AGAA C2A Week 6 & 7 - Artrose, reumatoïde artritis en jicht (tijdens de les)

• assistenten in de gezondheidszorg
• MBO
• Studiejaar 1

Artrose, RA en jicht

Cursus 2A - Week 6 en 7

Vorige week - Hoofdpijn

Planning vandaag

• Wat is reuma?
• Ziektebeeld reumatoïde artritis (RA) en artrose
• Behandeling RA en artrose
• Ziektebeeld jicht
• Behandeling jicht

Wat is reuma?

"Reuma is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende aandoeningen aan het bewegingsapparaat (de botten, gewrichten, spieren, pezen en zenuwen). De definitie van reuma is: alle klachten aan spieren en gewrichten die niet komen door iets van buiten zoals een ongeluk."

Soorten reuma

• Ontstekingsreuma: ziekte van Bechterew, artritis psoriatica, reumatoïde artritis (RA)
• Artrose
• Jicht
• Pees- en slijmbeursontstekingen
• Weke delen reuma: fibromyalgie

Medicamenteuze behandeling artrose

Pijnbestrijding met de gangbare geneesmiddelen: 

• Paracetamol 
• NSAID's 
• Heel soms opioïden

Medicamenteuze behandeling RA

"Hit hard, hit early"

Medicijnen bij RA

Eerst pijnstilling en snelle remming van ontsteking met: 

• Paracetamol
• NSAID's 
• Prednisolon (corticosteroïd) - afgeleide van lichaamseigen cortisol - onderdrukt afweerreactie

Medicijnen bij RA

• Zo snel mogelijk starten DMARD: disease-modifying anti-rheumatic drug
• Remming van afweerreactie van het lichaam: vertragen ontstaan gewrichtsschade
• Effect treedt langzaam in
• Klassieke DMARD's: methotrexaat, sulfasalazine, leflunomide, hydroxychloroquine, azathioprine, etc. 
• Biological DMARD's: etanercept, infliximab, adalimumab, etc. - remmers van TNF-alfa

Als een patiënt methotrexaat in gebruik heeft, welk middel moet hij/zij dan nog meer gebruiken?

1. Paracetamol
2. Foliumzuur
3. Vitamine D

Veiligheid DMARD's

• Algemeen: onderdrukking afweersysteem - dus pas op infecties
• Bijwerkingen: maagdarmklachten, leukopenie, trombopenie, leverfunctiestoornissen
• Methotrexaat: 1 x per week + foliumzuur op andere dag
• IA's: MTX niet met trimethoprim (of cotrimoxazol)
• Vaccinaties: meeste DMARD's geen levende vaccins!

Jicht

• Vorm van reuma
• Aanvallen door urinezuurkristallen (vaak in gewricht grote teen)
• Vaak bij mannen boven de 40 jaar
•  Aanval kan 1-3 weken duren
• Voedsel geen invloed, soms wel uitlokkende factor voor aanval
• 50% ook hoge bloeddruk
• 30% grote kans op hart- en vaatziekten

Wat is het eerste keuze medicijn dat gegeven wordt bij een acute jichtaanval?

1. Diclofenac
2. Prednisolon
3. Colchicine
4. Allopurinol

Aanvalsbehandeling jicht

1e keuze: NSAID - pijnstillend en uitdrijving urinezuur

OF prednisolon, vaak 30 mg 1 dd 1 gedurende 5 dagen

• prednisolon 's ochtends innemen
• bestaande zweer geneest minder snel

2e keuze: colchicine 0,5 mg 2-3 dd 1

• smalle therapeutische breedte
• maagdarmklachten, branderig gevoel keel, diarree (!)
• IA: statines (cholesterolverlagers), diltiazem en verapamil (CYP3A4)

Profylactische behandeling jicht

Bij meer dan 3 jichtaanvallen per jaar en ook bij aanwezigheid van tophi
Effect na maanden pas merkbaar
In begin kunnen extra aanvallen optreden

1e keuze: allopurinol - verlaagt urinezuur in het bloed

• Tophi verdwijnen pas na 6-12 maanden
• Dosering per 4 weken opgehoogd met 100 mg (ter voorkoming huidreactie)
• Vroeger max 300 mg/dag bij verminderde nierfunctie, nu op geleide van verdraagzaamheid

2e keuze: benzbromaron of febuxostat - altijd via reumatoloog gestart, niet huisarts

Volgende week

Huiswerk: 

Opdrachten 'Heb ik het begrepen' van week 6 en 7. 

Voorbereiden:

Zie opdrachten onder 8.1 en 9.1 (neuropathische pijn en anesthesie)