - wijsbegeerte
  • oerstof 
  • mythologie
  • filosofische vraag
  • ethiek - goed en kwaad
  • god als onbewogen beweger

Slide 8 - Tekstslide

Filosofen: de voorlopers van moderne wetenschappers. 

Hebben belangrijke ontdekkingen gedaan, die (soms) vandaag de dag nog steeds kloppen.
  • Archimedes> Eureka
  • Herodotus> geschiedenis
  • Pythagoras> wiskunde
  • Hippocartes> geneeskunde

Slide 9 - Tekstslide

Van Mythe...
Stel je voor....
Van Mythe...

Stel je voor....

De wereld/natuur begrijpen door: 
  • Goden 
  • Orakels 
  • Magie
  • => Mythes 


(vóór 600 v Chr)

Slide 10 - Tekstslide

Van Mythe...
Stel je voor....
 ...naar wetenschap           (500 v Chr)
  • Ook de mens en de samenleving begrijpen
  • => Socrates
  • "Wat is rechtvaardigheid?"
  • Kritische vragen

Socrates
Niet alleen de wereld/natuur begrijpen... 

Slide 11 - Tekstslide

Van Mythe...
Stel je voor....
   ...naar wetenschap           (600 v Chr)
De wereld/natuur begrijpen door: 
  • observeren/ bestuderen
  • redeneren 
  • => Filosofen
  • => wetenschap 


Contact met volken met ander mythen zorgt voor twijfel. 
Thales van Milete

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide


Socrates


  • Eén van de belangrijkste Atheense filosofen
  • Goed en kwaad (Ethiek)
  • Socratische manier van vragen stellen
  • Hij moest zelfmoord plegen.

Slide 14 - Tekstslide

Uitspraken

  • Ik weet slechts één ding: dat ik niets weet. 
  • Onwetendheid is de bron van alle kwaad. 
  • Wijsheid begint met verwondering. 

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Video

Slide 17 - Tekstslide


Plato


  • Leerling van Socrates
      Oprichter van de Akademeia 
      (Atheense academie - hoger onderwijs)
  • Bekendste werk: De Staat, over politiek
Ideeënleer
In deze periode richtte hij zich steeds meer op de ‘Ideeënleer’, het gedachtegoed dat er van alle dingen in het universum perfecte ‘Vormen’ of ‘Ideeën’ bestaan. Alles wat wij om ons heen zien in de wereld zijn echter slechts ‘afspiegelingen’ van deze ideaalbeelden, waardoor de meeste mensen denken de ‘echte’ Ideeën te kennen, maar dat in werkelijkheid niet doen. Deze perfecte vormen liggen namelijk diep opgeslagen in onze ziel, waardoor ze alleen door filosofen te bestuderen zijn.

Slide 18 - Tekstslide

Het leven van Plato
  • Rijkste en meest politiek actieve gezin Athene
  • Plato kwam in aanraking met Socrates, zijn dood maakte         veel indruk
  • Plato wilde Socrates graag opvolgen
  • Na een tijdje reizen richtte hij de
      Akademeia op 
  • Ideale staat 

Slide 19 - Tekstslide

Omschrijf in een aantal woorden hoe volgens jou een paard eruit ziet.

Slide 20 - Open vraag

Slide 21 - Video

De grot van Plato

Slide 22 - Tekstslide

De allegorie van de grot
  • Illustratie van het verschil tussen schijnbare realiteit en echte kennis.

  • Gevangenen zien alleen schaduwen op de muur van de grot, vergelijkbaar met mensen die alleen de materiële wereld zien.

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Tekstslide

De twee-deling van de wereld

  • Wereld is verdeeld in de zintuiglijk waarneembare materiële wereld en de onzichtbare, eeuwige ideeënwereld.


Ideeën zijn eeuwige, onveranderlijke concepten of essenties.
Ze bestaan in de ideeënwereld en zijn de ware realiteit.

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Tekstslide

Ideeën (Vormen):

  • Ideeën zijn eeuwige, onveranderlijke concepten of essenties.

  • Ze bestaan in de ideeënwereld en zijn de ware realiteit.

Slide 27 - Tekstslide


Aristoteles


  • Leerling van Plato
  • Filosoof én natuurkundige
  • Mens is sociaal wezen kan alleen in een polis-gemeenschap volmaaktheid vinden
  • Leraar Alexander de Grote

Slide 28 - Tekstslide

Homo universalis
Hij was bekwaam in filosofie,
psychologie, politieke en sociale wetenschappen, wiskunde en
natuurwetenschappen, taal- en letterkunde, theater etc..

Slide 29 - Tekstslide

privéleraar
  • werd hij in ca. 342 v.Chr.  van de toen  veertienjarige Alexander
  • Later beter bekend als 'Alexander de Grote'.                   (tot ca. 340 v.Chr.)

Slide 30 - Tekstslide

Ethiek
Doel:Gelukkig zijn!

Opgroeien tot een volwassen persoon die streeft naar geluk.

Slide 31 - Tekstslide

Phronesis - Balans

Alle deugden hebben balans nodig 

Slide 32 - Tekstslide

4 deugden - voor een goed leven
Voorzichtigheidook wel praktische wijsheid genoemd.
Matigheid - zelfbeheersing, betekent eenvoudig gematigdheid.
Moed is iets wat je soms nodig hebt als je bijvoorbeeld iets voor de eerste keer doet (denk aan zwemles of fietsen). Je moet je over je eventuele angst heen zetten en vertrouwen hebben in jezelf en degene die je het leert. Ook moed moet met mate, want overmoed leidt meestal tot ongelukken.
Gerechtigheid betekent dat je de ander moet geven wat hem toekomt; gewoon tegenover hem of haar zijn. Met andere woorden, je moet ook kijken naar wat goed is voor de gemeenschap en je moet een goede handelwijze volgen. Je moet eerlijk met anderen omgaan. Dus niet liegen of bedriegen of van anderen nemen wat van hun is.

Slide 33 - Tekstslide

Kijken en Leren (Empirisme)
  • Hij leerde door te kijken en ervaring op te doen.


  • Aristoteles bestudeerde dieren en dacht na over hoe de wereld werkt.

Slide 34 - Tekstslide

Vier Redenen voor Dingen:
Aristoteles dacht dat alles een reden heeft waarom het bestaat:
  • Waar is het van gemaakt? (Materiële reden)
  • Wat is de vorm? (Formele reden)
  • Wie heeft het gemaakt? (Efficiënte reden)
  • Waarom bestaat het (wat is het doel)? (Finale reden)

Slide 35 - Tekstslide

Kritiek op Plato:
  • Hij was het niet eens met Plato's ideeënleer.

  • Aristoteles dacht dat ideeën niet apart bestaan, maar verbonden zijn met echte dingen.

Slide 36 - Tekstslide

Kritiek
  • op de ideeënleer, want waarnemingen zijn de basis van ons denken.
  • Verwerping van het dualisme.
  • Rechtvaardige staat gebaseerd op rechtvaardige wetten en deugd.

Slide 37 - Tekstslide

God is de onbewogen beweger.
De uiteindelijke oorzaak van alle zijn en van alle worden.

De ziel is geestelijk en blijft na de dood voortbestaan.



Slide 38 - Tekstslide

Slide 39 - Tekstslide

Een filosoof houdt zich bezig met:
A
De wereld om zich heen onderzoeken
B
Vragen stellen
C
Zoeken naar wijsheid
D
Alle terreinen van de wetenschap

Slide 40 - Quizvraag

Plato
Ideeënleer 
Ik weet dat ik niets weet
Onbewogen beweger
Socrates
Aristotoles

Slide 41 - Sleepvraag

Goed of fout?
De filosofen zochten antwoord door zelf na te denken en niet de antwoorden bij de goden en mythologie te zoeken.

A
goed
B
fout

Slide 42 - Quizvraag

Goed of fout?
Filosofen gaven vooral les in de Griekse mythologie.
timer
0:20
A
Goed
B
Fout

Slide 43 - Quizvraag

Wat is de juiste volgorde van filosofen?
A
Plato-Aristoteles-Socrates
B
Aristoteles-Plato-Socrates
C
Socrates-Plato-Aristoteles
D
Socrates-Aristoteles-Plato

Slide 44 - Quizvraag

Welke stelling leer je nog steeds bij Wiskunde?

Slide 45 - Open vraag

Waarom werd Socrates ook wel 'de horzel' genoemd?
A
Hij bleef vasthoudend bij het bestoken met vragen
B
Hij was een gerespecteerd bioloog
C
Door zijn fascinatie voor bijen en insecten
D
Hij maakte vaak een zoemend geluid

Slide 46 - Quizvraag

Waarom zou je Aristoteles de eerste echte 'homo universalis' (universeel mens) kunnen noemen?
A
Hij dacht na over het universum
B
Hij kon met iedereen goed opschieten
C
Hij leverde een bijdrage aan zeer veel disciplines
D
Door het nadenken over Ethiek

Slide 47 - Quizvraag

Socrates stelde vooral vragen die gingen over....?
A
Goed en kwaad
B
Aristocratie
C
Gifbekers
D
Liefde

Slide 48 - Quizvraag

De filosoof Plato was eerder een leerling geweest van?
A
Aristoteles
B
Socrates
C
Thales
D
Spinoza

Slide 49 - Quizvraag

Griekse filosofen

Slide 50 - Woordweb

Noem 2 dingen die je geleerd hebt vandaag.

Slide 51 - Open vraag

Noem 1 ding wat je nog niet zo goed begrepen hebt.

Slide 52 - Open vraag