20240207 Mask BASVMBO leerjaar 1 Thema's pol-jur 9

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

BASVMBO

David Lindenaar

Docent burgerschap en maatschappijleer & -kunde bij de afdelingen:

Zorg, Vavo en Educatie

[e-mail]

Maatschappijkunde

AFSPRAKEN 

1. Kom op tijd.

2. Neem altijd jouw spullen mee. Je neemt elke les een opgeladen laptop, boek en pen mee.

3. Telefoon in de tas, dopjes uit, smartwatch verbinding uit.

4. Jas uit, tas van tafel en niet eten in de les.

5. Ben je er een les niet? Maak het huiswerk dan thuis. Gebruik de e-mail die ik elke les verstuur.

6. Sla geen vragen over en antwoord altijd met uitleg.

Maatschappijkunde: 

Thema's kgt examenkatern politiek

LESSEN VOOR SO 3:

18-12: 1. De maatschappij en de politiek

20-12: 2. Rechtsstaat, democratie en dictatuur

08-01: 3. Politieke partijen

10-01: 4. Politieke stromingen

15-01: 5. Kabinet en regering

17-01: 6. Het parlement

22-01: 7. Politieke besluitvorming

05-02: 8. Gemeente en provincie

07-02: 9. Nederland en Europa

12-02:10. De toekomst van de Nederlandse politiek

  

Thema's kgt examenkatern criminaliteit

LESSEN VOOR SO 3:

26-02: 1. Wat is criminaliteit?

28-02: 2. Ons beeld van criminaliteit

04-03: 3. Oorzaken van criminaliteit

06-03: 4. Nederland is een rechtsstaat

11-03: 5. Het strafrecht

13-03: 6. Van politie naar officier

18-03: 7. Voor de rechter

20-03: 8. Straf

25-03: 9. Criminaliteitsbeleid

27-03, 01-04, 03-04: ntb

Toetsweek 3: ma 08-04 t/m vrij 12-04

Terugblik op 05-02: 

Les 8. Gemeente en provincie. Politieke besluitvorming

Lokale politiek

• In 1900: 1.120 gemeenten
• in 1950: 1.015 gemeenten 
• In 2000: 537 gemeenten

8.1 De provincie

De taken van het provinciebestuur: 

Ruimtelijke ordening: De manier waarop de openbare ruimte van ons land is ingericht.

Structuurvisie: Welke activiteiten in een bepaald gebied zijn toegestaan.

8.1 De provincie

De leden van de Provinciale Staten kiezen de leden van de Eerste Kamer.

3.7 Politiek dicht bij huis 

8.1 De provincie

Het bestuur in elke provincie bestaat uit:

• de Provinciale Staten;

• de Gedeputeerde Staten;

• de commissaris van de Koning.

De provincie

Belangrijke taken:

• Ruimtelijke ordening: indelen van een gebied in duidelijke plannen en regels.
  
• Financieel toezicht op gemeenten.
  
• Natuur en milieu.
  

8.2 De gemeente

Het gemeentebestuur moet ervoor zorgen dat het openbare leven

in een gemeente goed verloopt.

Het bestuur van jouw gemeente bestaat uit:

1. de gemeenteraad;
   
2. het college van burgemeester en wethouders (college van B en W).
   

8.2 De gemeente 

Het bestuur van de gemeente bestaat uit:

het college van burgemeesters en wethouders (B en W)

de gemeenteraad (gekozen gemeenteraadsleden)

College van B&W van Arnhem

Vergadering van een gemeenteraad

Het bestuur van de gemeente

3.7 Politiek dicht bij huis 

De burgemeester 

• Voorzitter van gemeenteraad en College van B en W.
  
• Verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid.
  
• Wordt benoemd voor zes jaar.
  
• Staat boven de partijen en wordt vaak gezien als een probleemoplosser in een gemeente.
  

Texel: Uitdehaag (D66)

Hollands Kroon: 

Van Dam (PvdA)

Schagen: 

Van Kampen (CDA)

8.2 De gemeente

Taken van het gemeentebestuur:

1. Uitvoeren van landelijke wetten en maatregelen.
   
2. Het regelen van de lokale belastingen.
   
3. Basisregistratie Personen bijhouden.
   
4. Woningbouw.
   
5. Onderhoud en aanleg van wegen, fietsroutes, wandelpaden enzovoort.
   
6. Bekostigen van welzijns- en sportvoorzieningen.
   
7. Zorgen voor de openbare orde en veiligheid.
   
8. Verordeningen en regels bepalen.
9. Bestemmingsplannen maken.
   
10. Verschaffen van paspoorten, bouwvergunningen, huwelijksakten, enzovoort.
    

8.2 De gemeente

Gemeenten hebben een aantal nieuwe taken gekregen die voorheen landelijk of regionaal werden uitgevoerd, zoals:

 

• Jeugdzorg
• Hulp aan werklozen
• Ondersteuning van langdurig zieken en ouderen

8.2 De gemeente

8.2 De gemeente

Gemeentelijke taken op het gebied van:

• Veiligheid en openbare orde 
  
• Zorgvoorzieningen
  
• Onderwijs en cultuur
  
  

Stel je eens voor dat:

• Het huisvuil niet meer wordt opgehaald?
  
• Gaten in wegen niet worden gedicht?
  
• De geboorten en sterfgevallen niet meer worden bijgehouden?
  
• Geen wijkagenten meer zijn in je buurt?
  

07-02:

Les 9: Nederland en Europa

Lesdoel 07-02:

Les 9. Nederland en Europa

• 9.1 De geschiedenis van de EU
• 9.2 De invloed van de EU
• 9.3 Het bestuur van de EU

DEZE LES MOET JE HET VOLGENDE AFRONDEN:

Les 9. Gemeente en provincie (pag. 90-99)

opdrachten 01 - 20 + Begrippen en samenvatting

Zelfwerktijd 07-02: 

Les 9. Nederland en Europa

Pagina 112-113: 

Begrippen en samenvatting

Les 9:

pag. 102-113

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

Begr

Samenv

Ben je klaar? Werk verder.

9.1 De geschiedenis van de EU

Het belangrijkste internationale
samenwerkingsverband voor Nederland is de Europese Unie (EU).

In 1951 opgericht als de Europese Gemeenschap voor Kolen

en Staal (EGKS).

Het succes van de EGKS leidde in 1957 tot de oprichting van

de Europese Economische Gemeenschap (EEG).

Vervolgens in 1992 de Europese Unie.

Geschiedenis Europese Unie

Leden van de EU:

9.1 De geschiedenis van de EU

De Europese Unie heeft vier doelstellingen:

1. Vrede en veiligheid
2. Economische samenwerking:
   Er is vrij verkeer van goederen, diensten, geld en mensen.
   De EU garandeert eerlijke concurrentie.
   Er is een gemeenschappelijk landbouwbeleid.
3. Welzijn
4. Europese waarden

9.1 De geschiedenis van de EU

Voorwaarden toetreding

Een land dat lid wil worden moet:

• in Europa liggen;
  
• een democratie zijn;
  
• een rechtsstaat zijn;
  
• de mensenrechten garanderen;
  
• een goed draaiende markteconomie hebben.
  

Europese samenwerking

Terreinen waarop de Europese Unie samenwerkt:

• Economie: vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal: de interne markt.
  
• 19 landen maken deel uit van de Eurozone (kan je met euro betalen).
  
• Aanpak criminaliteit (bijv terrorisme, drugshandel).
  
• Aanpak migratie en opvang vluchtelingen.
  
• Afspraken over milieubeleid
  
• Gelijke regels (bijv voor consumentenbescherming).
  
• Gezamenlijk buitenlandbeleid.
  

Zelfwerktijd 07-02: 

Les 9. Nederland en Europa

Pagina 102-107 

Vragen: 01 - 11

Les 9:

pag. 102-113

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

Begr

Samenv

Ben je klaar? Werk verder.

Hoe werkt de EU? (1:32) 

Opdracht: Noem drie Europese instellingen die betrokken zijn bij het maken van een nieuwe richtlijn (die per lidstaat een wet wordt).

9.2 De invloed van de EU

Buitenlands beleid

Milieuwetgeving

Justitie

Economische samenwerking

9.2 De invloed van de EU

Er zijn nog meer voorbeelden van economische samenwerking:

1. De rechten van de consument worden door EU-regels beschermd.
   
2. Producten binnen de EU moeten voldoen aan strenge eisen.
   
3. De invoering van het Europees burgerschap.
   

9.2 De invloed van de EU

Pluspunten

1. Samenwerking is noodzakelijk om problemen rondom bijvoorbeeld immigratie, milieu en economie op te kunnen lossen.
2. Een samenwerkend Europa staat sterker tegenover grote autoritaire landen als China en Rusland.
3. Samenwerking verkleint de kans op conflicten tussen landen (lidstaten onderling en met andere landen).

9.2 De invloed van de EU

Kritiekpunten

1. Er is weinig democratische controle door de burgers.
   
   
   
2. Veel mensen vinden de politieke besluitvorming ingewikkeld.
   
   
   
3. Door de groei van de Europese Unie is de invloed van Nederland verminderd.
   
4. De EU beperkt de zelfstandigheid van de lidstaten
   
   Brexit: Het laatste kritiekpunt was in 2016 voor Groot-Brittannië de belangrijkste

reden om uit de Europese Unie te stappen.

3.8 Internationale politiek

9.3 Het bestuur van de EU

Uitvoerend: De Europese Commissie: De Commissie is vergelijkbaar met het kabinet in de Nederlandse politiek: een dagelijks bestuur.

De Raad van Ministers: In deze raad zijn de regeringen van alle EU landen vertegenwoordigd.

Europese Raad

Wetgevend: Het Europees Parlement: Elke vijf jaar worden de leden gekozen door de inwoners van alle lidstaten.

Rechtsprekend: Europees Hof van Justitie

Les 9. Nederland en Europa

Bestuur van de EU 

(uitvoerende macht)

Europese Commissie: Dagelijks bestuur (vergelijkbaar met een regering).

Elke EU-lidstaat levert één commissaris (soort minister).

Wopke Hoekstra (CDA) vice-voorzitter en verantwoordelijk voor de ‘Green deal’ 

Europese Commissie

Europees Parlement

• In ieder land worden parlementsleden (volksvertegenwoordigers) voor het Europees Parlement gekozen.
  
• Belangrijkste taken: vaststellen Europese wetten en het budget van de EU.
  
• Aantal zetels: 705 (vanuit Nederland 26).
  
• Parlementariërs zitten vaak samen in een fractie met parlementariërs uit andere landen.
  

Hof van Justitie van de Europese Unie

• Rechtsprekende macht van Europese Unie.
  
• Doet uitspraken op basis van EU-wetten.
  
• Elke lidstaat levert een rechter (27 rechters).
  
• Uitspraken van het hof gaan boven die van een Nederlandse rechter.
  

ECB: Europese Centrale Bank

• Houdt toezicht op financieel gebied binnen de EU
  (ook buiten de Eurozone).
  
• Kan de inflatie beïnvloeden door de rente
  op de euro te bepalen.
  
• Kan optreden wanneer landen in financiële
  problemen komen.
  

Les 9. Nederland en Europa

Besluiten en richtlijnen

De Europese Raad

Het Europees Hof van Justitie

Zelfwerktijd 07-02: 

Les 9. Nederland en Europa

Pagina 108-111

Vragen: 11 - 20

Les 9:

pag. 102-113

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

Begr

Samenv

Ben je klaar? Werk verder.

Terugblik 07-02:

Les 9. Nederland en Europa

• 9.1 De geschiedenis van de EU
• 9.2 De invloed van de EU
• 9.3 Het bestuur van de EU

DEZE LES MOET JE HET VOLGENDE AFRONDEN:

Les 9. Gemeente en provincie (pag. 90-99)

opdrachten 01 - 20 + Begrippen en samenvatting