Meervoudsvormen en verkleinvormen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Wat ga je doen vandaag?

Lesdoel bespreken

Instructie (aantekeningen maken)

Zelfstandig werken

Nakijken

Einde les!

Lesdoel

Aan het einde van de les weet je hoe je een meervoudsvormen maakt en je kan de regels toepassen in de oefening.

Hoe maak je een meervoudsvorm? Geef een voorbeeld.

Meervoudsvormen

	Regel + voorbeeld
-en	Wanneer je dit hoort. Schrijf wat je hoort. paarden, huizen, kinderen
-'s	Woorden die eindigen op een klinker met lange klank. pizza's, oma's, bikini's Afkortingen cao's, wc's, cd's
-s	Woorden die eindigen op een medeklinker of korte klank. horloges, tafels, trolleys

Meervouden op -en

Schrijf -en aan het woord vast: stoelen, koorden, mensen

• Klinkerweglating: leraar > leraren
• Medeklinkerverandering: glas > glazen
• Mederklinkerverdubbeling: rok > rokken

Let op!!

Een woord dat eindigt op een onbeklemtoonde -ik-, -es of -et, verdubbelt de laatste medeklinker niet.

Havik > haviken

Stommerik > stommeriken

Meervouden met -s of -en

Er zijn woorden met twee meervoudsvormen, met -s of met -en.

Groentes > groeten

Aardappels > aardappelen

Gemeentes > gemeenten

Meervouden op -ie

Woorden die eindigen op -ie krijgen soms een -s (directies, kanaries), maar in andere gevallen -n (bacteriën) of -en (melodieën). Voor meervouden op -n of -en is de regel:

Klemtoon op -ie > meervoud met -iën

• Industrie > industrieën

Klemtoon niet op -ie > meervoud met -n; trema op de e die er al staat

• Olie > oliën 

Meervouden op -ee

Woorden die eindigen op -ee krijgen in het meervoud altijd -ën erbij.

Twee > tweeën

Zee > zeeën

Vreemde meervouden

Oorspronkelijke Latijnse woorden hebben soms twee meervoudsvormen:

Museum > museums , musea

Datum > datums, data

Medium > mediums, media 

Spelling; meervoudsvormen

Wat ga je doen?

Maak opdracht 11

Zelfstandig

Stilte

Vragen? Steek je vinger op

Klaar? Open je mail

              - lezen uit een leesboek

              - oefenen via de online methode

10 minuten nakijken

Wat gaan we doen?

Terugblik

Lesdoel

Instructie

Aantekeningen maken

Zelfstandig werken

Nakijken

Terugblik

Maak van de volgende woorden een meervoud:

- accu

- twee

- banaan

- vraag

- framboos

Lesdoel

Aan het einde van de les weet ik wat een verkleinvorm is en hoe ik deze verkleinvormen maak. 

Deze theorie kan ik toepassen in de opdrachten.

Verkleinwoorden

• De meeste verkleinwoorden zijn eenvoudig te maken:
  

bank - bankje

film - filmpje

tafel - tafeltje

slang - slangetje

Verkleinwoorden

Bij verkleinwoorden op een a, é, o of u wordt de klinker verdubbeld.

auto - autootje

café - cafeetje

opa - opaatje

kano - kanootje

accu - accuutje

Verkleinwoorden

• Verkleinwoorden op de y(ie), schrijf je met een apostrof. 
  

baby - baby'tje

sherry - sherry'tje

• Verkleinwoorden op i krijgen ie. 
  

taxi - taxietje

Verkleinwoorden

• Verkleinwoorden van cijfer- of letterwoorden krijgen ook een apostrof.
  

A4 - A4'tje

tv - tv'tje

Verkleinwoord
Wat is het verkleinwoord van appel?

1. appeltje
2. appelje
3. appel'tje
4. appeletje

Verkleinwoord.
Wat is het verkleinwoord van vitamine?

1. vitaminetje
2. vitamientje
3. vittaminetje
4. vitaminnetje

Verkleinwoord.
Wat is het verkleinwoord van lolly?

1. lollytje
2. lollietje
3. lollyetje
4. lolly'tje

verkleinwoorden

Wat is het verkleinwoord van baby?

1. babytje
2. babietje
3. baby'tje
4. kleine baby

Wat ga je doen?

Maak opdr. 7

Vragen? Steek je vinger op

Zelfstandig

In stilte

Oortjes toegestaan 

Klaar? Lezen 'woorden met een trema'

              Maak opdr. 8

OF extra instructie