Herhaling hoofdstuk 5

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Herhaling hoofdstuk 5

Leg uit het begrip: IJzeren Gordijn

Leg uit het begrip: Berlijnse Muur

Leg uit het begrip: Wapenwedloop

Programma

Herhaling belangrijke onderdelen voor de toets!

Oefeningen

Opdrachten/begrippen leren 

Koude Oorlog

Grootmachten: VS en SU

VS is een democratisch land --> bestuur: politieke partijen waar je op kan stemmen, zelf bedrijven starten en vrijheid van meningsuiting

SU is een communistisch land --> bestuur: 1 partij de macht en een planeconomie

Duitsland verdeeld

West-Duitsland --> bij VS, economie herstelt, kiezen bestuur, vrijheid van meningsuiting

Oost-Duitsland --> bij SU, planeconomie, welvaart groeit niet, geen kritiek op regering, geen verkiezingen voor bestuur

1961 bouw van Berlijnse Muur om te voorkomen dat mensen van Oost naar West vluchten. 

Wapenwedloop

Spanningen tussen de grootmachten. 

Angst voor nieuwe oorlog. 

Stel, je wilt weten waarom veel Oost-Duitsers in de jaren 50 via Berlijn naar West-Duitsland vluchtten.

Is deze bron dan bruikbaar voor je onderzoek?

 

Het is 3 maart 1970. De jongeman bij de motorkap ben ikzelf. De foto is genomen door Nard Loonen, een klasgenoot die ik nog ken uit de tijd van het Ignatiuscollege. We gingen samen naar Berlijn om de wedstrijd Vorwärts Berlin tegen Feyenoord te zien. Dat bezoek aan Berlijn kan ik me nog goed herinneren. Vooral de tocht over de snelweg door Oost-Duitsland. We logeerden bij een jong gezin. Ze hadden Nutella voor op brood bij het ontbijt. Ze woonden in West-Berlijn, ergens voorbij de Tiergarten, want daar kwamen we langs. Hoe we aan kaartjes waren gekomen, weet ik niet meer.

Het is de enige keer in mijn leven dat ik in Oost-Duitsland en ook in Oost-Berlijn ben geweest. Tenminste, toen de muur er nog stond. Op weg naar Berlijn moest je heel langzaam rijden en alleen op de rechter rijbaan. Overal stonden Vopo’s met verrekijkers. De muur stond er al negen jaar, sinds 13 augustus 1961.

Dekolonisatie 

Redenen dat ze gaan strijden voor onafhankelijkheid:

1. Jongeren krijgen onderwijs en leerde over de gelijkheid en democratie in Europa. Gevolg ze beginnen een nationalistische organisatie die strijd voor onafhankelijkheid.

2. De Tweede Wereldoorlog zorgde voor veranderingen in Azië en Afrika.

In Afrika voor onrust omdat ze soldaten die hadden geholpen in de oorlog geen inspraak kregen in bestuur. In Azië werd men zelfverzekerd omdat ze zagen dat Europa Japan niet kon verslaan. 

3 problemen dekolonisatie

1. Geen democratisch bestuur

2. Problemen door de grenzen die Europeanen hadden getrokken. 

3. Economisch gebied blijven ze afhankelijk van Europa.

Midden Oosten

Cultureel: 

belangrijk voor het geloof. Jodendom, Christendom en Islam daar ontstaan

Economisch: 

1. 1869 Suezkanaal 

2. 1920 Olie ontdekt

Midden Oosten

1869 Aanleg Suezkanaal

1918 Midden Oosten kolonie van Frankrijk en Groot-Brittannië

1920 olie ontdekt

1945 einde Tweede Wereldoorlog steun voor zionisme gebieden worden onafhankelijk

1948 staat Israël uitgeroepen

1990 terroristische aanslagen over de wereld

Machtsverhoudingen na 1989

Sovjet-Unie valt uit elkaar

Amerika enige supermacht 

Komt onder druk te staan door:

1. China andere supermacht door economie

2. VS kon niet overal democratie en orde brengen 

Globalisering (de hele wereld heeft met elkaar te maken)

cultureel: trends in kleding en muziek door internet verspreid (tiktok)

economisch: handel in producten over de hele wereld. En bedrijven laten producten in landen maken voor laag loon. 

politiek: afhankelijk van elkaar geworden in economie en oorlog. We moeten afspraken maken met elkaar. Dit zie je terug in oorlog Oekraïne en Palestina

Aan de slag

Keuze:

Oefenen (overschrijven van begrippen)

Leerdoelen onderstrepen in teksten

Mijn presentaties in classroom leren. Vooral deze van vandaag stampen het komt bijna allemaal in je toets.