TH5 -V5 - BS2

planner
3/4 + 6/4 BS 2 transport in planten + BS4 voortplanting
10/4 = pasen 
13/4 BS voortplanting (vervolg) 
17/4 + 20/4 = iMAS week -> BS 5 reageren op de omgeving + microscopie
8/5 + 11/5 BS 3 (thema 3 stofwisseling) koolstofassimilatie + BS3 assimilatie en dissimilatie
15/5 toets DNA + stofwisseling 



1 / 22
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 22 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

planner
3/4 + 6/4 BS 2 transport in planten + BS4 voortplanting
10/4 = pasen 
13/4 BS voortplanting (vervolg) 
17/4 + 20/4 = iMAS week -> BS 5 reageren op de omgeving + microscopie
8/5 + 11/5 BS 3 (thema 3 stofwisseling) koolstofassimilatie + BS3 assimilatie en dissimilatie
15/5 toets DNA + stofwisseling 



Slide 1 - Tekstslide

BS 2 Transport in planten

Slide 2 - Tekstslide

Leerdoelen BS2
Na deze BS kan je:
  • beschrijven hoe planten water met mineralen opnemen, transporteren en afgeven. 
  • weten hoe huidmondjes de gaswisseling van planten reguleren en dat de opname van koolstofdioxide in relatie staat met de afgifte van water. 

Slide 3 - Tekstslide

vorige les:
bastvaten:
  • levende cel
  • bastcellen
  • dwarswand van de cel met openingen

houtvaten
  • niet levende cel
  • houtcellen
  • celwanden verdikken (cellulose en lignine)
  • cel verdwijnt, maar celwanden niet

= zeefplaat

Slide 4 - Tekstslide

transport via vaten: demo
is dit eenrichtingsverkeer?


hoe te testen? 


wat verwachten jullie? 

Slide 5 - Tekstslide

transport
houtvaten
  • anorganische sapstroom (op voorjaar na)
  • water
  • zouten
  • wortel -> stengel

bastvaten
  • organische sapstroom
  • water 
  • assimilatie producten 
  • blad -> rest van de plant

Slide 6 - Tekstslide

water opname
opname water
  • in de wortel
  • epidermis (opperhuid) met 
       wortelharen (=vergroting oppervlak) 
  • centrale cilinder = locatie vd vaten
  • endodermis 
       -  bandje van Caspary
       -  voorkomt terugvloeien water 

Slide 7 - Tekstslide

Probleem
    water moet de plant in:
    • vanaf de wortels 
    • via de stam
    • naar de bladeren
    hoe is dit mogelijk? 

    hoogste tropische boom ter wereld, 100,8 m

    Slide 8 - Tekstslide

    Probleem
    hoe komt dat bij de bladeren? 
    1.  worteldruk (paar meter)
    2.  
    3.  
    4.  


    hoogste tropische boom ter wereld, 100,8 m 

    Slide 9 - Tekstslide

    worteldruk
    water via schors naar endodermis d.m.v. diffusie
    • via celwanden
    • tot de endodermis
    endodermiscellen -> bandje van Caspary
    • impermeabel voor water en mineralen
    • celmembraan: actief transport mineralen
    • hierdoor osmotische waarde in centrale cilinder hoger
    • vervolgens diffusie van water 
    • water kan door bandjes van Caspary niet terug
    • hierdoor ontstaat worteldruk

    water

    Slide 10 - Tekstslide

    Probleem
    hoe komt dat bij de bladeren? 
    1.  worteldruk (paar meter)
    2.  capillaire werking
    3.  
    4.  


    hoogste tropische boom ter wereld, 100,8 m 

    Slide 11 - Tekstslide

    capillaire werking water
    • door de hogere osmotische waarde van de mineralen die actief getransporteerd worden door het bandje van Caspary heen volgt er osmose van water
    • capillaire werking in de houtvaten: 
           water moleculen trekken elkaar aan d.m.v. cohesie 
           water moleculen 'plakken' aan de celwand d.m.v. adhesie

    Slide 12 - Tekstslide

    Probleem
    hoe komt dat bij de bladeren? 
    1.  worteldruk (paar meter)
    2.  capillaire werking
    3.  bladzuigkracht
    4.  


    hoogste tropische boom ter wereld, 100,8 m 

    Slide 13 - Tekstslide

    bladzuigkracht
    bladeren verdampen water waardoor ze water aantrekken/aanzuigen.

    stomata = huidmondje
    • in de bladeren
    • sluitcellen die van vorm kunnen veranderen
    • CO2 opname en O2 afgifte
    • waterverdamping als ze openstaan

    regulatie stomata
    •  warmte, zonnig, wind, droogte 

    Slide 14 - Tekstslide

    Probleem
    hoe komt dat bij de bladeren? 
    1.  worteldruk (paar meter)
    2.  capillaire werking
    3.  bladzuigkracht
    4.  waterpotentiaal


    hoogste tropische boom ter wereld, 100,8 m 

    Slide 15 - Tekstslide

    opwaartse sapstroom via 
    • worteldruk 
    • capillaire werking
           cohesie/adhesie 
    • bladzuigkracht / 
          verdampingsstroom
    • waterpotentiaal

    Slide 16 - Tekstslide

    waterpotentiaal
    wordt bepaald door:
    • osmotische waarde
    • druk in de cel (turgor)

    formule:

    Slide 17 - Tekstslide

    waterpotentiaal
    • geeft weer de energietoestand van water in vergelijking met zuiver water 
    • bepaalt de richting en beweging van het water

    Slide 18 - Tekstslide

    waterpotentiaal
    waterpotentiaal zuiver water bij 1 atmosfeer (atm) is 0 MPa (megapascal)
    bij het oplossen van stoffen in water :
    • waterpotentiaal verlaagt
    • osmotisch potentiaal wordt negatief
    • drukpotentiaal wordt verhoogd
    water stroomt cel binnen, 
    osmotische waarde neemt af
    druk neemt toe 

    Slide 19 - Tekstslide

    waterpotentiaal
    hoe draagt dit bij aan de sapstroom? 
    • door verdamping o.a. is verschilt het waterpotentiaal in de houtvaten in de bladeren t.o.v. de houtvaten in de wortels en zal het water verplaatsen 

    Slide 20 - Tekstslide

    opwaartse sapstroom via 
    • worteldruk (paar meter)
    • capillaire werking:
           cohesie/adhesie 
           (via speciale cellen xylem)
    • bladzuigkracht / 
          verdampingsstroom
         via stomata
    • waterpotentiaal

    Slide 21 - Tekstslide

    huiswerk
    boek: 
    • maak opdracht 9 t/m 20
    • lezen BS 4
    classroom:
    • puzzel begrippen BS2
    • formative planten app.formative.com/join/XUB4RG 

    Slide 22 - Tekstslide