Kua les 5: Realisme en impressionisme

KV: realisme en impressionisme
1 / 35
volgende
Slide 1: Tekstslide
KunstMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

In deze les zitten 35 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

KV: realisme en impressionisme

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De sfeer van de industrie

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Romantiek
Verlichting
SLEEPVRAAG!
Ratio
Gevoel
Wetenschap
Techologische ontwikkelingen
Natuur
Escapisme

Slide 3 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

18e eeuw

  • Verlichting

  • Kerk en adel niet meer als opdrachtgever (autonoom werk).

1750 Begin industriële revolutie
          Engeland
1784 Opening Teylers Museum            Haarlem
1789 Franse Revolutie 
19e eeuw


1825 Eerste spoorlijn
1851 Eerste
         wereldtentoonstelling
 

Franse Revolutie?
Deze revolutie maakte in 1789 een einde aan de absolute monarchie in Frankrijk. De voorrechten van de adel en kerk werden teruggedrongen onder het motto: liberté, égalité, fraternité (vrijheid, gelijkheid, broederschap). De standenmaatschappij verandert in een klassenmaatschappij. 

Slide 4 - Tekstslide

Blauwgroene tekst hoef je niet uit je hoofd te leren: dit is ter illustratie van het tijdsbeeld.
 Verlichting
Periode: hoogtepunt in 18e eeuw met wortelen in de 17e eeuw. 
"Onderzoek en weten gaat boven geloven"
Macht aan de burgers en kennis = macht. 
Weerstand kerk en adel.
Ontstaan Musea en Encyclopedie.

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Industrialisatie en Industriële Revolutie


Industriële Revolutie is een revolutie omdat er zo veel nieuw(e) fabrieken en technologie ontstond, dat er een gigantische verandering plaatsvond in de maatschappij: een revolutie. 
Industrialisatie is het proces dat geleid heeft tot de revolutie. 

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 7 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Franse Revolutie (1789)
"In de Franse Revolutie klinken de ideeën door van de verlichting. Het is een verdere stap in de richting van een moderne democratie. Een van de eerste daden van de revolutionairen is het opstellen van een grondwet en de Verklaring van de rechten van de mens."
De Bespiegeling blz. 126

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Franse Revolutie (1789)
Vrijheid, gelijkheid en broederschap.
(De vrijheid leidt het volk - Delacroix, 1830)
Burgelijke onvrede leidt tot Franse Revolutie
We weten al dat de industrialisatie niet alleen maar positieve gevolgen heeft voor de bevolking en de arbeiders. De Franse Revolutie is een revolutie van het volk tegen de adel en de kerk. Het is het einde van geboren worden in standen en het begin van een klassenmaatschappij.

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Romantiek
Ontstaan tegen einde 18e eeuw.
Tegenreactie op de Verlichting, het rationele en de groeiende industrie: 
- Werken vanuit gevoel en intuïtie.
- Individuele expressie (uitdrukken persoonlijke visie en gevoel).
- Vlucht uit het alledaagse.
- Vlucht door focus op natuurkrachten, sprookjes, mythen en 'exotische' culturen.
- Nostalgische blik op verleden.

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

In welk(e) element(en) is de nostalgische blik van kunstenaar te herkennen?
Ruïnes uit vervlogen tijden zijn geschilderd in een weids en indrukwekkend landschap. Dit staat lijnrecht tegenover de industrieële samenleving, die juist allerlei nieuwe gebouwen en technologieën omarmt. 
Het schilderij is van Frederic Church uit 1873.

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat zorgde voor het ontstaan van de Romantiek?

Slide 12 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Hoe kon de Romantiek ontstaan? #1
Franse Revolutie --> Niet het gewenste effect
Er was helaas nog niet een maatschappij zonder misstanden en grote klassenverschillen. 
Daarnaast waren er ruzies tussen de revolutionairen van de Franse revolutie en stort Napoleon het volk in een nieuwe oorlog. 
Revolutionairen gaven niet een heel goed voorbeeld. 
Dit zorgde voor teleurstelling vanuit de bevolking. 




Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe kon de Romantiek ontstaan? #2
Industrialisering --> Fabrieken --> Slechte werkomstandigheden en lage lonen -- > armen steeds armen, rijken steeds rijker.
Omgeving steeds viezer: te veel mensen in de stad, vervuiling door fabrieken, etc. (Denk aan Peaky Blinders).
"Kunstenaars verbeelden een wereld waarin natuurkrachten, sprookjes, mythen en 'exotische' culturen de hoofdrol spelen - weg van de alledaagse werkelijkheid."


Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De Bespiegeling
Lees voor extra verduidelijking: blz 122 (Ratio en Encyclopedie), 126, 132, 133, 134 (Wanhoop op zee, Natuurgeweld).

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Realisme
Vluchten tegenover verslag leggen
Waar de Romantici vluchtten van de dagelijkse werkelijkheid, was er ook een groep kunstenaars dat juist het dagelijks leven in beeld wilde brengen: De Realisten!
Jean François Millet 
De Arenleesters (1857)

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

"Maak de werkelijkheid zichtbaar!"
In de Romantische kunst zijn fantasie en emoties belangrijker dan een natuurgetrouwe weergave. Rond 1830 ontstaat er echter een beweging die juist díe werkelijkheid zichtbaar wil maken: Het Realisme!
Jean François Millet (1814 - 1875)

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat zie je op dit schilderij dat past bij het realisme?

Slide 19 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Kenmerken Realisme:
Onderwerpen blijven anoniem
Het gaat om alledaagse, niet verheven taferelen
De schilderstijl is grof en onversierd

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Opdrachten
Maak opdrachten uit het opdrachtenboek: 
Blz. 75: opdracht 5, 7 (lees 6).
Blz 80: opdracht 5, 7, 10, 11, 12.
Blz 85: opdracht 30.

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

KUA les 7: Impressionisme

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Laat een Realistisch schilderij zien waar heel duidelijk een niet geïdealiseerd beeld te zien is:

Slide 23 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Huiswerkopgaven vorige week:
Maak opdrachten uit het opdrachtenboek:
Blz. 75: opdracht 5, 7 (lees 6).
Blz 80: opdracht 5, 7, 10, 11, 12.
Blz 85: opdracht 30.

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Blz. 75, opdracht 5:
Noem zowel voor de kerk als voor de adel een aannemelijk argument voor het stilleggen van het schrijfproces.
Antwoord te vinden op blz: 122
Mogelijke antwoorden: Kerk
In de verlichting gaat onderzoek en weten boven geloven. 
--> Minder mensen geloven, meer mensen wetenschap
--> Kennis is macht (macht van de kerk wordt door wetenschap en kennisverspreiding minder). 
Mogelijke antwoorden: Adel
"Verlichtingdenkers willen de macht in handen geven van de burgers omdat die echt verstand van zaken hebben in plaats van adellijken die hun positie slechts ontlenen aan hun geboorterecht."
-- > Macht van de adel wordt minder, ze voelen zich aangevallen in hun macht en privileges.

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Blz 75, opdacht 7:
Leg uit dat het stichten van het Teylers Museum goed aansluit bij de verlichting.
Antwoord
De Verlichte denkers --> Kennis voor iedereen
Teylers: zoveel mogelijk kennis bijeen brengen, ordenen en toonbaar maken voor publiek. 

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Blz. 80, opdracht: 5
Noem twee sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen die bijdragen aan het ontstaan van de romantiek als kunsstroming.
Antwoord
1. Grote sociale misstanden en klassenverschillen. Revolutionairen geven zelf niet een goed voorbeeld (Napoleon --> oorlog)
2. Opkomst industriële revolutie. Overvolle steden, vervuiling en een groeiend verschil tussen de kapitaalkrachtige fabriekseigenaren en de bezitarme arbeiders.
Sociaal-maatschappelijk?
Definitie: De inter-menselijke samenleving / openbare ruimte. Alles wat te maken heeft de omgang van mensen met elkaar en met de wereld waarin zij wonen/leven.

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Blz. 80, opdracht: 7
Bekijk Wandelaar boven de zee van wolken van Caspar David Friedrich. In dit schilderij staat de verhouding tussen de wandelaar en de natuur centraal. Van een eenheid tussen wandelaar en natuur is echter geen sprake. Noem twee aspecten van het schilderij waaruit dit blijkt.
Antwoord
1. Grote sociale misstanden en klassenverschillen. Revolutionairen geven zelf niet een goed voorbeeld (Napoleon --> oorlog)
2. Opkomst industriële revolutie. Overvolle steden, vervuiling en een groeiend verschil tussen de kapitaalkrachtige fabriekseigenaren en de bezitarme arbeiders.

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aspect 1
Er is een groot licht-donker contrast tussen de wandelaar en de natuur. De achtergrond is heel kleurrijk en licht, de wandelaar is juist onbelicht en donker. Hierdoor lijken ze niet één geheel maar juist twee tegenovergestelden.
Aspect 2
De wandelaar is realistisch en scherp geschilderd, terwijl de achtergrond juist vlekkerig en dromerig eruit ziet. 

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Blz. 80, opdracht: 10
Bekijk 705. Het vlot van Medusa van Géricault oogt als een realistisch tafereel. Leg aan de hand van drie aspecten uit waarom dit toch een romantisch schilderij genoemd kan worden.
Antwoord
1. Gevoelens en emoties spelen een belangrijke rol in dit schilderij. 
2. Het contrast tussen de hulpeloze mens en de medogenloze natuur wordt uitvergroot. 
3. Het schilderij zit vol lugubere, 'horror'-achtige details.

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Blz. 80, opdracht: 11
Vergelijk Het vlot van Medusa met Sneeuwstorm, stoomboot voor de havenmond (Turner). 
Je zou kunnen zeggen dat het schilderij van Turner nog 'romantischer' is dan het schilderij van Géricault. Leg dit uit aan de hand van twee verschillen tussen beide schilderijen.
Antwoord
- Géricault: de mens staat centraal, -Turner: de mens is praktisch uit het schilderij verdreven, de natuur staat centraal. 
- Géricault: de weergave van de natuur is gedetailleerd, - Turner: de natuur wordt weergegeven als een woeste oerkracht. 

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Blz. 80, opdracht: 12
Turner houdt van treinen en van stoomschepen, maar op de meeste romantische schilderijen komen deze onderwerpen nauwelijks voor. Verklaar dit. 
Antwoord
Stoomschepen en treinen zijn typisch ‘nieuwerwetse’ uitvindingen waar de romantici niks mee op hebben. Zij kiezen meestal voor het verbeelden van natuurkrachten, terwijl Turner vaak het samenspel toont van natuur en machine.

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Blz. 85, opdracht: 30
Beijk: De Arenleesters. Leg aan de hand van drie kenmerken uit waarom dit schilderij typisch is voor het realisme. 
Antwoord
1. Alledaags tafereel.
2. Weergave van het 'gewone' boerenvolk.
3. Niet mooier dan het is: er is geen sprake van idealisering.
4. De schilderstijl is grof en onversierd.
5. De hoofdpersonen blijven anoniem. 

Antwoorden te vinden op blz. 142 leesboek.

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Impressionisme
Geïnspireerd door: 
  • Fotografie
  • Japanse prentenkunst

Kern: 
  • "Licht gevangen in verf".
  • Onderwerp doet er minder toe.
  • Objectief verslag van wat de ogen waarnemen.

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vluchten v.s. verslag leggen
Waar de romantici vluchten van de alledaagse waarheid, legden de impressionisten, net als de realisten, op hun manier verslag van de werkelijkheid. Het grote verschil met het realisme: in impressionistische schilderijen doet het onderwerp er niet/minder toe. Juist de lichtinval en hetgeen het oog registreerd is van belang.

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies