Leesvaardigheid 3TL signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Beleef de vogels

Bezoek vogelbescherming.nl en wat zie je? Een levende uil die voortdurend om zich heen kijkt en jou dus ook op sommige momenten regelrecht in de ogen tuurt. Duidelijk is dat de uil zich in een kleine ruimte bevindt en links in die ruimte zie je een opening in de wand. Aha, de uil verblijft in een nestkastje. En in dat nestkastje moet ergens een webcam gemonteerd zijn zodat wij de vogel kunnen bespieden.

‘En in … kunnen bespieden.’ (regel 8-11)
Welk verband geeft het signaalwoord zodat aan?

1. tegenstelling
2. oorzaak-gevolg
3. opsomming
4. doel-middel

Live

De webcam in het nestkastje waar de uil zijn intrek heeft genomen is een van de camera’s van ‘Beleef de Lente’, een campagne van Vogelbescherming Nederland waarmee de organisatie de aandacht vestigt op het leven van de vogels in Nederland, in het bijzonder in hun broedperiode. Sinds 2007 kun je op de website van Beleef de Lente tussen 1 maart en 1 juli met webcams live kijken naar vogels in hun nest, en als bij een soort nog niet alle vogels uitgevlogen zijn, blijft die webcam nog langer actief. Vogelbescherming Nederland weet te melden dat de afgelopen jaren miljoenen bezoekers over de hele wereld op deze wijze de spectaculaire en verborgen gebeurtenissen van de broedvogels gevolgd hebben. Niet alle camera’s zijn overigens aangebracht in nestkastjes: er is bijvoorbeeld ook een webcam die gericht staat op een ooievaarsnest.

‘…als bij een soort nog niet alle vogels uitgevlogen zijn, blijft die webcam nog langer actief.’
Welk verband staat er in deze zin?

1. Tegenstelling
2. Oorzaak-gevolg
3. Voorwaarde
4. Voorbeeld/toelichting

Live

De webcam in het nestkastje waar de uil zijn intrek heeft genomen is een van de camera’s van ‘Beleef de Lente’, een campagne van Vogelbescherming Nederland waarmee de organisatie de aandacht vestigt op het leven van de vogels in Nederland, in het bijzonder in hun broedperiode. Sinds 2007 kun je op de website van Beleef de Lente tussen 1 maart en 1 juli met webcams live kijken naar vogels in hun nest, en als bij een soort nog niet alle vogels uitgevlogen zijn, blijft die webcam nog langer actief. Vogelbescherming Nederland weet te melden dat de afgelopen jaren miljoenen bezoekers over de hele wereld op deze wijze de spectaculaire en verborgen gebeurtenissen van de broedvogels gevolgd hebben. Niet alle camera’s zijn overigens aangebracht in nestkastjes: er is bijvoorbeeld ook een webcam die gericht staat op een ooievaarsnest.

In onderstaande zin staat een doel-middelverband. Benoem het doel én het middel.
De webcam in het nestkastje waar de uil zijn intrek heeft genomen is een van de camera’s van ‘Beleef de Lente’, een campagne van Vogelbescherming Nederland waarmee de organisatie de aandacht vestigt op het leven van de vogels in Nederland, in het bijzonder in hun broedperiode.

Bescherming

Vogelbescherming Nederland is een onafhankelijke, landelijke natuurbeschermingsorganisatie, die onder meer wordt ondersteund door zo'n 140.000 leden, en door bedrijven, fondsen en instellingen. De organisatie is – zoals ze zelf zeggen – een vereniging voor iedereen die van vogels houdt en ze wil beschermen. Het gaat daarbij om alle wilde vogels in Nederland, ongeacht of ze als leefgebied de natuur, de stad of het platteland hebben. De behoefte om vogels en hun leefgebieden te beschermen is niet iets van de laatste decennia, want de organisatie bestaat al meer dan honderd jaar: het oprichtingsjaar van Vogelbescherming is 

1899. Verder is Vogelbescherming de Nederlandse partner van BirdLife International, een organisatie die wereldwijd opkomt voor vogels en hun leefgebieden.

Vogelbescherming Nederland probeert haar doelen te verwezenlijken door gerichte beschermingsprogramma's, door intensief samen te werken met andere organisaties, door politieke lobby, juridische acties, duidelijke voorlichting en effectieve campagnes.

‘Vogelbescherming Nederland … effectieve campagnes.’ (regel 31-33) Door welke zes middelen probeert Vogelbescherming Nederland haar doelen te verwezenlijken?

‘De behoefte … honderd jaar.’
Welk verband staat er in deze zin?

1. reden-gevolg
2. opsomming
3. oorzaak-gevolg
4. doel-middel

De vogeltrek

De lente is een bijzondere tijd voor vogels, niet alleen omdat ze dan paren, hun eieren leggen en uitbroeden, maar ook omdat het de periode is waarin sommige vogelsoorten weer in Nederland arriveren na overwinterd te hebben in zuidelijkere streken. De vogeltrek is een fascinerend fenomeen. Niet alle vogels trekken, maar de soorten die het wel doen doen ons versteld staan van de prestaties die ze leveren: duizenden kilometers vliegen, soms kilometers hoog boven de aarde, zonder voedsel onderweg, maar wel in staat om precies de weg te vinden en de juiste route te volgen. Vanuit de vogeltrek bekeken zijn er eigenlijk drie soorten vogels. 

In de zin ‘De lente … zuidelijker streken.’ staan twee soorten verbanden. Schrijf op welke twee soorten verbanden.

In onderstaande zin staat een doel-middelverband. Benoem het doel én het middel. 'Vaak hebben deze vogels meerdere legsels per jaar en brengen ze dus meer jongen groot. Dat moet wel, om de verliezen tijdens een strenge winter te compenseren. '

De vogeltrek

De lente is een bijzondere tijd voor vogels, niet alleen omdat ze dan paren, hun eieren leggen en uitbroeden, maar ook omdat het de periode is waarin sommige vogelsoorten weer in Nederland arriveren na overwinterd te hebben in zuidelijkere streken. De vogeltrek is een fascinerend fenomeen. Niet alle vogels trekken, maar de soorten die het wel doen doen ons versteld staan van de prestaties die ze leveren: duizenden kilometers vliegen, soms kilometers hoog boven de aarde, zonder voedsel onderweg, maar wel in staat om precies de weg te vinden en de juiste route te volgen. Vanuit de vogeltrek bekeken zijn er eigenlijk drie soorten vogels. 

Niet alle vogels trekken, maar de soorten die het wel doen doen ons versteld staan van de prestaties die ze leveren
Welk verband staat er in deze zin?

1. reden-gevolg
2. voorbeeld/toelichting
3. doel-middel
4. tegenstelling

Ten eerste is er de groep lange-afstandtrekkers die overwinteren in Afrika en naar hun winterbescherming afreizen zodra ze veranderingen in de daglengte bemerken. Ten tweede hebben we de korte-afstandstrekkers, waarbij het trekvogels betreft die in Europa overwinteren en die veel meer reageren op weersinvloeden. Blijft het in het najaar lang warm, dan blijven veel vogels uit deze groep langer in de omgeving van hun broedgebied. De derde categorie is die van de standvogels: zij nemen het risico om in hun broedgebied te blijven in de winter. Het voordeel hiervan is dat zij in het voorjaar meteen ter plaatse zijn en eerder een broedplek kunnen uitzoeken. Vaak hebben deze vogels meerdere legsels per jaar en brengen ze dus meer jongen groot. Dat moet wel, om de verliezen tijdens een strenge winter te compenseren. Kampioenvlieger is de noordse stern, een vogel die om te broeden 18.000 kilometer aflegt, vertrekt vanaf de zeeën rond de Noordpool, koers zet naar de Zuidpool, maar ook nog een uitstapje richting Indische oceaan onderneemt. Nog datzelfde jaar vliegt hij, meer rechtstreeks, weer in omgekeerde richting. Op die manier legt de kampioen jaarlijks afstanden af van tussen de 30.000 en 40.000 kilometer.

‘Vanuit de vogeltrek bekeken zijn er eigenlijk drie soorten vogels.’ Welke drie soorten vogels zijn er?

Vaak hebben deze vogels meerdere legsels per jaar en brengen ze dus meer jongen groot. Dat moet wel, om de verliezen tijdens een strenge winter te compenseren. Kampioenvlieger is de noordse stern, een vogel die om te broeden 18.000 kilometer aflegt, vertrekt vanaf de zeeën rond de Noordpool, koers zet naar de Zuidpool, maar ook nog een uitstapje richting Indische oceaan onderneemt. Nog datzelfde jaar vliegt hij, meer rechtstreeks, weer in omgekeerde richting. Op die manier legt de kampioen jaarlijks afstanden af van tussen de 30.000 en 40.000 kilometer.

Vogels en de natuur

Vogels hebben hun eigen plaats in de natuur. Ze eten bijvoorbeeld veel insecten en zorgen er daardoor voor dat het aantal insecten niet te hoog oploopt. Daarnaast bevorderen vogels de flora: niet alleen zorgen ze net als bijen en vlinders voor het bestuiven van bloemen, maar ook verspreiden ze zaden, doordat ze bessen eten en de pitten daaruit elders weer uitpoepen. 

Ook van groot belang is dat vogels fungeren als boodschappers om ons op de hoogte te houden van de gezondheid van de planeet en onze eigen omgeving. Vogels leven wereldwijd en reageren snel op veranderingen.   Daarom zijn ze ons vroegtijdige waarschuwingssysteem als er ergens iets mis is. Neemt bijvoorbeeld het aantal vogels binnen korte tijd schrikbarend af, dan moet er iets in de natuur aan de hand zijn en gaan de alarmbellen af. Zijn er te weinig insecten? Geen ruimte om nesten te bouwen? Een andere oorzaak? Aan de mens de taak om iets te doen met de signalen die vogels afgeven.

Bron: vogelbescherming.nl, naturetoday.com

' Daarom zijn ze ons vroegtijdige waarschuwingssysteem als er ergens iets mis is.’

Waarom zijn ze ons vroegtijdige waarschuwingssysteem als er ergens iets mis is?

vogels eten insecten

vogels bevorderen de flora 

vogels bevorderen de flora

vogels verspreiden zaden

vogels zorgen voor het bestuiven van bloemen

Het aantal insecten loopt niet te hoog op.

Noteer de kernzin van onderstaande alinea

De lente is een bijzondere tijd voor vogels, niet alleen omdat ze dan paren, hun eieren leggen en uitbroeden, maar ook omdat het de periode is waarin sommige vogelsoorten weer in Nederland arriveren na overwinterd te hebben in zuidelijkere streken. De vogeltrek is een fascinerend fenomeen. Niet alle vogels trekken, maar de soorten die het wel doen doen ons versteld staan van de prestaties die ze leveren: duizenden kilometers vliegen, soms kilometers hoog boven de aarde, zonder voedsel onderweg, maar wel in staat om precies de weg te vinden en de juiste route te volgen. Vanuit de vogeltrek bekeken zijn er eigenlijk drie soorten vogels. Ten eerste is er de groep lange-afstandtrekkers die overwinteren in Afrika en naar hun winterbescherming afreizen zodra ze veranderingen in de daglengte bemerken. Ten tweede hebben we de korte-afstandstrekkers, waarbij het trekvogels betreft die in Europa overwinteren en die veel meer reageren op weersinvloeden. Blijft het in het najaar lang warm, dan blijven veel vogels uit deze groep langer in de omgeving van hun broedgebied. De derde categorie is die van de standvogels: zij nemen het risico om in hun broedgebied te blijven in de winter. Het voordeel hiervan is dat zij in het voorjaar meteen ter plaatse zijn en eerder een broedplek kunnen uitzoeken. Vaak hebben deze vogels meerdere legsels per jaar en brengen ze dus meer jongen groot. Dat moet wel, om de verliezen tijdens een strenge winter te compenseren. Kampioenvlieger is de noordse stern, een vogel die om te broeden 18.000 kilometer aflegt, vertrekt vanaf de zeeën rond de Noordpool, koers zet naar de Zuidpool, maar ook nog een uitstapje richting Indische oceaan onderneemt. Nog datzelfde jaar vliegt hij, meer rechtstreeks, weer in omgekeerde richting. Op die manier legt de kampioen jaarlijks afstanden af van tussen de 30.000 en 40.000 kilometer.

Kernzin

Noteer de kernzin van onderstaande alinea.

Vogels en de natuur

Vogels hebben hun eigen plaats in de natuur. Ze eten bijvoorbeeld veel insecten en zorgen er daardoor voor dat het aantal insecten niet te hoog oploopt. Daarnaast bevorderen vogels de flora: niet alleen zorgen ze net als bijen en vlinders voor het bestuiven van bloemen, maar ook verspreiden ze zaden, doordat ze bessen eten en de pitten daaruit elders weer uitpoepen. Ook van groot belang is dat vogels fungeren als boodschappers om ons op de hoogte te houden van de gezondheid van de planeet en onze eigen omgeving. Vogels leven wereldwijd en reageren snel op veranderingen. Daarom zijn ze ons vroegtijdige waarschuwingssysteem als er ergens iets mis is. Neemt bijvoorbeeld het aantal vogels binnen korte tijd schrikbarend af, dan moet er iets in de natuur aan de hand zijn en gaan de alarmbellen af. Zijn er te weinig insecten? Geen ruimte om nesten te bouwen? Een andere oorzaak? Aan de mens de taak om iets te doen met de signalen die vogels afgeven.

Kernzin

Wat is het belangrijkste doel van de schrijver met deze tekst?

Wat is de hoofdgedachte van deze tekst? Kies het juiste antwoord.

1. Mensen kunnen via vogelbescherming.nl de uil Aha bespieden, doordat er een webcam in het nestkastje is gemonteerd.
2. Vogelbescherming Nederland is een onafhankelijke, landelijke natuurbeschermings-organisatie, die onder meer wordt ondersteund door zo’n 140.000 leden, en door bedrijven, fondsen en instellingen.
3. ‘Beleef de lente’ is een campagne van Vogelbescherming Nederland waarmee de organisatie door webcams in nestkastjes de aandacht vestigt op het leven van de vogels in Nederland.
4. Vogelbescherming Nederland is de Nederlandse partner van BirdLife International, een organisatie die wereldwijd opkomt voor vogels en hun leefgebieden.