Nederlands 1BKM Over taal blok 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Over Taal

Blok 3

1C

Lesdoelen:                               1BK

Na deze paragraaf:

• begrijp je de betekenis van tien schooltaalwoorden;
  
• begrijp je de betekenis van tien moeilijke woorden uit teksten;
  
• kun je de betekenis van woorden vinden door te letten op tegenstellingen;
  
• kun je grondwoorden in een woordenboek gebruiken;
  
• kun je trappen van vergelijking maken

Schoolwoorden

Woorden die veel op school worden gebruikt:

aandachtig           eventueel

aangezien                              gebruikelijk

inmiddels                                                     geschikt

uiteindelijk                                 ronduit

kortom

Als je een woord leest dat je niet begrijpt, is je eerste stap: een stukje terug of een stukje verder lezen in de tekst. Vaak zie je dan:

een woord dat ongeveer hetzelfde betekent;

een uitleg of omschrijving van het moeilijke woord;

een woord dat het tegenovergestelde betekent.

In je wiskundeboek staat: ‘Probeer na deze eenvoudige opdracht nu ook een complexe opdracht te maken.’

We gaan vandaag op schoolreis. Yoeri is absent, maar gelukkig is Tim er wel.

Hij voelt zich belabberd. Als hij vandaag in bed blijft, zal hij zich morgen vast weer beter voelen

Tegenstellingen

eb              -     vloed

donkere  - 

snel           -

druk          -

meer         -

regen        - 

Grondwoorden

In een woordenboek staan de basisvormen van woorden, de grondvorm.

• Vond zoek je bij het grondwoord vinden
• gepresenteerd; grondvorm __________
• grachtje;               grondvorm  _________
• meubels;              grondvorm _________
• hevige;                   grondvorm __________

Trappen van vergelijking

Mijn zus is jong. Mijn broer is jonger. Ik ben het jongst.

• klein - kleiner - kleinst

meestal maak je zo'n rijtje door -er en -st achter het woord te zetten. Soms moet je het woord aanpassen.

• hoog - hoger -hoogst
  
• knap - knapper -knapst

Doel behaald                      

Aan het eind van de paragraaf:

• begrijp je de betekenis van tien schooltaalwoorden;
  
• begrijp je de betekenis van tien moeilijke woorden uit teksten;
  
• kun je de betekenis van woorden vinden door te letten op tegenstellingen;
  
• kun je grondwoorden in een woordenboek gebruiken;
  
• kun je trappen van vergelijking maken

Lesdoelen:                      1Kader

Na deze paragraaf:

• begrijp je de betekenis van verschillende schooltaalwoorden;
  
• begrijp je de betekenis van verschillende woorden uit teksten;
  
• kun je de betekenis van woorden vinden door ervoor of erna te lezen;
  
• kun je grondwoorden in een woordenboek gebruiken;
  
• kun je uitleggen wat een samenstelling is.

Schoolwoorden

Woorden die veel op school worden gebruikt:

aandachtig              eventueel

aangezien                              gebruikelijk

inmiddels                                              geschikt

uiteindelijk                                ronduit

typisch                             kortom

definitie

Als je een woord leest dat je niet begrijpt, is je eerste stap: een stukje terug of een stukje verder lezen in de tekst. Vaak zie je dan:

een woord dat ongeveer hetzelfde betekent;

een uitleg of omschrijving van het moeilijke woord; 

een woord dat het tegenovergestelde betekent.

‘Het spijt me,’ zei onze leraar, ‘ik moet de toetsen nog corrigeren. Ik hoop dat ik morgen klaar ben met nakijken.’

De brugklasdisco gaat niet door. Jammer dat er niet genoeg animo voor is. Blijkbaar hebben veel leerlingen er niet zo veel zin in

Grondwoorden

In een woordenboek staan de basisvormen van woorden, het grondwoord.

Vond zoek je bij het grondwoord vinden

gepresenteerd; grondvorm __________

grachtje; grondvorm _________

meubels; grondvorm _________

hevige; grondvorm __________

Trappen van vergelijking

Mijn zus is jong. Mijn broer is jonger. Ik ben het jongst.

• klein - kleiner - kleinst
  

Meestal maak je zo'n rijtje door -er en -st achter het woord te zetten. Soms moet je het woord aanpassen.

• hoog - hoger -hoogst
  
• knap - knapper -knapst

Samenstellingen

Sommige woorden kun je aan elkaar vastplakken. Van laptop en tas kun je een nieuw woord maken: laptoptas. Zo’n woord heet een samenstelling. Als je wilt weten wat de betekenis van een samenstelling is, kijk je naar het laatste woord van de samenstelling. Dat laatste woord zegt wat het is. Het eerste woord vertelt er iets extra’s over.

voorbeeld

Een vruchtentaart is een taart, gemaakt met vruchten.

Een bosvrucht is een vrucht die in het bos groeit.

Doel behaald?                      1KM

Na deze paragraaf:

• begrijp je de betekenis van verschillende schooltaalwoorden;
  
• begrijp je de betekenis van verschillende woorden uit teksten;
  
• kun je de betekenis van woorden vinden door ervoor of erna te lezen;
  
• kun je grondwoorden in een woordenboek gebruiken;
  
• kun je uitleggen wat een samenstelling is.