H1B: formuleren §5 Lastige verwijswoorden- 11-03-25

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen?

1. lezen 
2. Uitleg stof: §5 Lastige verwijswoorden 
3. Evaluatie
   
4. Zelfstandig oefenen/ HW maken/ vragen stellen 

Lesdoel

Aan het einde van de les: 

- kan ik op de juiste manier met 

hen/ hun, dat/ wat en waarmee/ met wie verwijzen

Lastige verwijswoorden

Filmpje NN. 

Hun (ze), hen

                                           HUN

Je gebruikt het woord ‘hun’ als meewerkend voorwerp

Je gebruikt het woord ‘hun’ als bezittelijk voornaamwoord

Ik geef hun morgen een cadeau.

Dit is hun cadeau. 

Hun (ze), hen

                                                ZE

In de eerste twee zinnen wordt steeds vaker het woord ‘ze’ gebruikt. Dat mag ook:

Ik geef ze morgen een cadeau.

We nodigen ze uit om te komen eten.

Hun (ze), hen

                                           HEN

Je gebruikt het woord ‘hen’ als lijdend voorwerp

Je gebruikt het woord ‘hen’ na een voorzetsel:

Hij ontslaat hen. (lijdend voorwerp)

Ik geef het boek aan hen. (na voorzetsel)

Dus: ik geef hun het boek OF ik geef aan hen het boek.

(hun = mv / aan = voorzetsel) 

Hun (ze), hen

                                             HUN

WAT MAG NOOIT!!!!

 ‘hun’ als onderwerp of als lijdend voorwerp:

Hun zijn moe en gaan dus snel naar bed.

(hier is 'hun' onderwerp dus: zij zijn moe....) 

We nodigen hun uit om te komen eten.

(hier is 'hun' lijdend voorwerp dus: wij nodigen hen....)

Hun (ze), hen

                              HUN (ZE)/HEN

Dus: Ik geef hun het boek.

OF

Ik geef ze het boek.  

OF 

Ik geef aan hen het boek.

(hun = mv / aan = voorzetsel) 

Ik ben gisteren met ... meegefietst en heb ... daarna getrakteerd op pizza.

1. hen/hun
2. hen/hen
3. hun/hen
4. hun/hun

Vul het goede woord in:
Wij gaan eerder dan........

1. hen
2. hun
3. zij
4. hunnie

Eerst gingen we een stuk fietsen en daarna heb ik met ... gebarbecued.

1. hen
2. hun
3. ons
4. zij

dat of wat?

wat of dat 

                                               WAT

Je gebruikt wat als je verwijst naar:

- dat, datgene (dat wat, datgene wat)

- alles, iets, niets, het enige 

Alles wat je zegt klopt. Iets wat, enige wat)

- overtreffende trap

Het beste wat ik geleerd heb vandaag zijn lastige verwijswoorden. 

- een hele zin:

Jari sport nooit, wat slecht is voor zijn conditie.

wat of dat 

                                               DAT

Je gebruikt dat om te verwijzen naar het-woorden.

Dat meisje zit bij mij in de klas.

Lastige verwijswoorden H6

Dat of wat?

- Dat gebruik je om te verwijzen naar het-woorden.

- Wat gebruik je om te verwijzen naar:

    - dat, datgene

    - alles, iets, niets, het enige

    - overtreffende trap

    - een hele zin

Lastige verwijswoorden H6

Voorbeelden wat:

- dat, datgene: Dat(gene) wat ik wil, is niet beschikbaar. 

- alles, iets, niets, het enige: Alles wat jij doet, is leuk. 

- overtreffende trap: Patat is het lekkerste wat ik ooit gegeten heb. 

- hele zin: Zij bleef maar tegen mij praten, wat ik heel gezellig vond. 

Het schilderij .... je hebt opgehangen, hangt scheef.

1. wat
2. dat

Ik zie, ik zie ... jij niet ziet.

1. wat
2. dat

Is dat alles ... we nodig hebben?

1. wat
2. dat

Het werk ... hij op vrijdagmiddag bij de AH doet, levert niet veel op.

1. wat
2. dat

Het boek ... hij aanprees, heb ik gekocht.

1. dat
2. wat

waar + voorzetsel  of voorzetsel + wie

Dus: wanneer waarmee/ daarmee 

en 

wanneer aan wie/ bij wie/ met wie??

daar/waar + voorzetsel

bij dieren en dingen

Voorbeeld:

Het boek waarover je laatst vertelde, heb ik inmiddels gelezen

voorzetsel + wie

bij mensen

Voorbeeld:

De klasgenote met wie ik het liefst samenwerk, heet Petra.

Dat is de jongen bij wie ik laatst gegeten heb.

Aan wie heb je je boek uitgeleend?

 

Lastige verwijswoorden H6

Waar + vz of vz + wie?

- Naar dieren en dingen verwijs je met: waar + vz

   - De hond waarmee ik wandel, heet Harry

   - De fiets waarop ik fiets, is geel.

- Naar mensen verwijs je met: vz + wie

   - Sam, met wie ik graag afspreek, zit nog op school. 

Mijn neef, ... ik gisteren geskypet heb, is vandaag jarig.

1. waarmee
2. met wie

De kat, ... ik woensdag naar de dierenarts ging, is gecastreerd

1. waarmee
2. met wie

De film, ... ik je laatst vertelde, staat nu ook op Netflix.

1. over wie
2. waarover

Evaluatie

Lesdoel: aan het einde van de les: 

kan ik op de juiste manier met hen/ hun, dat/ wat en waarmee/ met wie verwijzen

Vul aan:
Hij schonk ... een kopje koffie in.

1. hen
2. hun

Vul aan:
De tranen sprongen ... in de ogen.

1. hun
2. hen
3. bij hun
4. bij hen

Vul aan:
De activiteitenweek is het leukste ... ik heb meegemaakt.

1. dat
2. wat

Vul aan:
Het meisje ... daar loopt, heeft een mooie jas aan.

1. dat
2. wat
3. die

Vul aan:
Harry heeft nooit zin om te wandelen, ... best verrassend is voor een hond.

1. dat
2. wat

Vul aan:
Het liedje ... ik je vertelde, draait nu op de radio.

1. over wie
2. waarover

Vul aan:
Het konijntje, ... jij laatst een hok had getimmerd, is heel blij.

1. voor wie
2. waarvoor

Vul aan:
Ik ga straks op bezoek bij mijn oma, ... ik graag tijd doorbreng.

1. met wie
2. waarmee