3.2A Amsterdam stapelmarkt van de wereld

• Geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 2

De Republiek in de Gouden Eeuw

3.2 Amsterdam stapelmarkt van de wereld

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen op welke wijze Amsterdam de stapelmarkt van Europa werd en welke gevolgen dat had voor de nijverheid en landbouw in de Republiek.

3.2 Amsterdam als stapelmarkt van de wereld

Amsterdam groeit uit tot het handelsknooppunt van Europa. Er is handel met de Oostzee en via de WIC en VOC met Amerika en Azië. Amsterdam groeit als stad, mede dankzij immigranten.

Welke handelsmaatschappijen waren actief in Amsterdam?

1. WIC en VOC.
2. Oost-Indische Compagnie en Afrikaanse Handelsmaatschappij.
3. Aziatische Handelsonderneming en Noord-Amerikaanse Compagnie.
4. Franse Handelsunie en Spaanse Handelscompagnie.

Hoe groeide Amsterdam voornamelijk als stad?

1. Mede dankzij immigranten.
2. Door de handel met de Oostzee.
3. Door de invloed van de Franse handel.
4. Door de ontdekking van nieuwe handelsroutes.

Wat maakte Amsterdam tot een handelsknooppunt van Europa?

1. Groeien als stad, mede dankzij immigranten.
2. Handel met de Oostzee en via de WIC en VOC met Amerika en Azië.
3. Handel met Afrika en Australië.
4. Invloed van de Franse handel.

Amsterdam wordt een zeehaven 

• Vissersplaatsje aan de Amstel
• Verandering ‘het Almere’ in de Zuiderzee
• Groei tot grootste Europese handelsstad
  
• Strategische ligging aan de Noordzee!

Wat was Amsterdam oorspronkelijk?

1. Vissersplaatsje aan de Amstel
2. Boerenstad aan de Amstel
3. Handelscentrum aan de Amstel
4. Mijnbouwdorp aan de Amstel

Wat is de strategische ligging van Amsterdam?

1. In het binnenland
2. Aan de Middellandse Zee
3. Aan de Noordzee
4. Aan de Oostzee

Een goede plek

• Nederland lag/ligt gunstig gelegen aan de zee. In het midden tussen Zuid-Europa en Noord-Europa.
• Amsterdam en Antwerpen zijn hierdoor belangrijke havensteden.

Amsterdam rond het jaar 1538

Amsterdam rond het jaar 1662

Stadsuitbreiding 

• Economische groei 
• Grachten met koopmanshuizen, kantoren, opslaghuizen.
• Jordaan: ‘gewone mensen’.
  
• Rijken vs. armen.
• Ontstaan Beurs: Handel in goederen (en aandelen!) tussen kooplui

Wat was een kenmerk van de stadsuitbreiding in Amsterdam?

1. Het zorgde voor gelijke verdeling van welvaart.
2. Het leidde tot een contrast tussen rijken en armen.

Welke gebouwen waren te vinden langs de grachten?

1. Koopmanshuizen, kantoren en opslaghuizen.
2. Boerderijen en fabrieken.

Wat was de functie van de Beurs in Amsterdam?

1. Het was een religieus centrum.
2. Het was een handelsplaats voor goederen en aandelen.

Wat typeerde de Jordaan in het verleden?

1. Het was een exclusieve wijk voor rijken.
2. Het was een woonwijk voor 'gewone mensen'.

Stapelmarkt Amsterdam

• De bevolking groeide snel in deze tijd.

• Boeren konden niet de hele bevolking voorzien van voedsel --> Amsterdam begon met het importeren van graan uit de Oostzee.

Stapelmarkt Amsterdam

• Schepen die naar het Oostzeegebied voeren, namen zelf ook producten mee om daar te verkopen. Vervolgens namen ze graan of andere producten zoals hout en ijzer mee terug naar de Republiek.

• De handel met de landen rond de Oostzee wordt als de meest belangrijke en winstgevende internationale handel gezien voor de Nederlanders en wordt ook wel de moedernegotie genoemd.

Stapelmarkt

• Amsterdam werd een belangrijke handelsplek. Goederen van plekken uit overal in de wereld werden in Amsterdamse pakhuizen opgeslagen en later verhandeld. Amsterdam werd de stapelmarkt* van Europa.

*Plaats waar handelswaar tijdelijk wordt opgeslagen, om van daaruit verder te worden verhandeld.

Aan de slag

Gebruik de tekst van paragraaf 3.2 in je leerboek t/m kopje 'Stapelmarkt Amsterdam' (p.54)

en

maak de opdrachten 18, 19, 20, 22, 23, 24 en 25 van paragraaf 3.2 in je werkboek (p.78)