In deze les zitten 25 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.
Lesduur is: 60 min
Instructies
Werkbladen
Onderdelen in deze les
Welkom
bij het LEF-lesprogramma
Hoe krijg jij jouw geldzaken op orde?
Slide 1 - Tekstslide
Schrijf je naam op een naamsticker of naambordje. Plak de sticker op.
Geef de studenten bij binnenkomst allemaal een blanco naamsticker of naambordje
Vraag de studenten hun naam erop te schrijven en in geval van een sticker deze op te plakken.
Programma
Wie ben ik
Spelregels
Wat betekent geld voor jou
Kennisvragen
Sparen
Inkomsten en uitgaven
Keuzes maken
Hulp
respectvol
naar elkaar luisteren
alles blijft binnen de 4 muren van dit lokaal
mobiel alleen gebruiken voor LessonUp
Slide 2 - Tekstslide
De introductie bestaat uit een plenaire inleiding, woordwolk 'Geld' en ervaring docent en/of mbo-student.
Stel jezelf voor (wie ben je en wat voor werk doe je). Waar mogelijk zou je hier ook al een eigen financiële blunder kunnen vertellen.
Druk op het pinnetje en vertel de spelregels.
Vertel wat je vandaag gaat behandelen.
Wat betekent geld voor jou?
Slide 3 - Woordweb
Stel de vraag: Wat betekent geld voor jou?
Bespreek de antwoorden kort.
Vertel over je eigen ervaring met geld.
Wat weet jij al over geld?
Slide 4 - Tekstslide
Vorm: Stellingen en polls over diverse onderwerpen.
Algemene instructie:
Vertel dat de studenten verschillende stellingen te zien krijgen waar ze via hun mobiele telefoon op kunnen antwoorden.
Na iedere vraag komt de tussenstand in beeld. Wil je dit niet steeds tonen? Haal dan het vinkje bij 'Toon tussenstand na iedere vraag' weg. Je kunt altijd (door links onderin op 'Leerlingen' te klikken) de tussenstand tonen).
Leerdoelen:
De studenten kunnen benoemen:
Wat studiefinanciering inhoudt.
Wat een zorgverzekering is.
Dat ze zorgtoeslag aan kunnen vragen en hoe.
Dat ze belasting kunnen terugvragen als zij hebben gewerkt.
Je krijgt automatisch studiefinanciering als je 18 wordt.
A
Waar
B
Niet waar
C
Wat is studiefinanciering ?
Slide 5 - Quizvraag
Deze stelling is niet waar. Je moet het zelf aanvragen. Leg uit dat je dit kunt doen via de website van DUO.
Aangezien op mbo 1 en 2 niveau studenten soms niet weten wat studiefinanciering is, staat optie C er bij.
Is optie C gekozen door studenten dan is het goed om in korte en simpele zinnen uit te leggen wat studiefinanciering is. Je kunt ook vragen of een van de medestudenten kan uitleggen wat studiefinanciering is.
Voorwaarde voor studiefinanciering vanaf je 18e is:
- het moet een BOL opleiding zijn (geen BBL);
- het moet een voltijds opleiding zijn van minimaal 1 jaar.
Voor meer uitleg zie: https://duo.nl/particulier/studiefinanciering/voorwaarden.jsp
Je moet een zorgverzekering hebben vanaf je 18e.
A
Ja
B
Nee
C
Wat is een zorgverzekering?
Slide 6 - Quizvraag
Het juiste antwoord in A: Ja.
Dit is door de wet bepaald.
Je hebt twee opties als 18 jarige:
je kunt zelf een zorgverzekering afsluiten
of je kunt meeverzekerd blijven op de polis van je ouders/verzorgers.
Doe je niets? Dan krijg je vanaf je 18e automatisch dezelfde zorgverzekering als je ouders/verzorgers.
Stip hier ook het aanvragen van de zorgtoeslag aan. In beide gevallen heb je recht op zorgtoeslag en kan je dit zowel in de toekomst als met terugwerkende kracht aanvragen. Eerst moet de zorgverzekering geregeld zijn, dan kan er zorgtoeslag worden aangevraagd.
Er is één situatie waarbij een 18 jarige niet direct een zorgtoeslag kan aanvragen. En dat is de situatie als de ouders, een kind uitschrijven op de polis en het initiatief laten bij de 17/18 jarige om zijn eigen zorgverzekering te organiseren.
Dan kan er een periode zijn dat het kind (nog) niet geregistreerd staat als zorgverzekerd en dan kan er ook geen zorgtoeslag worden aangevraagd.
De 17/18 jarige moet zichzelf eerst verzekeren en daarna kan het worden aangevraagd.
Je mag geen zorgtoeslag aanvragen als je studeert.
A
Waar
B
Niet waar
C
Wat is een zorgtoeslag?
Slide 7 - Quizvraag
Het juiste antwoord in B: Niet waar.
Ook als je studeert mag je zorgtoeslag aanvragen.
Aanvragen kan vanaf 18 jaar.
Voorwaarden is dat je inkomen of vermogen niet te hoog zijn.
Als je werkt, kun je belasting terugvragen.
Ja
Nee
Weet ik niet
Slide 8 - Poll
Het juiste antwoord is ja
Leg uit dat je als je een bijbaan hebt, je vaak belasting terug kan krijgen. Je moet dit doen door het invullen van een aangifte inkomstenbelasting. Dit kan via de aangifte inkomstenbelasting app van de belastingdienst.
Leg uit dat als je in loondienst werkt, hier de bedragen al ingevuld staan en ze alleen maar hoeven controleren of het klopt.
Je kunt alleen geld sparen als je veel verdient.
Ja
Nee
Weet niet
Slide 9 - Poll
Het juiste antwoord is nee.
Het is niet waar. Ook kleine bedragen sparen helpt al.
Het is verplicht om een spaarrekening te hebben.
Ja
Nee
Weet niet
Slide 10 - Poll
Het juiste antwoord is nee.
Het is niet verplicht maar wel slim.
Wat is jouw spaardoel?
Slide 11 - Tekstslide
Vorm: Filmpje van mbo-studenten en individueel spaardoel bepalen.
Duur: 10 minuten
Leerdoelen:
De studenten worden zich bewust van het belang van sparen.
De studenten kunnen concreet maken welk spaardoel ze wanneer bereikt willen hebben.
Spaar jij?
Slide 12 - Tekstslide
Laat het filmpje zien. Dit filmpje is speciaal voor LEF gemaakt door Emma Mouthaan (Finfluencer). Ze vraagt aan studenten of zij sparen.
Waar spaar jij voor of waar wil je voor gaan sparen? Voeg een foto en/of tekst toe
Slide 13 - Open vraag
Vraag de studenten een foto en/of tekst toe te voegen van hetgeen zij voor (willen) sparen.
Om verdere interactie te krijgen kun je het volgende van een paar studenten op een bord zetten
Ik wil dit bereikt hebben in maand: _______________________
Waarom wil je dit graag? _________________________________
Hoeveel maanden ga je daar over doen?
Slide 14 - Woordweb
Vraag nu aan alle studenten om het aantal maanden in te voeren die zij denken nodig te hebben om hun spaardoel (van de vorige pagina) te bereiken.
Let op: Hoe haalbaar hun doelen zijn, komt aan bod in het onderdeel na de maandbegroting, ga hier dus nog niet op in.
Maandbegroting
Slide 15 - Tekstslide
Duur: 15 minuten
Leerdoelen:
De studenten krijgen inzicht in hun inkomsten en uitgaven.
De studenten kunnen uitleggen wat het voordeel is van inzicht hebben in je financiën.
Ze weten of hun spaardoel haalbaar is.
Opdracht maandbegroting maken
Slide 16 - Tekstslide
Deel de maandbegroting uit.
Leg uit dat ze een overzicht van de inkomsten en uitgaven gaan maken en laat iedere student dit maken.
Deze slide laat je open staan als voorbeeld. De bedragen in het voorbeeld zijn gebaseerd op het Nibud onderzoek onder mbo studenten van december 2024.
Door op de maandbegroting te klikken kun je de afbeelding groter maken.
In de kolom naast 'Uitgaven' kan de student aankruisen op welke uitgaven hij/zij eventueel kan besparen.
Ga je je spaardoel halen?
Nee
Ja
Slide 17 - Tekstslide
De studenten hebben uitgerekend wat ze per maand overhouden en kunnen dus uitrekenen of ze hun spaardoel kunnen halen.
Stel de vraag: Ga je het halen? Je kunt ze laten staan en zitten maar je kunt hier ook handen laten opsteken.
Vraag een aantal studenten die zijn blijven zitten of geen hand opsteken, hoeveel ze te kort komen en de staande studenten of met hand omhoog, wanneer ze hun doel hebben bereikt.
Kun je ergens op besparen?
Slide 18 - Woordweb
Vraag de studenten waar ze op kunnen besparen.
Klik op de wolkjes om de antwoorden te bekijken.
Zou je iets kunnen veranderen om je spaardoel wel te halen?
Vraag of iemand een goede bespaartip heeft.
Je kunt vragen stellen als:
Wie gaat er elke dag naar de supermarkt en koopt iets?
Heb je veel kleren in de kast die je nooit aandoet?
Keuzes maken met je geld
Slide 19 - Tekstslide
Leerdoelen:
Bewustwording dat keuzes invloed hebben op je spaardoel
Welke keuze maak jij?
Sparen
1.Niet gaan en sparen
2.Kopen via Vinted
3.Eten meenemen
4.Op vakantie met vrienden
5.€ 50 sparen voor rijbewijs
Direct kopen
1.Bioscoop met vrienden
2.Nieuwe kleding
3.Eten kopen op school
4.Nieuwe telefoon
5.€ 50 uit eten
Slide 20 - Tekstslide
Geef aan dat je een aantal stellingen gaat voorleggen waarin ze een keuze moeten maken.
Links in de klas ga je staan als je iets direct wilt kopen, rechts als je wilt sparen.
Leg elke keuze voor en vraag aan iemand waarom hij/zij die keuze heeft gemaakt.
Hulp?
Wat of wie kan je helpen?
Slide 21 - Tekstslide
Vorm: Vragen over hulp zoeken. Belangrijkste boodschap: Onderneem actie!
Duur: 5 minuten
Leerdoelen:
De studenten krijgen inzicht in instanties die hulp kunnen bieden bij schulden of waar ze informatie kunnen krijgen of vinden.
De studenten worden zich bewust dat vragen om hulp niet vreemd is en dat je niet alleen staat op het moment dat je schulden hebt.
Bij wie klop je aan als je vragen hebt over geld?
Slide 22 - Woordweb
Stel de vraag: Bij wie klop je aan als je vragen hebt over geld? Deze vraag gaat over geld vragen in het algemeen. Op de volgende ga je in op geldproblemen.
Vul zelf aan als er te weinig uit de groep komt: school, ouders, vrienden.
Naar wie ga je als je geldproblemen hebt?
Slide 23 - Woordweb
Stel de vraag: Naar wie ga je als je geldproblemen hebt?
Bespreek kort de antwoorden (houd de antwoorden anoniem door maar één keer op het antwoord te klikken).
Vraag aan de studenten naar manieren om iemand te helpen.
Dit zijn een paar voorbeelden waar studenten hulp kunnen zoeken of informatie kunnen vinden. Door op het bolletje te klikken bij Geldfit, Nibud en Humanitas kun je naar de website:
School: mentor of financieel spreekuur. Bijna alle scholen hebben eens per week een spreekuur waar de studenten naar toe kunnen komen als ze financiële problemen hebben.
Geldfit: Deze hebben een anonieme whatsapp lijn. Hebben veel contact met gemeenten om door te verwijzen.
Nibud: op deze site kunnen studenten veel informatie vinden.
Gemeente: Bij de gemeente zijn ook steeds meer loketten voor jongeren.
Humanitas: hier kunnen ze gratis begeleiding krijgen door een vrijwilliger. Als het moet 1 jaar.