Hogere machten les 1

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

LLB - geloof

periode 4

les 1

Doel van de les

Wat gaan we doen? Verschillende geloofsovertuigingen doornemen. Werken aan een presentatie over een bepaalde overtuiging.  ​

Na deze les ken je verschillende geloofsovertuigingen en heb jij je verdiept in één van deze overtuigingen. 

Welke geloofsovertuigingen kennen wij?

Geloofsovertuigingen

Christendom; katholiek, protestants, gereformeerd, jehova, hervormd

Islam

Hindoeïsme

Boeddhisme

Jodendom'

Bahá'í

Boeddhisme

Chinese volksreligie

Confucianisme

Islam

Jaïnisme

Sikhisme

Taoïsme

Zoroastrisme

Geloofsovertuigen

• Theïsten = geloven in één of meer goden. ​
  
• Ietsisten = geloven dat er iets is als een hogere macht die het leven beheerst. ​
  
• Agnosten = weten niet of er een god of hogere macht bestaat. ​
  
• Atheïsten = geloven niet in een god of hogere macht. 

Welke geloofsovertuiging heb jij?

Theïsten

Ietsisten

Agnosten

Atheïsten

Welk symbool staat voor welke religie?

Jodendom

Islam

Hindoeïsme

Boeddhisme

Christendom

Hindoeïsme

Christendom

Boeddhisme

Jodendom

Islam

Christendom

Jodendom

Hindoeïsme

Boeddhisme

Islam

Boeddhisme

Hindoeïsme

Islam

Jodendom

Christendom

Welk geloof heb jij?

Christendom

Jodendom

Islam

Hindoeïsme

Boeddhisme

Overig

Ken jij iemand in je naaste omgeving met een ander geloof?

Christendom

Jodendom

Islam

Hindoeïsme

Boeddhisme

Overig

Aantallen

Grootste religies in de wereld          Grootste religies in Nederland

havo 3

Vertrouwen op hogere machten

Doelen

• Heb je nagedacht over het Begrip God
• Heb je geschreven over het begrip religie
• Weet je wat we onder het begrip hogere machten verstaan.
  
• Weet je wat we onder religieus verstaan.

Hogere machten

Als je wat ouder wordt kom je tot de ontdekking dat het leven niet vlekkeloos verloopt. Dingen gaan op een andere manier dan je had gedacht of verwacht. Er gebeuren dingen met jou of om je heen zonder dat jij daar vat op hebt. Dingen overkomen je.

Deze opdrachten gaan over de volgende 4  dia's

1. Welke ervaring hebben mensen als ze ouder worden?
   
2. Wat bedoelen we met een achterliggend plan?
   
3. Wat bedoelen we met hogere machten?
   
4. Van welke taal en van welk woord stamt het begrip religie af? 
5. En wat betekent dit woord?Hoe lang bestaat religie al?
6. Wat bedoelen we met "niet kerkelijk; wel religieus"?
7. Wat is het religieuze bij "ik steek een kaarsje op voor..."
8. Het opsteken van een kaarsje wordt ook een ritueel genoemd. 

Verbinding met hogere machten

Sinds ons ontstaan houdt de mens zich bezig met de vraag wat nou toch de bron is van alle leven. De mens probeert te verklaren waarom wij hier op aarde zijn en wat het grotere plan is achter al het leven. Alle volkeren hebben geprobeerd dit te bevatten in verhalen over schepping en over een hoger wezen dat achter onze werkelijkheid zit. Goden, of een enkele god, een wezen of een kracht, iets of juist Alles (met hoofdletter). 

Kortom, hogere machten waar wij op vertrouwen. In deze lessen zullen we dit onderwerp uitvoerig verkennen. We zullen zien wat anderen hier over zeggen en zullen bij onszelf te rade gaan.

In dit level beginnen we maar eenvoudig. Wat bedoelen we met hogere machten waarmee wij ons verbinden (=religie). De begrippen die in dit level centraal staan zijn dan ook: religieus en hogere machten.

Hogere machten

Plan

Wij mensen zijn geneigd om in al die ervaringen een eenheid te zien, een achterliggend plan, orde in de chaos, lot. Wij zijn geneigd om er een doel in te zoeken, een 'waarom'. We zoeken een groter geheel. We zoeken een verbinding tussen ons leven en dat groter geheel. We noemen dat religieus. (religere is een latijns werkwoord: verbinden) Met dat zoeken naar een groter geheel, een groter Plan, komen we bij het begrip hogere machten. Hieronder leggen we uit wat we daarmee bedoelen.

Hierboven hebben we al een aantal keren gesproken over hogere machten. Maar wat verstaan we hier nu onder? Eigenlijk is het een verzamelnaam voor van alles waarin wij geloven. Je moet daarbij denken aan:

• god, ofwel het geloof in één god. (monotheïsten)
  
• goden, ofwel geloven in meer goden (polytheïsten)
  
• Universele kracht
  
• Al-macht
  

Een hogere macht is dus een macht of kracht waar je een band mee hebt. Je hebt het gevoel dat die macht of kracht op de één of andere manier invloed uitoefent op de gang van jouw leven. Doordat je dit gevoel hebt, ga jij je tot die kracht of macht verhouden. Je verbindt jouw leven met die macht. Dat verbinden heet (met een van oorsprong latijns woord) religie. 

religieus

Op het vorige tabblad heb je kunnen lezen dat het begrip religieus van het latijnse woord religere komt. Dit betekent verbinden. Je verbindt jouw leven met met iets er buiten. Je verbindt jouw ervaringen met een groter geheel. Zolang als de mensheid bestaat is er sprake van religie en van religieus zijn.

religieus

De mens is dus van nature religieus (dit is wat stellig gezegd, maar dat staat wel leuk).

De mens zoekt een verklaring buiten zichzelf. Zoekt een verklaring waarom dingen lopen zoals ze lopen.

de mens verbindt zijn leven aan een groter geheel. De mens is een radertje in een groter plan, wellicht een grotere chaos.

de mens vertrouwt op een goede afloop (wat dat 'goed' dan ook is). Hij/zij vertrouwt op het goede, het komt goed. Hoe moeilijk het ook is, het komt goed.

de mens gelooft in iets. Dat is iets anders dan zeker weten. Geloven is vertrouwen, je over geven.

de mens verwacht een wederkerigheid. Als ik in jou geloof, wat krijg ik er dan voor terug? Wat heb ik er aan dat ik mij verbonden voel met de natuur? Wat heb ik aan die hogere macht?

niet kerkelijk maar wel religieus

Als je naar de levensbeschouwelijke cultuur van Nederland kijkt dan zie je de afgelopen vijftig jaar een forse teruggang van het kerkbezoek (christelijk). Mensen gaan niet meer naar de kerk. Maar wat opvalt is dat over het algemeen wel religieus (of anders religieus) zijn gebleven. Zij zeggen: "ik heb een persoonlijke god", "ik vertrouw op die kracht", "die goddelijke vonk in mij". Mensen zijn dus nog steeds religieus maar zijn veel minder verbonden aan een kerkelijke gemeenschap.

Ik steek een kaarsje op voor....

Aan het begin van de maand november herdenken veel mensen hun overleden familieleden. Ze doen dat veelal door het aansteken van een kaarsje, soms bij een foto, soms op het graf. Dit ritueel doet mensen goed. Ze voelen zich er wel bij. Ze voelen dat door het aansteken van dat kaarsje zij verbonden zijn (religere) met die persoon, waar die dan ook is.

 

Mindmap maken

Bij een groepsopdracht heb je altijd iemand nodig die het gesprek leidt. Anders wordt het een chaos en gaat iedereen door elkaar praten.

Bij deze opdracht maken jullie als groep een mindmap.

Spreek af wie het gesprek leidt. Schrijf die naam hier op.

Zet in het midden van een A4 papier: "hogere machten" .

Maak de mindmap met elkaar.

Kies met elkaar één ding wat jullie het beste bij het onderwerp (hogere machten) vinden passen.

Schrijf dit op het bord

Bespreek na hoe de samenwerking is gegaan.

(docent: Denk er aan dat je de klasse-mindmap bewaart. (foto mbv mobiel). Je hebt hem bij het volgende level weer nodig.)

Wat zie je op de foto dat verband houdt met hogere machten?

Leg uit wat deze foto met "hogere machten" te maken heeft

Slogan

Op de tafel liggen allemaal A5 vellen met daarop de volgende teksten: god is goed; god is kwaad; god is geld; de kracht; the force; god zit in mij; zonder mij geen god; ik ben een deel van god; natuur; de bron; niets; iets; flauwe kul; achter de sterren; wist ik het maar; het Al; het geheel; liefde; god is dood; mijn verlangen; mens; de hoop; machtig; de kracht tussen ons; de kracht om ons heen; mijn motor; het begin; het einde

Elke leerling kiest één tekst die hij/zij het beste vindt passen bij zijn eigen mening over het onderwerp "hogere machten".

Je werkt deze tekst uit in je huiswerk omgeving. Leg uit wat deze tekst betekent voor jou .

Gedicht Jasmijn

(tekst van  Etty Hillesum,) 

De jasmijn achter mijn huis is nu helemaal verwoest door de regen en de stormen der laatste dagen.

Maar ergens in mij bloeit die jasmijn ongestoord verder,

net zo uitbundig en teder als ze altijd gebloeid heeft.

En ze verspreidt haar geuren rond de woning waar jij huist, mijn God.

Je ziet, ik zorg goed voor je.

Ik breng je niet alleen mijn tranen en bange vermoedens,

ik breng je op deze stormachtige grauwe zondagochtend zelfs geurende jasmijn..

Vragen:

1) Welke zin valt je het meeste op. Waarom?

2)Leg uit dat deze tekst bij dit level hoort

Reactie schrijven 

Je hebt gekeken naar een stukje aflevering van Denkstof.

Schrijf hier een reactie op en geef antwoord op de laatste opmerking van de presenator