§5.4 De wedloop om Afrika - Deel 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

§5.4 De wedloop om Afrika

Huiswerk (volgende week)

Schrijf op in je agenda

Maken opdracht 4 t/m 14 van §5.4

Toetsvragen:

5, 7b, 9 t/m 14

Volgende week, eerste les: repetitie hoofdstuk 5

Wat is een voorbeeld van de ethische politiek (na 1900) in Nederlands-Indië?

1. Het oprichten van scholen
2. Bedrijven starten in Nederlands-Indië
3. Een indirect bestuur invoeren
4. Het systeem van vrije arbeid

Wat is een wedloop?

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Hoe Afrika er rond 1800 uitziet en hoe de bewoners kennismaken met de Europeanen

- Dat nationalisme een belangrijke rol speelt bij de kolonisatie van Afrika

- Wat de belangrijkste gevolgen zijn van de Europese verdeling van Afrika

Aantekening bij 5.4

Neem de tabel over in je schrift

Lees:
'Afrikanen maken kennis met Europeanen' en
'De wedloop om Afrika'

• Vul het schema in met potlood
• In tweetallen 
• Fluisteren is oké

Afrika voor kolonisatie

In Afrika zijn voor 1800 vele culturen te vinden

In het noorden steden, in het zuiden jagers en boeren

In het noorden islam, het oosten christelijk en ook polytheïsme

Afrika kent dus grote verschillen

Vraag 6

In de 19de eeuw zijn Europeanen verrast door de schitterende steden die ze in bijvoorbeeld het binnenland van Mali zien. Met welk begrip kun je verklaren dat de Europeanen verrast zijn?

1. Exploitatie
2. Kolonisatie
3. Modern imperialisme
4. Superioriteitsdenken

Europees contact voor 1800

Voor 1800:

Afrika had al wel contact met Europa, vooral aan de noordkust

Ook zijn er Europese handelsposten (facotrijen) langs de kust      waar goud, ivoor en slaven werden verhandeld

De VOC had in Zuid-Afrika zelfs al een kolonie gesticht

Europees contact tussen 1800 en 1880

Ontdekkingsreizigers trekken steeds verder het binnen land van Afrika in 

Missionarissen proberen Afrikanen christelijk te maken

David Livingstone

Livingstone was een Schotse arts die naar Afrika vertrok om het binnenland en kaart te brengen en mensen te bekeren tot het Christendom

Europees contact tussen 1880 en 1914

De periode tussen 1880 en 1914 staat bekend als de wedloop om Afrika.

Europese strijden om het grootste imperium in Afrika, waardoor (bijna) heel Afrika wordt gekoloniseerd. 

Met welk doel hadden Europeanen contact met Afrika?  

Koppel de begrippen aan de juiste perioden 

Voor 1800

tussen 1800 - 1880

Na 1880

Modern imperialisme

Ontdekken 

Slavenhandel

Nationalisme

Handelsposten stichten

Bekeren tot christendom

De wedloop om Afrika

Rond 1880 is de kolonisatie van Azië bijna compleet

De belangstelling voor het "lege" Afrika groeit dus

Vooral door nationalisme ontstane landen willen flink groeien

Zo ontstaat tussen 1880 en 1914 de wedloop om Afrika

Deze kaart laat de verschillende groepen in Afrika zien.

Nadenkertje: Jij mag de grenzen van nieuwe landen bepalen. Hoe zij jij dat doen?

Kaart uitdelen op papier

Conferentie van Berlijn

Oorzaak: De Wedloop om Afrika zorgt voor onduidelijkheid en ruzie

Gevolg: Duitsland organiseert daarom de Conferentie van Berlijn

Conferentie van Berlijn = Hierin bepalen leiders van Europese landen en de VS  hoe Afrika verdeeld moet worden:

Belangrijkste regel (!)

• Als een leger een gebied bezet, kan een land het claimen

De verdeling van Afrika

Welke groepen in Afrika zijn

Hoe Europa Afrika verdeelt

Leg uit waarom het nationalisme een oorzaak is voor de wedloop om Afrika

Bekijk de bron hiernaast. Deze tekening gaat over de Conferentie van Berlijn. De man die de taart aansnijdt is de leider van Duitsland. De titel is 'Ieder zijn deel'. 

Wat is de mening van de maker over de verdeling van Afrika?

Lees: De Verdeling van Afrika

Gevolgen van de verdeling

Bijna heel Afrika wordt in 1914 bestuurd door Europa. Alleen Ethiopië blijft onafhankelijk.

De grenzen zijn onlogisch. Volken worden verdeeld óf bij hun grootste vijand in één land geplaatst

Europa gaat Afrika exploiteren. Handelaren en bedrijven halen grondstoffen uit Afrika en gebruiken het als afzetgebied.

De Europeanen vervangen de Afrikaanse cultuur met westerse ideeën.

Bedoeld of onbedoeld gevolg?
Door de 'wedloop om Afrika' ontstaan spanningen tussen verschillende Europese landen over wie welke gebieden in handen krijgt

1. Bedoeld gevolg
2. Onbedoeld gevolg

Bedoeld of onbedoeld gevolg?
Europese landen maken enorme winsten door de exploitatie van Afrikaanse landen

1. Bedoeld gevolg
2. Onbedoeld gevolg

Bedoeld of onbedoeld gevolg?
Er ontstaan burgeroorlogen tussen twee vijandige stammen die in één land zijn geplaatst na de Conferentie van Berlijn

1. Bedoeld gevolg
2. Onbedoeld gevolg

Bedoeld of onbedoeld gevolg?
Steeds meer inwoners van het Afrikaanse continent worden christelijk

1. Bedoeld gevolg
2. Onbedoeld gevolg

Filmpje

Het begin van Zuid-Afrika

Filmpje

Gevolgen van kolonisatie voor Congo

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

Maken opdracht 4 t/m 14 van §5.4