Staatsinrichting 3 De democratisering van Nederland (1848 - 1939) A

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Staatsinrichting 3 De democratisering van Nederland (1848 - 1939)

Lesdoelen

Je kan de ontstaansgeschiedenis van de belangrijkste politieke stromingen en partijen weergeven sinds 1848

3.1 Opkomst van de confessionele partijen

• 1848 vrijheid van onderwijs
• Openbaar onderwijs was volgens confessionelen niet zuiver in de leer. 
• Eigen scholen werden opgericht (Bijzonder onderwijs), maar niet door de overheid gefinancierd. 

3.1 Opkomst van de confessionele partijen

• Abraham Kuyper richtte de ARP op. (1878) 
• Tegen scheiding van kerk en staat
• God heeft een vorst aangesteld, volk mag niet in opstand komen 
• Pleitte voor financiële gelijkstelling van bijzonder onderwijs

3.1 Opkomst van de confessionele partijen

• Kleine Luyden (hardwerkende protestanten)
  
• Antithese: belangen van confessionelen tegenover socialisten en liberalen
  
• Soevereiniteit in eigen kring (Geen staatsbemoeienis, laat christen zaken onderling regelen)

3.1 Opkomst van de confessionele partijen

• Katholieken
• Herman Schaepman (Priester)
• In de Franse tijd werden religies pas gelijkgesteld
• Willen graag emanciperen (Aanspraak op overheidsfuncties)
• RKSP wilde ook financiële gelijkstelling van bijzonder onderwijs

3.1 Opkomst van de confessionele partijen

• Sociale Kwestie (Slechte woon en werkomstandigheden van de arbeiders)
• Schaepman was bang dat arbeiders voor socialisme zouden kiezen
• Hierdoor gingen de katholieken zich bezig houden met de problemen van de arbeiders 

3.1 Opkomst van de confessionele partijen

• kinderwetje van Van Houten (1874)
• Nauwelijks controle
• Leerplicht (1901)

3.1 Opkomst van de confessionele partijen

• Arbeiders volgden confessionele leiders
• Vakbonden
• Weinig hoop op parlement (10% censuskiesrechtig) 
• Inkomensdrempel werd verlaagd
• SDB (Domela Nieuwenhuis) >  Liever een revolutie

3.1 Opkomst van de confessionele partijen

• SDAP (Pieter Jelles Troelstra) 
• Algemeen kiesrecht
• 1913 hadden ze al 15 van de 100 zetels.
• Tegen financiële gelijkstelling van bijzonder onderwijs

3.1 Opkomst van de confessionele partijen

• Confessionelen > financiële gelijkstelling van bijzonder onderwijs
• Socialisten > Algemeen kiesrecht
•  Uit de ARP ontstond de CHU > Tegen vrouwenkiesrecht

Lesdoelen

Je kan de ontstaansgeschiedenis van de belangrijkste politieke stromingen en partijen weergeven sinds 1848