Veilig werken in het laboratorium

• Biologie
• MBO
• Studiejaar 1

Veilig werken in het laboratorium

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je uitleggen wat bioveiligheid is, de indeling in risicoklassen toepassen en een risico-analyse uitvoeren.

Leg de leerdoelen uit en benadruk het belang van veilig werken in het laboratorium.

Wat weet jij al over bioveiligheid en risico-analyse in het laboratorium?

Wat is bioveiligheid?

Bioveiligheid omvat alle maatregelen die genomen moeten worden om de veiligheid van mensen, dieren en het milieu te waarborgen bij het werken met biologische agentia.

Leg uit wat bioveiligheid inhoudt en waarom het belangrijk is om dit te waarborgen.

Indeling in risicoklassen

Biologische agentia worden ingedeeld in risicoklassen op basis van hun infectiviteit, pathogeniteit en transmissieroute. Deze indeling bepaalt welke veiligheidsmaatregelen genomen moeten worden.

Leg de indeling in risicoklassen uit en geef voorbeelden van agentia die in elke klasse vallen.

Risico-analyse

Een risico-analyse is een systematische beoordeling van de risico's die gepaard gaan met het werken met een bepaald biologisch agens. Hierbij wordt gekeken naar de kans op blootstelling en de mogelijke gevolgen daarvan.

Leg uit wat een risico-analyse is en waarom het belangrijk is om deze uit te voeren.

Persoonlijke beschermingsmiddelen

Persoonlijke beschermingsmiddelen zijn onder andere handschoenen, labjassen, veiligheidsbrillen en ademhalingsbescherming. Deze beschermen tegen blootstelling aan biologische agentia.

Geef voorbeelden van persoonlijke beschermingsmiddelen en leg uit waarom deze belangrijk zijn.

Veiligheidsvoorschriften

Veiligheidsvoorschriften zijn er om de veiligheid van medewerkers en het milieu te waarborgen. Het is belangrijk om deze voorschriften te kennen en na te leven.

Geef voorbeelden van veiligheidsvoorschriften en benadruk het belang van het opvolgen hiervan.

Risico's bij het werken met biologische agentia

Blootstelling aan biologische agentia kan leiden tot infectieziekten, allergische reacties of zelfs kanker. Het is daarom belangrijk om de risico's te kennen en hierop te anticiperen.

Leg de mogelijke risico's uit en geef voorbeelden.

Werken onder een afzuigkap

Werken onder een afzuigkap zorgt ervoor dat eventueel vrijkomende stoffen direct afgevoerd worden. Dit vermindert de kans op blootstelling.

Leg uit hoe een afzuigkap werkt en waarom het belangrijk is om hieronder te werken.

Hygiëne

Een goede hygiëne is essentieel om de verspreiding van biologische agentia te voorkomen. Was daarom regelmatig je handen en desinfecteer oppervlakken en apparatuur.

Geef praktische tips voor het handhaven van een goede hygiëne in het laboratorium.

Veiligheidsinstructies

Veiligheidsinstructies moeten altijd opgevolgd worden. Bij twijfel of vragen kun je altijd terecht bij je leidinggevende.

Benadruk het belang van het opvolgen van veiligheidsinstructies en geef aan waar medewerkers terecht kunnen voor vragen of twijfels.

Voorbeeld risico-analyse

Een risico-analyse bestaat uit de stappen: inventarisatie, risico-inschatting, risicobeoordeling en beheersmaatregelen. Hieronder zie je een voorbeeld van een ingevulde risico-analyse.

Laat zien hoe een risico-analyse er in de praktijk uitziet en bespreek de verschillende stappen.

Stap 1: Inventarisatie

Bij de inventarisatie breng je in kaart welke biologische agentia er gebruikt worden en welke risico's hieraan verbonden zijn.

Leg uit hoe de inventarisatie in zijn werk gaat en geef voorbeelden.

Stap 2: Risico-inschatting

Bij de risico-inschatting beoordeel je de kans op blootstelling en de mogelijke gevolgen daarvan.

Leg uit hoe de risico-inschatting in zijn werk gaat en geef voorbeelden.

Stap 3: Risicobeoordeling

Bij de risicobeoordeling bepaal je of het risico acceptabel is of dat er extra maatregelen genomen moeten worden.

Leg uit hoe de risicobeoordeling in zijn werk gaat en geef voorbeelden.

Stap 4: Beheersmaatregelen

Bij de beheersmaatregelen worden maatregelen genomen om de risico's te beperken.

Leg uit welke beheersmaatregelen er genomen kunnen worden en geef voorbeelden.

Veilig werken met biologische agentia

Veilig werken met biologische agentia is van groot belang voor de veiligheid van medewerkers en het milieu. Door het toepassen van de juiste maatregelen kunnen risico's beperkt worden.

Vat de belangrijkste punten uit de les samen en benadruk het belang van veilig werken.

Quiz

Test je kennis over bioveiligheid en risico-analyse met deze quiz!

Geef een korte quiz om te kijken of de leerlingen de belangrijkste punten uit de les begrepen hebben.

Bronnen

Hieronder vind je een lijst met bronnen die gebruikt zijn voor deze les.

Vermeld de bronnen die gebruikt zijn voor deze les.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.