TL4 H1 P2 Ongelijkheid en emancipatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 1, paragraaf 2

Ongelijkheid en emancipatie

2.1 Tweede kamerverkiezingen in 1848

Nederland was in de 19de eeuw nog geen echte democratie.

1. Er was sprake van censuskiesrecht. Alleen mensen die genoeg belasting betaalden mochten stemmen.
2. Vrouwen hadden geen stemrecht.

De liberalen waren het grootst in het parlement en hadden dus de meeste macht.

Zij waren van mening dat de overheid zich zo min mogelijk met de samenleving moest bemoeien. De overheid moest zorgen voor orde en veiligheid, maar moest niet ingrijpen in de economie.

1885 Oprichting van de Liberale Unie

2.2 Het kiesrecht breidt zich uit

Socialisten: vinden dat iedereen in de samenleving gelijkwaardig is. Regering moet door wetgeving arbeiders helpen mbt leef- en werkomgeving.

1894 Oprichting SDAP olv Troelstra

De verkiezingen verliepen via het districtenstelsel.

Ieder district kiest dan een vertegenwoordiger voor het parlement. Nederland was tot 1917 verdeeld in honderd kiesdistricten.

In ieder district werd één kamerlid gekozen.

Confessionelen

Protestanten: vinden dat het geloof centraal moet staan bij het besturen van het land. 

1879 Oprichting ARP olv preidkant Abraham Kuyper

Confessionelen

Katholieken: vinden dat het geloof centraal moet staan bij het besturen van het land.

1926 Oprichtingg RKSP olv Schaepman (reeds in 1880 verkozen in het parlement)

Caoutchouc-artikel

1. werd het censuskiesrecht afgeschaft en vervangen door een nieuw grondwetsartikel: het Caoutchouc- artikel

Alle mannen met "Kentekenen van geschiktheid en maatschappelijke welstand" kregen kiesrecht.

Johan Thorbecke

Abraham Kuyper

Herman Schaepman

Pieter Jelles Troelstra

2.3 Socialisten en confessionelen komen op voor hun rechten

Emancipatie: 2e helft 19e eeuw komen steeds meer groepen op voor hun rechten: arbeiders, vrouwen, confessionelen

Verzuiling: De samenleving was verdeeld in groepen met een eigen politieke- en of godsdienstige overtuiging. Zij hadden ieder hun eigen partij, krant, vakbond en vereniging.