6.6 Duurzaamheid

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Terugblik

Welke energiebronnen zijn geen fossiele brandstoffen?

1. Aardgas
2. Aardolie
3. bio-ethanol
4. Steenkool

Wind

Grond

individu

populatie

ecosysteem

Levensgemeenschap

Abiotische factor

Vormen de alle levende organismen in de sloot een ecosysteem, een levensgemeenschap of een populatie?

1. Ecosysteem
2. Populatie
3. Levensgemeenschap
4. Biosfeer

wat zijn de vier niveau's van de ecologie van klein naar groot?

1. individu, populatie, levensgemeenschap, ecosystemen
2. levensgemeenschap, individu, populatie, ecosystemen

Wat is ecologie?

1. De omgeving en het milieu waar het organisme in leeft.
2. Het bestuderen van de relaties tussen organismen en hun milieu.
3. De relaties tussen organismen onderling.
4. Het is een soort voedsel voor een ander organisme.

Welk niveau van de ecologie wordt beschreven?

Op de Veluwe leven wilde zwijnen die zich onderling voortplanten. Samen vormen ze een

De populaties van de verschillende soorten op de Veluwe vormen een

De Veluwe is een voorbeeld van een

Een enkel organisme noem je een

levensgemeen-schap

individu

populatie

ecosysteem

Merels en mussen die leven in het zelfde bos behoren tot dezelfde populatie.

1. juist
2. onjuist

Wanneer spreken we van een biologisch evenwicht?

1. Als de populatiegrootte altijd hetzelfde is
2. Als de populatiegrootte een populatiegrootte is
3. Als de populatiegrootte rond een gelijke waarde schommelt
4. Als de dieren in een populatie even zwaar zijn

De zeespiegel stijgt.

Er komt meer blauwalg in het water.

Er ontstaan meer bos-branden.

Planten bloeien eerder.

Het water in sloten en

plassen warmt op.

Er zijn meer hittegolven

Het zeewater warmt op en

zet uit.

In het voorjaar stijgt de

temperatuur eerder.

6.6 Duurzaamheid

Leerdoel

• 12 Je kunt uitleggen wat duurzaamheid is.
• 13 Je kunt aangeven wat duurzame oplossingen voor milieuproblemen in Nederland kunnen zijn.

Mensen gebruiken de aarde voor voedsel, grondstoffen en energie. Met z’n allen gebruiken we meer dan de aarde kan geven. Er zijn duurzame oplossingen.

00:10-00:13

Dat was in 2023 op 12 april

World overshoot day

Duurzaamheid

Duurzaam omgaan met het milieu betekent: ervoor zorgen dat het milieu geen schade ondervindt van jouw activiteiten. Duurzaamheid betekent dus:

• niet meer stoffen uit het milieu halen dan het milieu kan aanvullen

• niet meer stoffen toevoegen aan het milieu dan het milieu kan verwerken

1. Duurzame energie

Veroorzaakt geen milieuvervuiling en raakt niet op. Bijvoorbeeld:

• Biomassa bestaat uit afval van planten en dieren, zoals hout, groente-, fruit- en tuinafval (gft), mest en plantaardige olie. Biomassa wordt gebruikt als brandstof in elektriciteitscentrales.
• Windmolens
• Zonnepanelen
• Waterkracht

2. Duurzame grondstoffen

Een manier om minder grondstoffen te gebruiken, is oude grondstoffen opnieuw gebruiken. Dat kan door hergebruik of door recycling.

Bij hergebruik wordt een voorwerp opnieuw gebruikt, bijvoorbeeld statiegeldflessen en tweedehands kleding. Bij recycling wordt afval gebruikt als grondstof voor nieuwe producten, zoals afval van papier, glas, metalen en kleding. Ook auto’s en elektrische apparaten, zoals tv’s en computers, worden gerecycled.

Naast duurzame grondstoffen kun je natuurlijk ook minder grondstoffen gebruiken. Want hoe minder nieuwe spullen mensen kopen, hoe minder grondstoffen er nodig zijn. Je kunt bijvoorbeeld:

• een apparaat laten repareren als het kapot is, in plaats van een nieuw apparaat te kopen;

• minder kleding kopen en vaker tweedehands kleding kopen;

• spullen langer gebruiken voor je ze weggooit of vervangt.

3. Duurzame landbouw

In de toekomst zal heel veel voedsel nodig zijn voor alle mensen op aarde. Daarom zijn manieren van landbouw nodig die wel veel voedsel opleveren, maar niet de aarde vervuilen of uitputten. Twee manieren zijn precisielandbouw en kringlooplandbouw.

Gebruikt technologie om planten heel precies te geven wat ze nodig hebben, zoals voedingsstoffen, licht en water. Een boer gebruikt dan bijvoorbeeld gps, robots, sensoren, drones en computers. Zo zijn minder energie en grondstoffen nodig.

 

betekent duurzaam omgaan met natuurlijke hulpbronnen, zoals de bodem, de lucht en het water. Afval van planten en dieren wordt zo veel mogelijk hergebruikt. Bijvoorbeeld: voedsel dat wij niet meer eten, wordt gebruikt als voer voor dieren. Boeren gaan zuinig om met grondstoffen en ze zorgen voor zo min mogelijk vervuiling en uitputting.

Precisielandbouw

Kringlooplandbouw

4. Minder vervuiling

- Schepen en fabrieken mogen schadelijke stoffen niet lozen in het milieu. 

- Auto’s krijgen een katalysator , daardoor minder vervuilende uitlaatgassen

- Fabrieken moeten filters in hun schoorstenen aanbrengen 
boeren filteren de lucht uit de stallen

5.Minder broeikasgassen

Koolstofdioxide is een belangrijk broeikasgas. Vooral ons gebruik van fossiele brandstoffen zorgt voor uitstoot van koolstofdioxide. Door minder fossiele brandstoffen te gebruiken, kunnen we de uitstoot terugdringen. Dit kan bijvoorbeeld door zuinige apparaten te gebruiken. Apparaten werken op elektriciteit, maar die elektriciteit wordt vaak opgewekt met fossiele brandstoffen. Door energielabels kun je zien hoe zuinig een huis, apparaat of auto is

Wat kan jij doen?

• minder nieuwe kleding kopen, kleding langer dragen

• de verwarming een graadje lager zetten

• vaker de fiets nemen in plaats van de auto of de scooter

• reizen met de trein in plaats van met het vliegtuig

• korter douchen (scheelt water en gas of elektriciteit)

• letten op keurmerken op producten

• geen plastic tasjes en plastic verpakkingen gebruiken

• afval in een afvalbak gooien en niet op straat

Aan het werk! Bio!

Wat? 6.6 Duurzaamheid- opdrachten 1 t/m 11.

Opdracht 4 maak je in je mapje

Waar? In Magister.me in de studiewijzer mens en natuur. 

Klaar? Test jezelf. 

Niet af? Dan is het Huiswerk!!!