FIG Jaar 2 - Avontuur

• Film
• MBO
• Studiejaar 2

AVONTUUR

INTRO

In een avonturenfilm beleeft de hoofdrolspeler allemaal spannende avonturen. Hij wordt uit zijn dagelijks leven gehaald om een spannende missie (queeste) te volbrengen. Vaak vinden de avonturen plaats op exotische locaties. Net als actiefilms is het avonturengenre perfect voor cinema. Het neemt de kijker mee naar andere delen van de wereld en de spanning houdt ze op het puntje van hun stoel. Ook al heeft een avonturenfilm ook actie, het verschil is dat de focus niet ligt op de actie maar op de reis en obstakels die de hoofdpersoon moet overwinnen, én de humor die gebruikt wordt. 

Kenmerken - Verhaal & setting

Avonturenfilms gaan over reizen waarin personages op zoek gaan naar schatten of het onbekende. Deze films spelen zich dan ook meestal af op exotische locaties en spelen in op historische mythen. Ze bevatten puzzels, obstakels en tegenstanders die de hoofdpersoon moet overwinnen om het einddoel te bereiken. 

Kenmerken - Personages & camera

Avonturenfilms hebben voornamelijk mannelijke hoofdpersonen. Deze helden zijn moedig, slim en sterk. Recente avonturenfilms hebben ook heldinnen, zoals Lara Croft, als hoofdrolspelers. Personages als ontdekkingsreizigers, inheemse bevolking en piraten zijn veel te zien in dit genre. 

De films maken gebruik van (extreme) long shots om de exotische omgeving of het volgende obstakel te tonen en tracking shots om de actie/handeling te volgen.

GESCHIEDENIS

&

SUBGENRES

Begin

Actie- en avonturenfilms waren een belangrijk onderdeel van de vroege en stille cinema. Redelijk snel aan het begin van de filmgeschiedenis werden door te experimenteren met montage al elementen van achtervolging en zoektochten ontwikkeld. Dit zagen we ook in - ja, daar is ie weer - The Great Train Robbery uit 1903. 

Swashbuckler

De swashbuckler is de eerste vorm van avonturenfilm met helden in historisch omgevingen en zwaarden of pijl en boog in plaats van geweren, zoals Robin Hood, De drie musketiers en Zorro. Swashbucklers hebben weelderige sets, kostuums en wapens uit het verleden, en bevatten vaak  zeeslagen, kasteelduels,  zwaard- en messengevechten.  De hoeveelheid heftig geweld was beperkt omdat de slechteriken opzij en/of knockout worden geslagen en niet echt worden gedood, behalve de belangrijkste slechterik/tegenstander.

Een van de eerste avonturenfilmsterren is Douglas Fairbanks. Hij deed de meeste van zijn eigen stunts en stond bekend om zijn zwaardgevechten. 

Piraten

Black Pirate waar je net een fragment van zag, is overduidelijk een piratenfilm. Vaak swashbucklers, maar altijd over piraten (logisch) waarbij vaak het vinden van een verborgen schat in het verhaal zit. Piratenfilms zijn niet alleen iets uit het verleden. Recent werden bijvoorbeeld verschillende films van Pirates of the Carribean gemaakt, nadat de eerste film uit 2003 erg succesvol was. 

Pirates of the Carribean

Will Turner probeert samen met de piraat Jack Sparrow om zijn geliefde, Elizabeth Swann, te redden van piraten. Jack wil wraak nemen op hun leider Barbossa, die hem achterliet op een eiland en zijn schip de Black Pearl stal, samen met 882 stukken goud.

De film werd vooral populair door de vertolking van Jack Sparrow door Johnny Depp, die van Jack Sparrow een uniek humoristisch, excentriek personage maakte. 

Series

Terug de tijd in... In de jaren 30 en 40 waren avonturenseries (serial films) populair. De meerdelige films bestonden uit afleveringen die rond de twintig minuten duurden. Elke week was er een korte film in de bioscoop die het publiek achterliet met een "cliffhanger"', zodat ze de week erna weer terug zouden komen om te zien hoe het afloopt/verdergaat. 

Welke enorm populaire recente serie zou je kunnen zien als een moderne avonturen serial?

De "ander"

Zoals eerder gezegd, zien we in veel avonturenfilms hoofdrolspelers die naar of door een (cultureel) ver land reizen. Hierbij wordt dit verre land als "anders" voorgeschoteld en vaak als een land dat veroverd of beheerst moet worden. 

Ook de bewoners van dat land worden getoond als "anders". De Ander die vaak wild is en de westerse avonturier (de heldhaftige hoofdpersoon) bedreigt. 

Dit beeld van de Ander is zeker terug te zien in Jungle-avonturenfilms, veelvuldig gemaakt in de filmgeschiedenis. 

Tarzan

Het bekendste voorbeeld van de Jungle-avonturenfilm is natuurlijk Tarzan, een personage dat voor het eerst voorkwam in Tarzan of the Apes (1918) en daarna decennialang deel was van de avonturenfilm. De succesvolste Tarzanfilms werden gemaakt in de jaren 30 en 40  toen zwemkampioen Johnny Weissmuller de rol van Tarzan vertolkte, te beginnen met Tarzan the Ape Man (1932). De beroemdste uitspraak van de verbaal stuntelige Tarzan tegen de eerste menselijke vrouw die hij tegenkwam, was: "Me Tarzan, you Jane!"

01:54

De filmquote "Me Tarzan, you Jane!" is zoals je ziet een misvatting die een eigen leven is gaan leiden, nadat een (slecht geïnformeerde?) journalist die ooit zo neerschreef. Deze specifieke woorden werden namelijk nooit zo uitgesproken door Weissmuller. Tarzan wijst in de bewuste filmscène namelijk naar Jane en noemt haar naam, om vervolgens naar zichzelf te wijzen en "Tarzan" te zeggen. 

Schatten

Veel avonturenfilms gaan over het vinden van een schat of iets waardevols en de reis en zoektocht die daarmee gepaard gaan. Tijdens de zoektocht moet de hoofdpersoon verschillende obstakels overwinnen. Dat zien we niet alleen bij de eerder genoemde piratenfilms, maar is een belangrijk doel voor de meeste hoofdpersonen in avonturenfilms. 

Een klassiek voorbeeld hiervan is Raiders of the Lost Ark (1981). 

Raiders of the Lost Ark

Deze film is een ode aan de avonturenseries waar regisseur Steven Spielberg en producent George Lucas (regisseur van Star Wars) van hielden. De film gaat over archeoloog Indiana Jones (Harrison Ford) al vechtend tegen de nazi's op zoek gaat naar de heilige Ark. Dit was de eerste Indiana Jones film in een zeer succesvolle filmtrilogie. 

Openingsscène

Raiders of the Lost Ark begint met een geweldige 15 minuten gevuld met actie. Spielberg wilde dicht bij oude avonturenseries blijven die begonnen met een herhaling van de cliffhanger van de vorige week. Deze eerste scène laat een soort herhaling zien van een niet-bestaande vorige aflevering. Dit sloot ook aan bij de wens van Spielberg om ooit een James Bond film te maken. In alle James Bond-films had de openingsscène niets te maken met het echte verhaal van de film. In Raiders gebruikt Spielberg deze stijl om Indiana Jones te introduceren.

Hybride

Net als bij andere genres, zijn er inmiddels vele hybride avonturenfilms gemaakt zoals scifi-avontuur, oorlogsavontuur, fantasie-avontuur en horror-avontuur.

Ook The Mummy is een terugkeer naar de oude series maar nu met toevoeging van horror-elementen.

03:21

Dit rotsblok maakte altijd al deel uit van het script maar was eigenlijk een klein detail. Toen de production designer met een rots van een paar meter op de set aankwam, vond Spielberg het zo fantastisch dat hij besloot de steen 15 meter achter Indiana aan te laten rollen. Harrison Ford zelf vond dat het publiek moest kunnen zien dat hij het was die voor het rotsblok wegrent en wilde dus geen stunt double. De scene werd vanuit 5 verschillende camerastandpunten gefilmd, elk 2 keer gefilmd. Ford moest dus 10 keer rennen voor zijn leven voor de steen die bijna 150 kg woog. Achteraf gaf Spielberg toe: "Hij had geluk en ik was een idioot dat ik hem dat liet doen.”

Dit rotsblok maakte altijd al deel uit van het script maar was eigenlijk een klein detail. Toen de production designer met een rots van een paar meter op de set aankwam, vond Spielberg het zo fantastisch dat hij besloot de steen 15 meter achter Indiana aan te laten rollen. 

Harrison Ford zelf vond dat het publiek moest kunnen zien dat hij het was die voor het rotsblok wegrent en wilde dus geen stunt double. De scène werd vanuit 5 verschillende camerastandpunten gefilmd, elk 2 keer gefilmd. Ford moest dus 10 keer rennen voor zijn leven voor de steen die bijna 150 kg woog. 

Achteraf gaf Spielberg toe: "Hij had geluk en ik was een idioot dat ik hem dat liet doen.”

04:53

De production designer liet een vliegtuig ontwerpen dat paste bij de tijd waarin het filmverhaal zich afspeelt. Maar hij gaf het vliegtuig ook een verwijzing naar de bekende film Star Wars van George Lucas. Het identificatienummer van het vliegtuig is OB-CPO, met OB als verwijzing naar personage Obi-Wan Kenobi en CPO voor robot C-3PO. 

CGI

Moderne vooruitgang in CGI-technologie en stuntwerk hebben ervoor gezorgd dat de huidige avonturenfilms het publiek nog meer meeneemt naar bijzondere locaties en meesleept in de actie. De meest recente avonturenfilms plaatsen realistische personages in een volkomen onrealistische, maar actievolle, situatie. 

Een voorbeeld hiervan is Jumanji. 

Twee andere films die veelvuldig gebruik maken van CGI/VFX en bovendien hetzelfde verhaal als bron hebben zijn Jungle Book (2016) en Mowgli: Legend to the Jungle (2018).

Performance capture

Wat vooral opvalt is het verschil hoe de dieren tot stand komen. Bij Jungle Book zijn ze volledig geanimeerd en wilden ze de dieren niet teveel menselijke trekken geven, terwijl bij Mowgli gebruik is gemaakt van performance capture. Wat niet gek is, aangezien de film is geregisseerd door Andy Serkis, de bekendste performance capture acteur ter wereld. Hij was o.a. Gollum in de filmtrilogie The Lord of the Rings (2001-2003), King Kong in de gelijknamige film uit 2005, Caesar in the Planet of the Apes serie (2011-2017) en Supreme Leader Snoke in de Star Wars films The Force Awakens (2015) en The Last Jedi (2017). In Mowgli speelt hij het personage van Baloo.

Into the Wild

Avonturenfilms zorgen vooral voor entertainment door de settings, de actie en de humor. Maar er worden ook avonturenfilms gemaakt met iets meer diepgang. Een goed voorbeeld hiervan is de film Into the Wild (2007) van Sean Penn. 

Into The Wild is een mix van avonturenfilm met drama. De film is gebaseerd op een waargebeurd verhaal en inspireerde duizenden wandelaars. De film bevat kenmerken van een avonturenfilm: een lange queest/zoektocht, een vastberaden held en een slechterik - de samenleving.

Symbool

De film vertelt het waargebeurde verhaal van Christopher McCandless (Emile Hirsch) en gebaseerd op het boek van Jon Krakauer. Pas afgestudeerd aan de universiteit ging McCandless de wildernis in op zoek naar avontuur. Door zijn reis veranderde deze jonge zwerver in een symbool voor talloze mensen. En de bus waarin Christopher zijn reis eindigde werd een symbool voor vrijheid en het leven in de natuur/wildernis. 

Misschien hebben jullie ooit in het nieuws gezien of gelezen dat de verlaten bus uit de film Into the Wild uit Alaska is verwijderd nadat verschillende toeristen in de problemen kwamen op zoek naar de bus. Twee mensen zijn op weg van of naar de bus in rivieren verdronken en er moesten er nog veel meer worden gered. 

Nederlands

In Nederland worden soms avonturenfilms gemaakt, vooral gericht op de jeugd. Voorbeelden zijn Het Huis van Anubis films maar ook Koning van Katoren (2012), een verfilming van Ben Sombogaart naar het gelijknamige boek van Jan Terlouwen. Het verhaal gaat over Stach die 5 opdrachten moet voltooien om koning te mogen worden van Katoren. 

Naast dat de film de spannende avonturen laat zien van Stach gaat het ook over een paar maatschappelijke thema's. Welke zijn dat?

We zijn bijna bij het einde...

Nog een paar vragen! 

Je zag net een trailer. Wat voor soort subgenre is dit?

Van welke avonturenfilm(s) die je ooit hebt gezien, heb je het meest genoten en waarom?

Is er een film bij uit deze les die je nog zou willen zien? Zo ja, welke en waarom? Zo niet, waarom niet?