Thema 1 - Planten en Dieren

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Thema 1 - Planten en Dieren

Welkom bij biologie - Thema 1

Start thema 1: Planten en dieren

Wat is biologie?

biologie = de kennis van het leven (en dood).

• een levend wezen noemen we een organisme.
• elk organisme gaat een keer dood.
• er zijn 4 groepen organismen

          - dieren

          - planten

          - bacteriën (heel klein)

          - schimmels

Start thema 1: Planten en dieren

B1 - Wanneer is iets levend?

De 7 levenskenmerken

• Ademhalen - opnemen en afgeven van lucht (bijvoorbeeld zuurstof).
• Voeden - opnemen van water en vaste stoffen (bijvoorbeeld glucose).
• Uitscheiden - afgeven van (afval)stoffen.
• Waarnemen - prikkels uit de omgeving kunnen opvangen. 
• Bewegen - zichzelf kunnen verplaatsen (ook planten kunnen dit!).
• Voortplanten - ontstaan van een nieuw organisme.
• Groeien - groter en zwaarder worden (niet hetzelfde als ontwikkelen!).

Hoe moet ik dit leren?

De 7 begrippen weten en kunnen gebruiken/ herkennen. Je hoeft niet de exacte omschrijving uit je hoofd te leren!

Start thema 1: Planten en dieren

B1 - Levend, dood of levenloos?

Start thema 1: Planten en dieren

B1 - Oefening

Iets leeft als het alle (1) vertoont. 

Daar zijn er zeven van, namelijk (2), (3), (4), (5), (6), (7) en (8).

Een levend wezen noemen we een (9).

Als iets in het verleden heeft geleefd,  maar nu niet meer, is het (10).

Als iets nooit heeft geleefd, dan noemen we dat (11).

Start thema 1: Planten en dieren

B1 - Samengevat

Iets leeft als het alle levenskenmerken vertoont. 

Daar zijn er zeven van, namelijk ademhalen, voeden, uitscheiden, waarnemen, bewegen, voortplanten en groeien.

Een levend wezen noemen we een organisme.

Als iets in het verleden heeft geleefd,  maar nu niet meer, is het dood.

Als iets nooit heeft geleefd, dan noemen we dat levenloos.

Start thema 1: Planten en dieren

B2 - Groei en ontwikkeling

groei = groter en zwaarder worden.

        - meer mogelijkheden om te overleven

          (betere ademhaling, meer voedsel, beter 

           kunnen bewegen, betere waarneming)

ontwikkeling = verandering in de bouw.

         - vorm = functie! 

         - andere vorm is dus een andere functie

Betere kans om te overleven zorgt ook voor meer kans om je voort te planten en dus nakomelingen te krijgen!

Start thema 1: Planten en dieren

B2 - Levenscyclus bruine bonenplant

Levenscyclus = ontwikkeling van jong tot volwassen organisme 

1) In zaadje zit het begin van een nieuw plantje (= kiem).

2) Als zaadje water opneemt, gaat de kiem groeien (kieming).

1 t/m 5) Het plantje groeit en gebruikt hiervoor het  reservevoedsel uit de zaadlobben.

Hoe moet ik dit leren?

De afbeelding kunnen aflezen en bij elke stap kunnen uitleggen wat er gebeurt. Het is echt niet de bedoeling om de afbeelding uit je hoofd te leren! 

Start thema 1: Planten en dieren

B2 - Levenscyclus bruine bonenplant

Levenscyclus = ontwikkeling van jong tot volwassen organisme 

Hoe moet ik dit leren?

De afbeelding kunnen aflezen en bij elke stap kunnen uitleggen wat er gebeurt. Het is echt niet de bedoeling om de afbeelding uit je hoofd te leren! 

6) Er ontwikkelen blaadjes. Nu kan het plantje licht opvangen. 

7) Er is een volwassen plant ontstaan.

8) Aan de plant ontstaan bloemen die bevrucht kunnen                     worden, waardoor er nieuwe zaden worden gemaakt. 

Thema 1 - Planten en Dieren

B2 - Bruine boon

• Zelf een bruine boon natekenen, zodat je   leert gedetailleerd te kijken.

• Uit welke onderdelen bestaat de bruine   boon? Benoem deze.

• Wat is de functie van deze onderdelen (vorm = functie).

Aan het werk

Maak de volgende opdrachten in je boek

B1 -  1 t/m 4, 6, 7

B2 - 1 t/m 3, 5, 6, 7

Thema 1 - Planten en Dieren

B5 - Energie

Alle organismen hebben energie nodig om in leven te blijven.

Dieren (en mensen) halen de energie uit voedsel. De meeste energie in voedsel zit verstopt in het molecuul (= stof) glucose.

Thema 1 - Planten en Dieren

B5 - Glucose

Planten zijn de enige organismen die glucose kunnen maken. Hiervoor hebben de planten water, koolstofdioxide en licht(energie) nodig. Het water kan samengaan met de koolstofdioxide en de energie uit het licht "vangen" en lange tijd bewaren. Die stof noemen we glucose.

Thema 1 - Planten en Dieren

B5 - Fotosynthese

De reactie waarbij de glucose gemaakt wordt, heet fotosynthese en vindt plaats in de groene delen van de plant. 

      

Water + Koolstofdioxide + Energie uit licht               Glucose + Zuurstof

      

Thema 1 - Planten en Dieren

B5 - Samenvatting

• De reactie waarbij de glucose gemaakt wordt, heet (1).
• De plant heeft hiervoor 3 dingen nodig, namelijk (2), (3) en (4).
• Deze reactie vindt plaats in de (5) delen van de plant.
• De glucose is een ontzettend belangrijke stof, want hierin zit knetterveel (6) opgeslagen.
• De reactie waarmee de plant de glucose maakt is als volgt:

      ............ + .............. + ....................                 ..............  + ............

Thema 1 - Planten en Dieren

B5 - Samenvatting

• De reactie waarbij de glucose gemaakt wordt, heet fotosynthese.
• De plant heeft hiervoor 3 dingen nodig, namelijk water, koolstofdioxide   en licht(energie).
• Deze reactie vindt plaats in de groene delen van de plant.
• De glucose is een ontzettend belangrijke stof, want hierin zit   knetterveel energie opgeslagen.
• De reactie waarmee de plant de glucose maakt is als volgt:

     

Water + Koolstofdioxide + Energie uit licht               Glucose + Zuurstof

      

Thema 1 - Planten en Dieren