examenvoorbereiding 2425

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Examentraining Nederlands 4T

planning ochtend

8.30 - 10.00 uur       aan het werk

10.00 uur tot 10.30 uur  pauze

10.30 -12.00 uur       aan het werk

LESINHOUD informatie en tips

We  maken klassikaal het examen uit het jaar 2024 tijdvak 1

Dit gaan we samen bespreken en nakijken

Examentips 2025

Ik geef jullie tussen de opdrachten door informatie en tips voor het examen

 CSE Nederlands

Examen            maandag 12 mei   13.30-15.30 uur

Herexamen     maandag 23 juni  13.30-15.30 uur 

INHOUD:

Leesvaardigheid

Schrijfvaardigheid

Wat krijg je op het examen?

          ONDERDEEL:               TEKSTSOORT:                MAX. TIJD:

1.	tekst	25 min.
2.	tekst	20 min.
3.	advertentie	10 min.
4.	tekst	25 min.
5	schrijfopdracht	30 min.

Let op:

Deel je tijd in:

Je hebt 120 minuten (2 uur) de tijd:

80 minuten leesteksten (70 + 10)
30 minuten schrijfopdracht
10 minuten controleren

EXAMEN NEDERLANDS

3 boekjes:

Leesteksten

Vragen en opdrachten

Uitwerkbijlage

+ kladpapier

EXAMEN NEDERLANDS

De antwoorden schrijf je in de uitwerkbijlage

Gebruik kladpapier voor het formuleren van juiste zinnen  (maximaal aantal woorden)

Schrijf daarna pas de zin (-nen) leesbaar op de uitwerkbijlage

EXAMEN NEDERLANDS

In het tekstboekje mag je altijd zinnen markeren of onderstrepen.

Alleen jouw uitwerkbijlage wordt nagekeken en gestuurd naar de tweede corrector.

Geef bij elke vraag antwoord. 

Als je geen antwoord geeft, krijg je zeker geen scorepunten. 

Controleer je antwoord door jezelf af te vragen: 

Geeft mijn antwoord duidelijk antwoord op de vraag die wordt gesteld? 

Begrijpt iemand anders het antwoord?

Leesvaardigheid inhoud

Inleiding en slot

Hoofdgedachte en onderwerp

Samenvattingsvragen

Tekstverbanden

Open vragen

Meerkeuzevragen

Doel van de tekst

Hoe wordt een tekst ingeleid?

• het onderwerp wordt genoemd.
• de aanleiding voor het schrijven van de tekst wordt genoemd.
  
• een voorbeeld bij het onderwerp wordt gegeven.
  
• er wordt een leuk, kort verhaaltje (anekdote) verteld.
  
• er wordt een belangrijke vraag gesteld.
  
• er wordt een mening of standpunt (over het onderwerp) gegeven.
• er wordt iets over de opbouw van de tekst verteld.
  
• er wordt een korte samenvatting van de tekst gegeven.
  

Hoofdgedachte van de tekst

Om de hoofdgedachte te vinden in een tekst kun je de volgende vraag stellen:

• Wat is het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd?

Vaak staat de hoofdgedachte in de inleiding of in het slot.

Functies van het slot

• Conclusie geven.
• Samenvatting geven van de tekst.
• Advies geven.
• Waarschuwing geven.
• Oproep doen.

Kernzin 

ELZA

Eerste

Laatste

Zin

Alinea

Onderwerp van een tekst

Het onderwerp van een tekst moet je aangeven in één, twee of soms drie woorden. Het onderwerp geeft aan waar de tekst overgaat. 

Samenvattingsvragen

Sommige vragen op het CSE zullen over samenvatten gaan. Deze vragen toetsen of je: 

• hoofdzaken in een tekst kunt herkennen; 
• hoofdzaken van bijzaken kunt onderscheiden;
• tekstgedeelten in de juiste volgorde kunt zetten. 

In een samenvatting horen geen voorbeelden uit de tekst!

Citeren

Er wordt gevraagd naar het citeren van :

• een hele zin
• een zinsgedeelte 
• een woord of woordgroep

Als je meer of minder citeert dan gevraagd, krijg je geen scorepunt

Signaalwoorden

Leer de signaalwoorden en bijbehorende tekstverbanden uit je hoofd . 

Je herkent dan de verbanden van de tekst.

Signaalwoorden

Vraagsoort: open vragen

Leg uit / Verklaar: geef een uitleg in je eigen woorden. Schrijf dus geen zinnen uit de tekst over.
Noem twee ... / Welke twee ...: schrijf dan twee dingen op. Niet meer, alleen de eerste twee worden nagekeken.
Citeer een zin: schrijf de eerste twee woorden van een zin op en de laatste twee woorden. Daartussen gebruik je drie punten.
Zet het regelnummer tussen haakjes. "Het is ... tekst over." (r.23)

Vragen over tekstverbanden

• Wat is het verband tussen alinea 4 en 5?

• Wat is de functie van alinea 5 ten opzichte van alinea 5?

Open vragen

De tijd voor een open vraag: 3 minuten per onderdeel. 

Twee onderdelen —> 6 minuten. 

Tip: als er staat dat je het antwoord in ‘eigen woorden’ moet neerschrijven, is het toegestaan om een paar woorden in een zin te veranderen. 

Vraagsoort: meerkeuzevragen

Stap 1: Lees eerst alleen de vraag.
Stap 2: Lees nog een keer het tekstgedeelte.
Stap 3: Zoek in de tekst zelf het antwoord op de vraag.
Stap 4: Vergelijk jouw antwoord met de antwoorden bij de vraag.
Streep de antwoorden weg die niet goed zijn. Kies het beste antwoord.

LET OP: de antwoorden van de meerkeuzevragen worden gegenereerd door een computer. Deze zet de antwoord op alfabetische volgorde. Het kan dus zo zijn dat je 4 of 5 keer achter elkaar hetzelfde antwoord moet neerschrijven. Ga dus niet aan jezelf twijfelen

Doel van de tekst

Wat wil de schrijver bereiken bij de lezers met zijn tekst?
Voorbeeld van tekstdoelen:

• Informeren;
• Activeren;
• Overtuigen;
• Amuseren.
  

AAN DE SLAG

Lees tekst 1 en beantwoord de bijbehorende vragen 

nabespreking tekst 1

AAN DE SLAG

Lees tekst 2 en beantwoord de bijbehorende vragen 

nabespreking tekst 2

Onderdeel Advertentie 

(aparte les)

Onderdeel Schrijven

 Schrijfopdracht

De inhoud van tekst 4 en de schrijfopdracht hebben altijd met elkaar te maken. 

Je kan de informatie die je hebt gelezen in tekst 4 gebruiken/verwerken in de schrijfopdracht

Schrijfopdracht 13 punten:

•  Inhoud: 6 pnt

Alle punten die gevraagd worden, moeten in je schrijfopdracht zitten. Elk onderdeel dat niet of niet goed in je tekst staat, kost je een punt.

• Taalgebruik: 5 pnt

Met taalgebruik wordt bedoeld: formulering, spelling en interpunctie.

•  Presentatie: 2 pnt

Je tekst moet overzichtelijk en volgens de afgesproken regels (=conventies) geschreven zijn.

 tips schrijfopdrachten

• De tekst moet uit minimaal 100 woorden bestaan. Anders krijg je geen punten voor   conventies. 
• Haal zoveel mogelijk informatie uit de situatieschets. 
• Schrijf zoveel mogelijk woorden over uit de situatieschets. Hiermee beperk je het risico op taalfouten.  
• Schrijf alleen in de opdracht wat er echt moet staan. Ga er niet zelf informatie bij verzinnen. 
• Houd je aan de opdracht
• Elke zin begint met een hoofdletter en eindigt met een punt.
• Maak de zinnen niet te lang
• Schrijf leesbaar

 tips schrijfopdrachten

Als je genoeg tijd hebt -> eerst in het klad schrijven

Als het laatste stukje van de  schrijfopdracht net niet op de bladzijde past van de uitwerkbijlage ->  ga niet prutsen ( bijvoorbeeld ondertekening met handtekening en naam onder de zakelijke brief) door dit onder op de pagina  er nog tussen te proppen.

Schrijf dit laatste stukje (ook al zijn het maar twee zinnen) op een nieuwe pagina op de uitwerkbijlage.

 Tips taalgebruik

• Maak korte zinnen, want dan maak je minder fouten in de komma's.
• Zorg voor juiste zinnen (formulering)
• Lees naderhand je tekst nog eens goed door!
• Check op eventuele spelfouten. 
• Weet je niet hoe je een woord schrijft, of twijfel je over de juiste werkwoordsvorm? Kies een ander woord!
• Controleer goed op hoofdletters en punten.

 Tips taalgebruik: Komma's 

- Maak korte zinnen, dan maak je minder fouten.

- Zet altijd een komma voor een voegwoord: omdat en want

- Zet een komma tussen 2 persoonsvormen

- Zet NOOIT een komma voor 'en'

 Tips taalgebruik: Waar zet je een punt?

Naar aanleiding van een discussie in de klas stuur ik u 

deze e-mail, de discussie ging over het aanpassen van de schooltijden en u zei op de informatieavond dat het voor pubers beter is om de lessen om 10.00 uur te laten beginnen en daarom wil ik u graag uitnodigen bij ons om school om hierover te komen vertellen wanneer komt dit het beste uit?

Let op

Gebruik deze eerste twee zinnen bij de schrijfopdracht:

Mijn naam is.....en ik zit in klas 4tl van het Kamerlingh Onnes.

Ik schrijf deze mail, brief, dit artikel omdat.....

Let op

Naar aanleiding van ........... stuur ik u deze e-mail. 

Bezit: uw huis, jouw presentatie, ons taalgebruik.

Tijdstip: gebruik het woord 'uur': om 12.30 uur. 

Zakelijke brief 

Zakelijke e-mail

Schrijfopdracht

- Artikel

- Zakelijke mail

- Zakelijke brief

Artikel 

Een artikel is een tekst die je schrijft voor een tijdschrift, (school)krant of website. Dit doe je omdat je de lezer wil informeren of wil overtuigen van jouw mening. 

Opbouw van een artikel

• Plaats boven je artikel een passende titel
• In de inleiding staat de aanleiding van je artikel: waarom je het artikel schrijft, gebruik een anekdote, vraag of stelling > maak het pakkend! 
• In het middenstuk (kern) staat de meeste informatie (wat, waarom, waarover..).
• In het slot staat wat je hoopt te bereiken met het artikel.
• Zet je voor- en achternaam onder het artikel.
• Al deze onderdelen zijn losse alinea's!  Gebruik witregels

In de inleiding noem je het onderwerp van het artikel. 

Zo schrijf je een artikel

Daarnaast kun je:

- de aanleiding vertellen (waarom je over het onderwerp schrijft).

- een voorbeeld geven van het onderwerp.

- een kort, grappig verhaaltje (anekdote) vertellen over het onderwerp.

- een vraag of vragen stellen die je in de tekst gaat beantwoorden.

AAN DE SLAG

Je schrijft de opdracht in de uitwerkbijlage

Eerst in het klad? -> let op de beschikbare resterende tijd !

Reken op maximaal 30 minuten   

Klaar? -> Check je gemaakte werk a.d.h. 

van het nakijkmodel

In het slot kun je:

Zo schrijf je een artikel

- de deelonderwerpen samenvatten.

- vertellen wat er in de toekomst 

waarschijnlijk nog gaat gebeuren (toekomstverwachting). 

- een conclusie trekken.

- een advies geven.

- een antwoord geven op de vraag/vragen die je in de inleiding hebt gesteld. 

Je kunt in het slot een signaalwoord gebruiken, zoals dus, kortom, dat betekent.

In het middenstuk schrijf je over elk deelonderwerp één alinea. 

Zo schrijf je een artikel

Schrijf de belangrijkste informatie 

over het deelonderwerp in de eerste zin. 

Ga op dezelfde regel verder en geef 

in de rest van de alinea voorbeelden 

of uitleg bij het deelonderwerp.

  

Je tekst wordt duidelijker als je in de eerste zin van een alinea 

een signaalwoord gebruikt, zoals ook, ten tweede, bovendien.