4.1 Stroomkring

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 4 Show

4.1 De stroomkring

Leerdoelen:

• Je kunt uitleggen hoe je een lamp laat branden.
• Je kunt de onderdelen van een stroomkring beschrijven.
• Je kunt uitleggen welke stoffen geleiders en isolatoren zijn en een aantal voorbeelden geven.
• Je kunt uitleggen op welke manier je de stroomsterkte meet.
• Je kunt rekenen met de eenheid van stroomsterkte.

Welke elektrische apparaten ken je?

Hoe zou ons leven eruit zien zonder elektriciteit?

De stroomkring

Waar heeft deze mee te maken? 

Stroomsterkte

• Is de hoeveelheid elektronen die door een apparaat gaan per seconde.
  
• Stroomsterkte kan erg verschillen.
  
• eenheid van stroomsterkte = ampere (A)
• (1 A= in 1 seconde komen 6,24 miljard elektronen langs)

Stroomsterkte meten

De eenheid van stroomsterkte is de Ampère (A). Bij kleine stroompjes gebruikje de milli-Ampère (mA). 

                      1 A = 1.000 mA

Spanningsbron

Dit is iets wat stroom geeft

 

Voorbeelden:

• Batterijen
• Accu's
• Stopcontact (netspanning)
• Dynamo
  

Spanning

Ook wel afgekort in U. 

Deze meet je in de eenheid Volt (V). 

De spanning meten

Verschil tussen stroomsterkte en spanning

Stroomsterkte =
Hoeveel deeltjes er per seconde door heen gaan
spanning =                  

Hoeveel ektrische energie elk deeltje meeneemt

stroomkring

bestaat minimaal uit:

• spanningsbron
• elektrisch apparaat
• aansluitdraden

De eenheid van stroomsterkte ....

1. Volt
2. Ampere

Als een stroomkring wordt gesloten, gaat een lampje in die stroomkring uit.

1. waar
2. Niet waar

Welke stelling klopt niet?

1. je kunt geen stroomkring zonder spanningsbron hebben
2. voor een stroomkring heb je geleiders nodig
3. een stroomkring kan niet zonder schakelaar
4. een stroomkring moet een gesloten lus zijn

Schakelaars

Een stroomkring moet dus dicht zitten om een lampje te laten branden. Een schakelaar zorgt ervoor dat de stroomkring even onderbroken wordt, waardoor het lampje uit gaat. De stroom kan dan niet van de +pool naar de -pool gaan. 

Kies de juiste bewering:

1. De lamp kan niet branden
2. Dit is een open stroomkring
3. De stroomkring is gesloten
4. De lamp is verkeerd om aangesloten

Geleiders en Isolatoren

Waarom is een elektriciteitsleiding aan de binnenkant van koper en aan de buitenkant van pvc?

Geleiders

Stroom is het bewegen van 

elektronen. 

Bij metalen zijn er veel vrije 

elektronen

Daar beweegt het dus 

gemakkelijker.

 Geleiders en Isolatoren

Isolatoren zijn het tegenovergestelde van geleiders. 

Het zijn de stoffen waar elektrische energie NIET doorheen kan lopen.  

Geleiders 

laten elektrische stroom goed door 

metalen

Isolatoren 

laten elektrische stroom slecht of niet door

• rubber
• glas
• hout
• plastic
  
• keramiek

Stroomsterkte

1

2

3

Schakelschema

Ampèremeter

Spanningsmeter

Een spanningsmeter sluit je altijd parallel aan in je schakelschema. 

serieschakeling

parallelschakeling

Opdracht

Teken een schakelschema van deze foto

Teken deze serieschakeling

Teken deze parallelschakeling

Opdracht

teken een schakelschema 

van deze foto

Welke schakeling staat er afgebeeld?

1. serieschakeling
2. parallelschakeling
3. gemengde schakeling

Tom: bij een parallelschakeling kun je de lampjes apart aan en uit doen.
Toos: bij een serieschakeling kun je lampjes apart aan en uit doe
Wie heeft gelijk?

1. Geen van beide.
2. Alleen Tom
3. Alleen Toos
4. Tom en Toos hebben allebij gelijk

door 3 lampjes parallel geschakeld gaat een stroom van 0,1 A
Hoeveel komt er dan uit de spanningsbron?

1. -0,3 A
2. 0,3 A
3. -0,1 A
4. 0,1 A

Vraag

door het ene lampje gaat 0,400 A en het andere lampje 50 mA

• c. Bereken de stroomsterkte in ampere die de batterijen leveren
  
• 0,400 A 
• 50 mA = 0,050 A
• 0,400 + 0,050 = 0,450 A

Parallelschakeling

Bouw zelf een schakeling op PHET .

Huiswerk 

Maak alle opdrachten van 4.1 

Oefen met de stroomkring

Denk na over welk apparaat jij wil gaan maken met het programma van eisen. 

WAAROM DOE JE ONDERZOEK?

Je wilt bijvoorbeeld weten waardoor een papieren zak kan opstijgen.

Je stelt jezelf dus eigenlijk een vraag.

Elk onderzoek, proef of experiment begint met een ONDERZOEKSVRAAG.

Tijdens het onderzoek ga je op zoek naar antwoorden op die onderzoeksvraag en hoe je dit moet verkrijgen.

3 stappen van onderzoek doen

1. Onderzoeksvraag
   Wat wil je weten en hoe ga je het uitvoeren?
2. Uitvoeren
   Wat neem je waar? Wat zie, hoor, ruik of voel je?
3. Verslag
   De uitkomsten van je experiment

Een goede onderzoeksvraag

- Eindigt op een vraagteken;

- Bestaat uit 1 vraag

- Is helder geformuleerd

- Is niet met ja of nee (kort antwoord) te beantwoorden.