Klimaten in Europa

• Aardrijkskunde
• Basisschool
• Groep 6-8

Klimaten in Europa

Klimaat in Europa: les 1

Kerndoel 49

De leerlingen leren over de mondiale ruimtelijke spreiding van bevolkingsconcentraties en godsdiensten, van klimaten, energiebronnen en van natuurlandschappen zoals vulkanen, woestijnen, tropische regenwouden, hooggebergten en rivieren.

klimaat in Europa (KERNDL 49)

• zeeklimaat
  
• landklimaat
  
• Middellandse zeeklimaat
  
• hooggebergteklimaat
  
• poolklimaat
  

klimaat in Europa (KERNDL 49)

• tropisch klimaat
  
• woestijnklimaat
  
• Middellandse zeeklimaat
  
• landklimaat
  
• zeeklimaat
  
• poolklimaat
  

 

Klimaten in Europa

Klimaat in Europa: les 1

Wat ga je leren?

• Welke klimaten zijn er in Europa?
  
• Welke klimaten zijn er in de wereld?
• Bepaalde planten groeien goed in bepaalde klimaten
• Hoe is het leven rondom de polen?
• Wat is de evenaar?

Klimaten op aarde

Het klimaat is 

het weer 

over een 

lange tijd 

gemeten.

Op aarde zijn verschillende klimaten. 

Klimaten in Europa

• zeeklimaat
  
• landklimaat
  
• Middellandse zeeklimaat
  
• hooggebergteklimaat
  
• poolklimaat
  

Zeeklimaat (1)

Het zeeklimaat is een klimaat bij een land aan zee. De zomer is niet zo warm en de winter niet zo koud. Het hele jaar is er neerslag. 

(Regen, sneeuw, hagel enz.)

Zeeklimaat (2)

De zon en de zee maakt het land warmer of kouder. Als je bijvoorbeeld in de winter naar het strand gaat, dan is de zee lauw. 

Zeeklimaat (3)

In het zeeklimaat leven loofbomen, zoals de eik, berk en beuk. (Loofbomen zijn bomen die hun blad verliezen) De loofbomen verliezen in de herfst dus haar bladeren. Bij het zeeklimaat en het landklimaat zie je ook duidelijk 4 seizoenen.

Eik

Eiken zijn loofbomen en zie je over de hele wereld. Sommige eiken blijven de hele winter groen, maar niet in Nederland en België. 

Eiken kunnen meer dan 600 jaar oud worden.

Dieren rondom de eik

De eikels zijn giftig voor mensen. Veel dieren zoals paarden, varkens en eekhoorns kunnen echter wel eikels eten. De grootte van de eikels hangt af van het soort eik. (Er zijn in Nederland 3 soorten, zoek je maar uit!)

De eikels worden in Nederland en België verspreid door de gaai en de eekhoorn. Verschillende soorten vlinders leggen daarnaast hun eieren op de bladeren van de eik. (Zoals de processierups)

Een zeeklimaat heeft
NIET...

1. Niet zo warme zomers
2. Je ziet duidelijk vier seizoenen
3. Er zijn geen loofbomen
4. Niet zo koude winters

Pak NU de atlas (blz 56)

Noem 3 Europese landen
die aan zee liggen

Landklimaat (1)

Bij een landklimaat zijn de verschillen tussen de seizoenen zomer en winter erg groot. Bij een zeeklimaat is dit niet zo. 

Landklimaat (2)

Het landklimaat wordt heel snel warm, maar koelt ook snel af. 

In het noordelijkste gedeelte van het landklimaatgebied komt de temperatuur in de zomer niet boven de 15 graden. Brr!

Landklimaat (3)

In de zomer is het droog en warm, in de winter is het er droog en koud. 

Landklimaat (4)

Daarom kunnen er geen loofbomen groeien. Er is er te extreem. Er groeit hier niks anders dan het Naaldbos. Dat zijn naaldbomen zoals de den en de spar.

Den of spar?

De dennenboom is een naaldboom die veel gebruikt wordt als kerstboom.  Naaldbomen heten zo omdat ze naaldvormige bladeren hebben. Bekende naaldbomen zijn dennen en sparren. 

Den of spar?

Bijna alle naaldbomen houden hun naalden als het koud wordt, en blijven dus het hele jaar groen. 

De naaldvormige blaadjes houden goed water vast, zijn vettig en buigzaam. Het suiker in het sap van de naalden is als een antivries. Naaldbomen in Nederland kunnen tegen de zachte winters. 

Een landklimaat

1. Groot verschil in zomer en winter
2. Naaldbomen
3. Een zee
4. Loofbomen

Noem 3 landen
die NIET aan zee liggen.

Wat ga je leren?

Wat hebben we in Nederland?

Het klimaat in NL

Wat is het verschil tussen
een zeeklimaat en een land klimaat?

Een boom in een zeeklimaat is een...

1. Eik
2. Berk
3. Spar
4. Den

Een boom in een landklimaat is een...

1. Eik
2. Berk
3. Spar
4. Den

Middellands zeeklimaat (1)

We noemen dit ook een mediterraan klimaat. Daarmee bedoelen we een erg warm klimaat. 

Het Middellands zeeklimaat beleef je in landen rond de Middellandse Zee. 

Middellands zeeklimaat (2)

De Middellandse zee worgt voor het mooie weer op de landen rondom de Middellandse Zee. De zee is warm en verwarmt dus het land, net als bij ons, maar dan warmer! 

De zomers zijn warm en de winters zijn een beetje koud. 

De landen met het Middellands zeeklimaat zijn o.a. Frankrijk, Italië, Spanje en Griekenland.

Neem een atlas (blz. 56)
en noem 3 landen
met een Middellands zeeklimaat

Neem een atlas (blz. 56) en noem 3 landen
met een zeeklimaat
EN een ander klimaat (zoals Zweden)

Zeeklimaat

Zachte winters en zomers

Komt door de zee. 

Wind blaast over de warme zee, over het land.

Duidelijk 4 seizoenen

Loofbomen (Eik, Berk, Beuk)

Landklimaat

Koude winters, zachte zomers

Komt door het land.

Land wordt snel warm, maar koelt ook snel af

Naaldbomen (Den, Spar)

Hooggebergte klimaat (1)

Een hooggebergte is een berg die hoog is. De grond is er altijd bevroren. Op de top ligt er eeuwige sneeuw. Sneeuw die smelt, maar waar het ook altijd weer sneeuwt. Dus ligt er altijd wat sneeuw op de top. Voor 'eeuwig'. 

Hooggebergte klimaat (2)

In het hooggebergteklimaat is het er koud. 

Guur. Snerpende kou. Van de kou die pijn doet, als spelden. 

De grond is bevroren. Soms schijnt er de zon, maar ineens kan het weer omdraaien en slecht worden en kan het er gaan vriezen. 

Groeien is er moeilijk. Geen boom of bloempje. Het lijkt wel een poolklimaat (maar is het niet).

Hooggebergte klimaat (3)

Een hooggebergte is een gebergte waarvan de hoogste bergen hoger zijn dan 1500 meter. 

Hooggebergtes zijn vaak jonge bergen en toch wel miljoenen jaren oud. 

Er zijn dus bergen die ouder zijn! 

Hooggebergte klimaat (4)

Je hebt hooggebergtes en middelgebergtes. 

Hooggebergtes zijn steil en hebben een scherpe top. 

Middelgebergtes waren ooit hoge, scherpe bergen. Maar door hun ouderdom zijn ze gaan slijten. 

De wind, het water, ijs heeft ze vlakker en korter gemaakt. Dat noem je erosie. 

Bomen en planten?

Het hier te koud voor bomen om te groeien. 

Hier zie je geen loofbomen en ook geen naaldbomen. 

Gras en mos wil er groeien. Een kleine struik, hier of daar. 

Dieren in een hooggebergte klimaat?

In dit harde, ruige landschap overleven alleen aangepaste dieren. 

Er is immers weinig te eten. 

De alpenmarmot in de Alpen houdt in de winterslaap, maar nu niet. 

Een jak met z'n dikke vacht (over)leeft in de Himalaya, en verder vind je er salamanders en hagedissen. 

Filmpje over de gevaren van (eeuwige) sneeuw

Klik op de link.

Filmpje over erosie (aanrader!)

Klik op de link.

Erosie is...

1. Afslijten van je zolen
2. Afslijten van je botten
3. Afslijten van de bergen
4. Afslijten door wind, water en kou.

In een hooggebergte klimaat is er geen...

1. Bevroren grond
2. Gras, mos, struiken
3. Loofbomen
4. Eeuwige sneeuw

Poolklimaat (1)

Het poolklimaat is een erg koud klimaat dat vooral voorkomt rond de Zuidpool en Noordpool. Lange koude winters, koele zomers en het hele jaar door valt er neerslag, vaak als sneeuw. 

Planten in een poolgebied

De Noordpool en de Zuidpool liggen op het topje en het puntje van de aardbol. Het is er ongelofelijk koud, vol sneeuw en ijs. 

Alleen een beetje mos kan er groeien, als het geluk heeft.

Beren en pinguïns

De Noordpool is eigenlijk een super groot ijsblok in de Noordelijke IJszee. Dat is de koudste zee ter wereld. Op de Zuidpool ligt ook ijs, maar eronder ligt nog land : Antarctica.

Op de Noordpool wonen ijsberen. Op de Zuidpool wonen nog pinguïns, zeehonden, walvissen en een paar vogelsoorten. 

Op de Noordpool is het in de winter dag en nacht donker. En in de zomer is het juist altijd licht. Dat geldt ook op de Zuidpool. Maar als het op de Noordpool zomer is, is het op de Zuidpool winter en andersom. De zon kan niet overal tegelijkertijd zijn. 

Klik hier om een filmpje te bekijken over pooldieren. (1:26)

Evenaar

Dit is lijn die er niet in het echt is. We noemen het de evenaar. 

De bovenste helft noemen we Noordelijk halfrond.

De onderste helft noemen we Zuidelijk halfrond.

Hier schijnt de zon recht op de aarde. Het is er dus snel warm. 

Het klimaat is er warm en vochtig. Je vind hier oerwouden.

Noordelijk halfrond

Noordelijk halfrond

Schuine zonnestralen

Je bent in de buurt van de Noordpool. Brrr. Een poolklimaat. 

Hier schijnt de zon schuin op de aarde. De zon is niet zo krachtig.

Het klimaat is hier niet warm...totaal niet! 

Dit heb je geleerd

• Klimaat = het gemiddelde weer in een gebied.
  
• Klimaat heeft invloed op het weer, de natuur, de dieren en de mensen
  
• Zeeklimaat: koele zomers en zachte winters. 
  
• Landklimaat: hete zomers en strenge winters.
  
• Middellandse Zeeklimaat: warme zomers en zachte winters met regen. 
  
• Hooggebergteklimaat: altijd met sneeuw hoog in de bergen. 
  
• Poolklimaat: koele zomers en donkere, strenge winters.
  
• De evenaar is het warmst en vochtigst met een tropisch klimaat (en oerwoud)
  
• Je weet waar Antartica is, welke dieren rond de polen leven, wat loofbos is en voorbeelden van naaldbomen.
  
• Je kunt met een atlas werken,  landen aanwijzen en vertellen welk klimaat ze er hebben. 
  

Goed gedaan!

Je kent nu veel over de klimaten in Europa.

Geweldig! Hoe was je werkhouding?

Wat vond jij leerzaam?

Als toetje, nog een filmpje op de volgende dia...

1. Tropisch klimaat
2. Pool klimaat
3. Middellands zeeklimaat
4. Zee klimaat

1. Tropisch klimaat
2. Droog klimaat
3. Pool klimaat
4. Zeeklimaat

1. Tropisch klimaat
2. Land klimaat
3. Pool klimaat
4. Zee klimaat

Welk klimaat hebben wij in Nederland?

1. Zee klimaat
2. Pool klimaat
3. Land klimaat
4. Tropisch klimaat

1. Poolklimaat
2. Tropisch klimaat
3. Droog klimaat
4. Gematigd klimaat

1. Land klimaat
2. Tropisch klimaat
3. Pool klimaat
4. Zee klimaat