10.4 Het verteringsstelsel

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

10.4 Het verteringsstelsel

Thema 10 voeding en vertering

Wat weten we al?

Wat is de Schijf van Vijf?

1. Een dieet voor gewichtsverlies
2. Een gids voor gezond eten
3. Een sportprogramma voor kinderen
4. Een kookboek met snelle recepten

Hoe wordt de energie in voeding aangegeven?

1. Liters
2. Kilocalorie (kcal)
3. Grammen
4. Watt

Welke omgevingsfactor beïnvloedt je energieverbruik?

1. Luchtkwaliteit
2. Wolkenvorming
3. Windrichting
4. Temperatuur

Wat kan leiden tot overgewicht?

1. Ondervoeding
2. Overvoeding
3. Gezonde voeding
4. Overmatige beweging

Wat is ondervoeding?

1. Vermagering door teveel te eten
2. Gewichtstoename door te weinig te eten
3. Vermagering door te weinig te eten
4. Een gezond eetpatroon

Begrippen 10.3

• Energieverbruik
• Ondervoeding
• Overgewicht
• Overvoeding
• Schijf van Vijf
• Vermagering

Leerdoelen 10.4

• Je kunt omschrijven wat vertering is.
• Je kent vijf verteringsklieren
• Je kunt de functie van darmperistaltiek omschrijven.

Verteringsstelsel

• Alles wat je eet of drinkt, bevat voedingsstoffen.
• Je verteringsstelsel zorgt voor de vertering van voedingsmiddelen.
• Ook zorgt je verteringsstelsel voor de opname van voedingsstoffen.
• In de volgende sheet zijn alle organen van het verteringsstelsel weergegeven.

Wat is de functie van het verteringsstelsel?

1. Vertering van voedingsmiddelen en opname van voedingsstoffen.
2. Ademhaling en circulatie van bloed
3. Productie van hormonen
4. Regulatie van lichaamstemperatuur

Vertering

• Het verteringsstelsel verteert voedsel.
• Bij vertering ontstaan stoffen die klein genoeg zijn om door de darmwand te worden opgenomen.
• De opgenomen stoffen komen in het bloed en zo in de rest van je lichaam.
• Bacteriën breken het voedsel af in je darmen.
• Sommige stoffen, zoals glucose, mineralen, vitaminen en water hoeft je lichaam niet te verteren, deze worden meteen opgenomen.

Wat is de rol van bacteriën in de vertering?

1. Afbreken van voedsel in de darmen
2. Neutraliseren van schadelijke stoffen
3. Transporteren van voedsel naar organen
4. Opbouwen van voedingsstoffen

Hoe worden opgenomen stoffen in het lichaam verspreid?

1. Via de luchtwegen
2. Via het bloed
3. Via de spieren
4. Via de zenuwen

Verteringssappen

Verteringssappen helpen bij de vertering. Deze sappen worden gemaakt in de verteringsklieren. Er zijn er vijf:

• Speekselklieren
• Maagsapklieren
• Lever
• Alvleesklier
• Darmsapklieren

De weg van het voedsel

Het verteringskanaal loopt van de mond tot de anus. En gaat in de volgende volgorde met bijbehorende klieren en sappen:

• Mond -> speekselklieren
• Maag -> maagsapklieren
• Twaalfvingerige darm -> Gal uit lever (galblaas) en Alvleessap uit alvleesklier
• Dunne darm -> darmsap en opname voedingstoffen
• Dikke darm 
• Endeldarm

Darmperistaltiek

• Darmperistaltiek is het samentrekken van de spieren in de darmen.
• Hierdoor wordt het voedsel in de richting van de anus vervoerd.
• De peristaltische bewegingen zorgen ook voor het kneden van het voedsel, hierdoor wordt het voedsel gemengd met verteringssappen.
• Voedingsvezels zorgen voor een betere darmperistaltiek.
• Voedingsvezels worden niet door het lichaam verteert.

Wat is het doel van darmperistaltiek?

1. Voedsel mengen met verteringssappen.
2. Voedsel in de maag opslaan.
3. Voedsel in de mond kauwen.
4. Voedsel in de richting van de anus vervoeren.

Wat is darmperistaltiek?

1. Het samentrekken van de spieren in de darmen.
2. Het absorberen van voedingsstoffen in de darmen.
3. Het transporteren van voedsel naar de mond.
4. Het verteren van voedsel in de darmen.

Begrippen 10.4

• Alvleesklier
• Darmperistaltiek
• Dunne darm
• Lever
• Maagsapklieren
• Speekselklieren
• Vertering
• Verteringsklieren
• Verteringssappen

Ik kan nu

• Je kunt omschrijven wat vertering is.
  
• Je kent vijf verteringsklieren
  
• Je kunt de functie van darmperistaltiek omschrijven.

Aan het werk!

Maken opdrachten 10.4: 1 t/m 6

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken test jezelf 10.4

Veel goed? -> Maken Samenhang H10