VESA - 1.18 t/m 1.23

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

4 HAVO ECONOMIE  ||  2025-2026

Programma

• Vorige les - 1.17 maken en bespreken
• Herhaling met vragen
• Leerdoelen
• Aan de slag

Als de marginale kosten groter zijn dan de gemiddelde variabele kosten , dus als MK > GVK

1. Zijn de gemiddelde variabele kosten degressief
2. Zijn de gemiddelde variabele kosten proportioneel
3. Zijn de gemiddelde variabele kosten progressief

Wat is een mogelijke oorzaak van degressief variabele kosten?

1. werknemers werken sneller bij grotere productie
2. overwerk wordt dubbel betaald
3. werknemers lopen elkaar in de weg op de werkvloer
4. korting bij grote bestellingen leveranciers

Maken opdracht 1.17

Opdracht 1.17

B. Met hoeveel eenheden moet ik mijn productie inkrimpen als ik maximale winst wil behalen?

Opdracht 1.17

A. Hoeveel producten produceer ik als ik maximaal wil produceren zonder verlies te draaien 

Opdracht 1.17

C. Toon met een berekening aan dat TCK = 600 euro bedraagt

Hoe bereken je winst?

Hoe bereken je de totale opbrengst? En wat is een ander woord voor opbrengst?

Wat is het verschil tussen variabele en vaste kosten?

Wat houdt het break-even punt in?

1. Quitte spelen
2. Geen winst, geen verlies
3. Kostendekkend zijn
4. Alle drie de antwoorden.

Waaruit bestaan de totale kosten?

Wat is de break-even afzet?

1. 4.000.000
2. 50.000
3. 2.500.000
4. 5.000.000

Kan ook met de vergelijking:             TO-TK=TW 

Totale opbrengst

Totale kosten            -

Totale winst

             TO - TK = TW

afzet x verkoopprijs (p x q)

constante + variabele kosten

TO

TCK+TVK = TK    -

TW

samengevat

Break-evenanalyse in een grafiek

Wanneer de lijn van de totale omzet en totale kosten elkaar snijden: break even point

De omzet is dan gelijk aan de 

kosten
, dus de winst=0 

TO = Totale opbrengsten

TK = Totale kosten 

TCK = totale constante kosten 

BEP = break-evenpunt 

Break even

1) Waar maakt dit bedrijf verlies?

Belangrijkste berekeningen

1. Totale Opbrengst                         TO = p x q
2. Totale Kosten                                 TK = TCK + TVK
3. Totale Winst                                    TW = TO - TK
4. Break-Even Afzet                          q bij TO = TK 

Wat zijn dan nu de kosten per stuk?

GTK = TK / q

GVK = TVK / q

GCK = TCK / q

GTK = GVK + GCK

winstmaximalisatie:

MO = MK

Omdat MO > MK

gaat de producent altijd voor maximale productie

(Je hebt één bakkersoven!)

     Marginale

       kosten 

      en winst

   (MK en MW)

Samengevat

Je blijft bakkers aannemen zolang 

MO > MK. Tot je op het punt komt dat MO = MK (TW maximaal). Hierna wordt MO < MK, dus stop je met extra bakkers aannemen.

Maximale winst berekenen 

Bij welke hoeveelheid goederen (=q) verkopen hebben we  maximale winst?

Maximale winst → MO = MK

MO = marginale opbrengst  → MO = GO = P

MK = Marginale kosten  → MK = GVK

Marginale kosten

• Extra kosten die gemaakt worden als er één product meer wordt geproduceerd
• Bij proportionele variabele kosten geldt GVK = MK
• MK en GTK kan je vergelijken met laatst behaalde cijfer voor een vak (MK) en het gemiddelde cijfer voor dat vak (GTK)
  
• Bij degressieve variabele kosten geldt MK < GVK
• Bij progressief variabele kosten geldt MK > GVK

zijn dus afhankelijk van variabele kosten

Bij welke hoeveelheid
is de maximale winst.

1. 10
2. 20
3. 40
4. 80

Wat zijn de marginale kosten van de 2.505e fiets?

1. 50
2. 1850
3. 1900
4. 1950

Leerdoelen

Verklaren dat de maximale winst is op het punt waar de marginale kosten gelijk zijn aan de marginale opbrengsten. 

Toelichten of uitbreiding wel of niet verstandig is kijkend naar de marginale opbrengsten en kosten. 

Het break-even punt vinden.

Weten hoe je winst en opbrengst berekent. 

Maken tot en met 1.23

1.17 bespreken

Klaar? Kijk je werk na & stel je vragen. 

Zelftest maken

Samenvatten

Opdracht 1.17

A. Hoeveel producten produceer ik als ik maximaal wil produceren zonder verlies te draaien 

Opdracht 1.17

B. Met hoeveel eenheden moet ik mijn productie inkrimpen als ik maximale winst wil behalen?

Opdracht 1.17

C. Toon met een berekening aan dat TCK = 600 euro bedraagt

Aan het werk

Maken t/m 1.23

Nakijken

• Wat heb je goed gedaan?
• Wat kun je beter doen?

Lees de tekst

• Onderstrepen
• Samenvatten