Personeelsbeleid en Interne Organisatie (3e) H3. Ontslag

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Beco-afspraken

• ik ben stil als de docent, of een andere leerling, aan het woord is
• als ik iets wil vragen of zeggen in de klas, steek ik mijn vinger op
• als ik zelfstandig werk, heb ik alleen fluisterend overleg met mijn buurman/vrouw (en niet met mijn achter buurman/vrouw)

Week 41 (vanaf 6 oktober 2025)

Hoofdstuk 3. Ontslag

• terugblik vorige les (werknemers en ZZP'ers)
• opgave 2.1 t/m 2.4 klassikaal
• leerdoelen
• instructie (ontslag)
• 2 filmpjes (ontslag met vergunning UWV en transitievergoeding)
• weektaak: 3.1 t/m 3.9 (Personeelsbeleid en Interne Organisatie)

Terugblik (arbeidsrelaties)

Er zijn 3 soorten arbeidsrelaties tussen werkgever en werknemer:

1. individuele arbeidsovereenkomst
   
2. collectieve arbeidsovereenkomst (CAO)
3. uitbesteding van werk aan andere bedrijven: ZZP'ers

Terugblik (arbeidsovereenkomsten)

In een individuele arbeidsovereenkomst wordt o.a. de volgende punten vastgelegd: werktijden, werkuren, werkzaamheden, beloning en vakantiedagen.

Er bestaan 3 vormen van individuele arbeidsovereenkomsten:

1. onbepaalde tijd (vast)
2. bepaalde tijd (tijdelijk)
3. oproepcontracten

        a. met voorovereenkomst (aantal uren staat niet vast, je beslist zelf of je gaat werken)
        b. nul-uren (aantal uren staat niet vast,  je gaat werken als de werkgever je daartoe oproept)

        c. min-maxcontract (minimaal aantal uren staat vast, maximaal aantal uren oproepbaar) 

Terugblik (CAO)

In een Collectieve ArbeidsOvereenkomst (CAO) staan de arbeidsvoorwaarden die voor iedereen gelden in een bedrijfstak (onderwijs, zorg etc.) of bedrijf (Philips, Shell etc.) gelden. Deze afspraken worden gemaakt door werknemers- (vakbonden) en werkgeversorganisaties.

Voordelen van een CAO:

• kost minder onderhandelingstijd
• vergelijkbare arbeidsvoorwaarden

De arbeidsvoorwaarden in de CAO betreffen:

• primaire arbeidsvoorwaarden zoals loon en arbeidstijd

• secundaire arbeidsvoorwaarden zoals vakantiedagen, pauzes, kinderopvang en studie

Opdrachten

Leerdoelen H3. Ontslag

• Ik kan de begrippen op pagina 25 omschrijven (zie ook LWEO). 
• Ik kan de gevolgen van het ontslagrecht voor een organisatie uitleggen.
• Ik kan de ontslaggronden (6) uitleggen.
• Ik kan uitleggen wanneer ontslag via het UWV (2) moet.
• Ik kan uitleggen wanneer er een ontbindingsverzoek bij de kantonrechter (6) moet plaatsvinden.
• Ik kan uitleggen wanneer de werkgever of werknemer kan opzeggen.
• Ik kan uitleggen wat een transitievergoeding is en deze kunnen berekenen.

Ontslag

Ontslag is het beëindigen van de arbeidsovereenkomst tussen werkgever en werknemer. Een arbeidsovereenkomst kan om verschillende redenen (6) tot een einde komen:

1. einde van rechtswege
2. met wederzijds goedvinden
3. opzegging met vergunning van het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen)
4.  ontbindingsverzoek bij de kantonrechter
5. opzegging door werkgever of werknemer
6. ontbindende voorwaarden of overlijden

Einde van rechtswege

Een arbeidsovereenkomst kan tot een einde komen door einde van rechtswege wanneer de periode voor wanneer de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd gold, verstreken is.

Bij een contract voor bepaalde tijd van 6 maanden of langer, moet de werkgever uiterlijk 1 maand voor het einde van het contract schriftelijk aangeven of de overeenkomst wel of niet voortgezet wordt. Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan tussentijds niet worden opgezegd, tenzij met wederzijds goedvinden.

Met wederzijds goedvinden

Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan tussentijds niet worden opgezegd, tenzij met wederzijds goedvinden:

• samen het eens zijn over ontslag
• afspraken maken in een vaststellingsovereenkomst
• wel rekening houden met de opzegtermijn:

           voor de werkgever: < 5 jaar in dienst: 1 maand

                                                    5 - 10 jaar in dienst: 2 maanden

                                                    10 - 15 jaar in dienst: 3 maanden

                                                     > 15 jaar in dienst: 4 maanden

           voor de werknemer: 1 maand

Opzegging met vergunning UWV

Het Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen (UWV) is de organisatie die de werknemersverzekeringen zoals de werkeloosheidswet (WW), de wet werk in inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) en de ziektewet (ZW) uitvoert en controleert.

Ontslag, waarbij toestemming van het UWV nodig is:

• bedrijfseconomische omstandigheden: als de organisatie in slechte financiële situatie verkeerd en er dus minder werk is (reorganisatie)
• langdurige arbeidsongeschiktheid: geen ontslag tijdens eerste 2 jaar van ziek zijn, werkgever moet wel vóór ontslag eerst een andere passende functie proberen te vinden voor zijn werknemer

Vergunning UWV

Kijkvragen: 

1. Voor welke 2 reden van ontslag is toestemming van het UWV nodig?

2. Wanneer is iemand langdurig arbeidsongeschikt?

3. Waar moet de werkgever vervolgens nog meer aan voldoen voordat hij toestemming voor

     ontslag van het UWV krijgt (3 voorwaarden)?

Vergunning UWV

Kijkvragen: 

1. Voor welke 2 reden van ontslag is toestemming van het UWV nodig?

• bedrijfseconomische omstandigheden
• langdurige arbeidsongeschiktheid

2. Wanneer is iemand langdurig arbeidsongeschikt?

• als hij (of zij) na 2 jaar arbeidsongeschiktheid nog geen arbeid kan verrichten

3. Waar moet de werkgever vervolgens nog meer aan voldoen voordat hij toestemming voor

     ontslag van het UWV krijgt (3 voorwaarden)?

• aannemelijk maken dat herstel niet binnen 26 weken te verwachten is
• aannemelijk  maken dat het werk niet in aangepaste vorm verricht kan worden
• aannemelijk maken dat er geen herplaatsingsmogelijkheden binnen het bedrijf zijn

Bij de kantonrechter

Een arbeidsovereenkomst kan tot een einde komen bij de kantonrechter indien:

1. frequent ziekteverzuim (ontslag komt via deze reden niet vaak voor)
   
2. slecht functioneren (bewijs, en mogelijkheid tot verbetering gehad)
   
3. verwijtbaar handelen (diefstal, niet houden aan geheimhoudingsplicht)
   
4. werkweigering vanwege een ernstig gewetensbezwaar (werknemer wil bepaalde taken niet doen vanwege zijn normen, waarden of geloof)
   
5. verstoorde arbeidsverhouding (onenigheid tussen werkgever en werknemer)
   
6. andere omstandigheden (gevangenschap, ontbreken VOG, vermissing, meer dan 4 uur reizen naar werk door verhuizing)

Opzegging werkgever of werknemer

De werkgever of werknemer kan opzeggen zonder dat het UWV of de kantonrechter erbij betrokken moeten worden:

• proeftijd
  
• ontslag op staande voet wegens dringende reden (diefstal, fraude, mishandeling)
  
• bereiken pensioenleeftijd
  
• faillissement
  

Anders: ontbindende voorwaarde (zoals diploma niet behaald op afgesproken datum) of overlijden.

Transitievergoeding

Transitievergoeding is een financiële vergoeding bij ontslag.

Afhankelijk van het loon en het aantal jaren dat de werknemer in dienst is geweest bij de werkgever. De transitievergoeding bedraagt ⅓ maandsalaris per (gewerkt) dienstjaar.

Naast de transitievergoeding heeft de werknemer

die zijn baan verliest meestal ook recht op een

WW-uitkering (WerkloosheidsWet).

Dit niet niet het geval als de  werknemer er zelf

iets aan kan doen dat hij werkloos is geworden.

Transitievergoeding

Kijkvragen: 

1. Voor welke arbeidscontracten heeft de werknemer bij ontslag recht op een

    transitievergoeding?

2. Waar hangt de transitievergoeding van af?

Transitievergoeding

Kijkvragen: 

1. Voor welke arbeidscontracten heeft de werknemer bij ontslag recht op een

    transitievergoeding?

• onbepaalde tijd (vast)
  
• bepaalde tijd (tijdelijk)
  
• oproepcontracten

2. Waar hangt de transitievergoeding van af?

• bruto maandsalaris
• aantal jaren in dienst

Weektaak

• wat: opdracht 3.1 t/m 3.9 (Personeelsbeleid en Interne Organisatie)
• hoe: fluisterend overleg met buurman / buurvrouw mag
• hulp: buurman / buurvrouw of steek je vinger op
• tijd: tot 1 minuut voor einde les
• uitkomst: zo ver mogelijk
• klaar: ga verder met 3.4 zelftest