3.3 vraag&aanbod

§ 3.3 Vraag en aanbod

Lesdoelen

In deze les leer je:

• hoe je in een grafiek de evenwichtsprijs en evenwichtshoeveelheid afleest en tekent
• waardoor de vraag- en aanbodlijn kunnen verschuiven
• waarom er bij minimum- of maximumprijzen geen evenwicht op de markt ontstaat
• wanneer een markt transparant is

Marktwerking

Er zijn concrete markten, zoals een supermarkt of een weekmarkt.

Een abstracte markt is alle vraag en aanbod van een product.

Bijvoorbeeld: huizenmarkt, arbeidsmarkt, scootermarkt.

wat weet je nog over vraag en aanbod? 

Marktwerking

Vraag van consumenten en aanbod van producenten bepalen de evenwichtsprijs (= de prijs waarbij de vraag gelijk is aan het aanbod).

Evenwichtshoeveelheid = aantal gevraagde en aangeboden producten bij evenwichtsprijs.

Verandering van aanbod

Het aanbod kan veranderen.

Bijvoorbeeld:

• Tekort aan grondstoffen = aanbod daalt.
  

De aanbodlijn verschuift naar links. 

• Meer producenten = aanbod stijgt
  

De aanbodlijn verschuift naar rechts

Verandering van vraag

De vraag kan veranderen.

Bijvoorbeeld:

• Inkomen consumenten stijgt = vraag stijgt. De vraaglijn verschuift naar rechts. 

• Consumenten kiezen voor ander product =vraag daalt. De vraaglijn verschuift naar links
• 
  

De overheid grijpt in

Vrije marktwerking: prijs wordt volledig door vraag en aanbod bepaald.

Te hoge prijs soms onwenselijk bij basisbehoeften (bijv. sociale huur en medicijnen).

Dan kan de overheid ingrijpen. 

De overheid grijpt in

Wat kan de overheid doen tegen vrije marktwerking?

• maximumprijs vaststellen
  
• subsidie of toeslag geven
  
• Overheid stelt soms minimumprijs in = bescherming producent tegen te lage prijs.

Een overzichtelijke markt

In een transparante markt kun je aangeboden producten en prijzen goed vergelijken.

In zo’n markt, met veel 

vragers en aanbieders, geldt:  

Als je meer producenten eenzelfde product gaan maken, verschuift de aanbodlijn naar rechts

1. Juist
2. Onjuist

Als consumenten overstappen op een ander product verschuift de vraaglijn naar links

1. Onjuist
2. Juist

De markt voor telefoons is een ..... markt.

Wat komt er op de puntjes?

1. Abstracte
2. Concrete

Aan het werk

Maak paragraaf 3.3

Weet je hoe je in een grafiek de evenwichtsprijs en evenwichtshoeveelheid afleest en tekent

Ja

Nee

Ik moet hier nog op studeren