4.1

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

CRIMINALITEIT

4.1

Criminaliteit

Gedrag dat door de wet strafbaar is gesteld

criminaliteit is relatief

onder criminaliteit verstaan we gedrag dat door de overheid strafbaar is gesteld.

plaatsgebonden

Wat in Nederland strafbaar is, is niet in een ander land strafbaar of andersom. Wat strafbaar is hangt af van de geldende normen en waarden in een land

tijdgebonden

Wat vroeger niet strafbaar was is nu wel strafbaar. bijv. het gebruik van een drone op een bepaalde plek. Wetgeving loopt altijd achter nieuwe ontwikkelingen aan. Of het is juist nu niet meer strafbaar terwijl het vroeger wel strafbaar wel zo was.

Sociale wetenschappen en criminaliteit

Oorzaken:

Waar komt crimineel gedrag vandaan?

In welke situatie komt criminaliteit vaak voor?

Oplossingen:

Welke keuzes maken politici?

Moeten we zwaarder straffen?

Opdracht criminaliteit in de horeca

1. Geef 3 voorbeelden van criminaliteit kunnen in de horeca voorkomen. Bekijk het vanuit de eigenaar, de werknemer en vanuit de gast.

2. Nummer de 3 voorbeelden van meest ernstig naar minst ernstig.

3. Welke verklaringen zijn er voor het criminele gedrag bij de 3 voorbeelden?

 

4. Bedenk bij de 3 voorbeelden wat de beste straf zou zijn volgens jullie.

CRIMINOLOGIE

Binnen de criminologie wordt er onderzoek gedaan naar de oorzaken van crimineel gedrag. 

Hierover bestaan verschillende theorieën:

• Rationele keuzetheorie (gelegenheidstheorie)
• Etiketteringstheorie
• Bindingstheorie
• Structurele deviantietheorie

RATIONELE KEUZETHEORIE

Criminaliteit ontstaat doordat mensen een bewuste keuze maken om de regels te overtreden.

Er is sprake van een kosten-baten afweging. Je kiest voor een criminele daad als het meer baten, dan kosten oplevert.

Er wordt rekening gehouden met  het aantal geschikte doelwitten en de hoeveelheid bewaking.

ETIKETTERINGSTHEORIE

Mensen kunnen van anderen een etiket opgeplakt krijgen, bijvoorbeeld het etiket: 'crimineel'.

Vervolgens gaan mensen (doordat ze het veel horen) dit etiket geloven en zich ernaar gedragen.

Zo ontstaat een selffulfilling prophecy: 

• Omdat je iets verwacht, komt het ook uit.

BINDINGSTHEORIE

Bindingen kunnen ertoe leiden dat crimineel gedrag voorkomen wordt.

Hoe meer je je verbonden voelt met anderen, hoe eerder je je aan de regels van de maatschappij zal houden. 

Bindingen remmen dus de kans op criminaliteit.

STRUCTURELE DEVIANTIETHEORIE

Structuren in de samenleving zijn in het voordeel van de machtigen en rijken. De wetten zijn in hun voordeel.

Dit komt doordat de wetten zelf ook door de machtigen gemaakt zijn. Hierdoor wordt deviant gedrag (= afwijkend gedrag) door de machtigen niet snel opgemerkt en aangepakt.