H7 en H8 Politieke besluitvorming + Gemeente en Provincie 2324

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Maatschappijkunde 

Politiek en beleid

Log in op LessonUp met klascode bisyn

Log in op de Eindexamensite met code UAVNW

Wat gaan we doen? 

Uitleg H7

Aan de slag! 

Journaalweekoverzicht kijken va 9.45

www.rtlnieuws.nl

H7 Politieke besluitvorming

Wat leer je deze les? 

• Hoe verloopt het proces van politieke besluitvorming?
• Hoe beïnvloeden pressiegroepen en de media de besluitvorming?
• Hoe kunnen burgers de besluitvorming beïnvloeden? 

Het besluitsvormingsproces

Vier fasen hoe een wet tot stand komt:

Fase 1       Wens wordt politiek probleem > komt op de politieke agenda.

Fase 2     Bedenken van een oplossingen > wetsvoorstel/ plan maken 

Fase 3     Besluit (aan)nemen > wet door parlement goed laten keuren 

Fase 4     Uitvoeren van het besluit > checken of iedereen zich ad wet houdt. 

Als fase 4 klaar is begint het weer opnieuw > terugkoppeling. 

Fase 1: Wens wordt politiek probleem

Mobiliseren van de publieke opinie: 

Het is zaak dat je zoveel mogelijk mensen op de hoogte brengt van jouw wens of probleem > gelukt? > onderwerp komt op de politieke agenda

Fase 2: Bedenken van oplossingen voor het probleem

Politici bepalen welke problemen prioriteit krijgen

Moet een probleem opgelost worden?

> fase beleidsvoorbereiding begint

> ambtenaren en bestuurders (wethouders/gedeputeerden/ ministers/ kamerleden) bedenken wetsvoorstellen en maatregelen

AMBTENAREN spelen een grote rol bij de beleidsvoorbereiding. Zij zijn vaak experts, hebben specialistische kennis, bereiden wetten voor.  

Fase 3 – Beslissen over probleem

Eerst nemen bestuurders een voorlopig besluit. Vervolgens kijken
de volksvertegenwoordigers (parlement, provinciale staten, gemeenteraad) naar het besluit (en kan het recht van initiatief- en amendement worden gebruikt)

Pressie- en belangengroepen proberen nog
invloed uit te oefenen. Zodra de volksvertegenwoordiging een besluit heeft genomen is deze fase  afgelopen.

Het besluit is bijna altijd een compromis: alle partijen geven wat toe. 

Er is een meerderheid nodig om een wet aan te nemen 

 

Fase 4 – besluit uitvoeren

Ambtenaren die voor de minister/gedeputeerde/wethouder werken zorgen voor de uitvoering van de wet of maatregel.  Iedereen moet geïnformeerd worden. 

Het tot stand komen van overheidsbeleid is nu niet definitief afgelopen. 

Terugkoppeling 

Er zijn altijd reacties uit de samenleving (pressie- OF belangengroepen, burgers etc.), dit noem je terugkoppeling. Dit kán leiden tot  nieuwe besluitvorming

Pressiegroepen

Pressiegroepen > groep die bepaalde belangen nastreven en hiermee de besluitvorming willen beïnvloeden.  Ook wel belangengroep genoemd:  Greenpeace, LAKS, Bont voor Dieren, Amnesty International, vakbonden, Wakker Dier, Neurologen, Hersenstichting etc 

Hoe kunnen zij druk uitoefenen?

• publieke opinie beïnvloeden
• lobbyen = steun vragen voor standpunten aan politici > Er is vaak direct contact met bestuurders. 
• Demonstreren of staken   

PRESSIEGROEPEN ZETTEN MACHTSMIDDELEN IN OM DRUK UIT TE OEFENEN

Machtsmiddelen

Bruikbare machtsmiddelen zijn: 

1. Kennis/ deskundigheid
2. Grootte van de groep
3. Geld > voor posters/ reclames
4. Formele mogelijkheden (klacht indienen of naar de rechter)
5. Toegang tot media > beroemd zn.
6. Toegang tot politici 
7. Een aansprekende leider
8. functie/beroep (bv zitting hebben in een advies of bestuursorgaan)

Macht= de mogelijkheid om het gedrag van anderen te beïnvloeden

Let op: 

Bij de Analys Maatschappelijk Vraagstuk 

kan je de machtsmiddelen die men kan 

inzetten herkennen en benoemen. 

Wat zijn de functies van media?

• Agendafunctie > journalisten schrijven over problemen en zo komt het op de politieke agenda
• Informatieve functie > Media informeert over politieke gebeurtenissen en besluiten. Denk aan het journaal en bijvoorbeeld Nu.nl 
• Meningsvormende functie > Kranten, nieuwsites ed. informeren over beleid en geven commentaar. Zo kunnen lezers hun mening vormen. 
• Controlerende functie > Media in rol van 'waakhond van de democratie'  Controle op beleid, nevenfuncties, verdiensten etc. 
• Spreekbuisfunctie > Pressiegroepen of andere belanghebbenden kunnen via de media hun mening geven. Bv. interview of ingezonden brieven/mail  

Let op: Bij de Analys Maatschappelijk Vraagstuk kan je de verschillende functies van de media herkennen en benoemen. 

Invloed van burgers op politiek

Pressiegroepen, ambtenaren,  politieke partijen en media kunnen dus invloed uitoefenen op poltiieke besluiten. Hoe kan de burger de besluitvorming beïnvloeden? 

• Door te stemmen of door lid te worden van een politieke partij
• Door contact op te nemen met een politicus
• Door gebruik te maken van je spreekrecht 
• Men kon een verzoek voor een referendum indienen (afgeschaft in 2018)
• Lid worden van-  of een pressiegroep oprichten
• Demonsteren, handtekeningen verzamelen, de media inschakelen 
• Een klacht of bezwaarschrift indienen
• De Nationale Ombudsman inschakelen

Aan de slag! 

H7  Politieke besluitvorming

Lezen: Blz 78 t/m 83 

Maken H7 : 10, 13, 14, 15

Begrippen H7 of Samenvatting H7

Tips:

Oefen met Quizlet. 

Oefen op de examensite.nl.  

Kijk de filmpjes uit deze les en de bespreking van de examenvragen.

 

Kijk ook eens op maatschappijkunde.nl 

Log in op LessonUp met klascode bisyn

Log in op de Eindexamensite met code UAVNW

Maatschappijkunde 

Politiek en beleid

Uitleg H8

Zelfstandig werken

Journaal kijken

Klascode  voor LessonUp ZGXET

Klascode voor Eindexamensite iAYBQ

Log in op LessonUp met klascode bisyn

Log in op de Eindexamensite met code UAVNW

H8 Gemeente en Provincie

Wat leer je deze les? 

•  Je kan uitleggen hoe de provincie bestuurd wordt en wat de taken en bevoegdheden van het provinciebestuur zijn.
• Je kan uitleggen hoe de gemeente werkt en wat de taken en bevoegdheden van de gemeente zijn.

Het provinciebestuur

De leden van Provinciale Staten worden middels directe verkiezingen

Provinciale staten houdt zich bezig met taken die te groot zijn voor de gemeente
maar te klein zijn voor het nationaal bestuur (Politiek Den Haag) 

Het is de middelste bestuurslaag: Landelijk - Provinciaal  - Gemeente 

Dit bestuur heeft vooral een rol in ruimtelijke ordening 

(hoe de openbare ruimte is ingericht) : 

• Aanleg nieuwe woongebieden 
• Aanleg natuurgebieden
• Aanleg provinciale wegen

De taken van het provinciebestuur

Provincies maken een 'structuurvisie' waarin beschreven staat waar bedrijven, woningen ed mogen komen.  Ze moeten rekening houden met landelijk beleid.

De Provincie zorgt ook voor zaken die te maken hebben met zorg en welzijn:

• Jongerencentra
• Financiering van de bibliotheken
• Zorg voor voldoende ziekenhuizen en dat mensen uit de hele provincie het ziekenhuis goed kunnen bereiken.
• Zorg dat alle dorpen en steden goed bereikbaar zijn voor hulpdiensten. 

• De leden van Provinciale staten kiezen ook de leden van de Eerste Kamer. Dit zijn dus indirecte verkiezingen! 

Het provinciebestuur  

Het provinciebestuur bestaat uit:

Provinciale staten - direct gekozen - 'het parlement' van de provincie - aantal leden afhankelijk van grootte provincie

Gedeputeerde Staten - gekozen door Provinciale Staten - 'de regering' of het dagelijks bestuur van de provincie. 

Commissaris van de koning - benoemd door minister van Binnenlandse zaken (officieel door de koning)- voorzitter GS 

Geef twee voorbeelden van besluiten die genomen worden door Provinciale Staten

Het gemeentebestuur

Het gemeentebestuur zorgt ervoor dat het openbare leven in de gemeente goed verloopt. Inwoners zijn op vier manieren betrokken: 

1. Elke vier jaar kiest de bevolking van de gemeente de gemeenteraad
2. Bewoners mogen in openbare vergaderingen hun stem laten horen over gemeentebeleid. 
3. Bewoners betalen gemeentebelasting
4. Bewoners zijn klant van de gemeente. (paspoort, rijbewijs etc) 

Het gemeentebestuur 

Het bestuur bestaat uit: 

• de gemeenteraad
• het college en Burgemeester en Wethouders (B&W)

De gemeenteraad 

• Direct verkozen  
• Deze raad stemt over wetsvoorstellen van B&W.
• De raad controleert of de wethouders en burgemeester hun werk goed doen
• De gemeenteraad kiest de wethouders. Partijen die de verkiezingen gewonnen hebben leveren de wethouders en heten de collegepartijen

De burgermeester wordt benoemd door de koning (eigenlijk door minister BiZa)  voor een periode van 6 jaar. 

	Gemeentebestuur	Provinciaal bestuur
Volksvertegenwoordiging	Gemeenteraad stemt over belangrijke besluiten, stelt beleid vast en controleert B&W.	Provinciale Staten stemt over belangrijke besluiten en controleert Gedeputeerde Staten
Dagelijks bestuur	College van B&W vormt het dagelijks bestuur en bereidt plannen voor en voert het beleid uit .	Gedeputeerde staten vormt het dagelijks bestuur en bereidt plannen voo r en voert het beleid uit.
Voorzitter van het dagelijks bestuur	Burgemeester is voorzitter van zowel college van B&W als van de gemeenteraad	De commissaris van de Koningin is voorzitter van zowel Provinciale Staten als Gedeputeerde Staten

Aan de slag! 

H8 Gemeente en Provincie + Politieke besluitvorming

Maak de examenopdrachten H7 en H8

 

Tips:

Oefen met Quizlet. 

Oefen op de eindexamensite.nl.  

Kijk de filmpjes uit deze les en de bespreking van de examenvragen.

Lees alvast H9

Kijk ook eens op maatschappijkunde.nl 

Log in op LessonUp met klascode bisyn

Log in op de Eindexamensite met code UAVNW

https: