12.4 Kou en hitte

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

12.4 

kou en hitte

Na deze les weet je:

• Hoe dieren zich beschermen tegen kou
• Hoe dieren zich beschermen tegen hitte
• Wat het belang is van lichaamsoppervlak
• De verschillen tussen warm en koudbloedige dieren
• Hoe planten droogte overleven

Zoogdieren en vogels zijn warmbloedig, wat betekent dat?

Wat is geen warmbloedig dier?

1. Vleermuis
2. Das
3. Hagedis
4. Hamster

Wat doen dieren tegen hitte? (wat zie je bij je huisdier?)

Wat doen dieren tegen de hitte?

- dunnere vacht

- dun veren kleed

- hijgen

- minder actief / s' nachts actief

- schaduw opzoeken 

- grote oren

Hoe raakt de woestijnvos zijn warmte kwijt?

1. doordat hij wit is
2. doordat hij hele grote oren heeft
3. door hard te rennen

Wat doen dieren tegen de kou?

Aanpassing 

aan kou

- dikke vacht

- verenkleed

- dikke vetlaag

- opzetten 

 verenkleed

Bescherming tegen kou

Dieren zijn beschermd tegen kou door:

- isolatie: dikke vacht, verenkleed of vetlaag 

- kleine oppervlakken (korte poten en kleine oren) 

- winterslaap of winterrust

Egel

Gaat in winterslaap

=

slaapt de hele winter door

De lichaamstemperatuur daalt naar zo'n 5 graden en blijft tijdens de hele winter zo laag.

Eekhoorn

Gaat in winterrust

=

wordt af en toe wakker, als het wat minder koud is in de winter

De lichaamstemperatuur daalt en hoe langer hij in rust is, hoe lager hij wordt. als hij wakker is, gaat de temperatuur weer omhoog.

Waarom zal een vogel er in de winter dikker uit zien dan in de zomer?

1. Hij heeft meer veren tegen de kou
2. Hij houd een laagje lucht vast tussen zijn veren voor isolatie
3. Hij heeft meer gegeten om een vetlaag te hebben
4. Hij is gewoon dik

Lichaamsoppervlak

klein dier heeft in verhouding tot zijn volume een groot oppervlak en koelt sneller af

een groot dier heeft in verhouding tot zijn volume een klein oppervlak en koelt minder snel af

Hoe beschermen planten zich tegen droogte?

Hoe overleven planten droogte?

Woestijnplanten: 

Verdamping tegengaan

• Vetlaagje rond de bladeren
  
• Kleine blaadjes met weinig huidmondjes
  
• Behaarde bladeren

Water opnemen en opslaan 

• Lange wortels of breed vertakt en oppervlakkig
  
• Water opslaan in de stengel
  

0

Hebben planten in een droog klimaat grote bladeren?

1. ja
2. nee

Nu weet je:

• Hoe dieren zich beschermen tegen kou
• Hoe dieren zich beschermen tegen hitte
• Wat het belang is van lichaamsoppervlak
• De verschillen tussen warm en koudbloedige dieren
• Hoe planten droogte overleven