V1C 05-06 les 1

• Nederlands
• ISK

V1C - 5 juni

Wat gaan we doen?

• 15 minuten lezen
• Zinnen maken in de verleden tijd: Wat heb je in het weekend gedaan?

Lesdoel:

Ik herken het voltooid deelwoord in een zin. 

Ik kan zeggen wat ik gedaan heb met het voltooid deelwoord. 

Lezen

Maak een zin over wat je nu doet.

Dit heet de tegenwoordige tijd.

Maak een zin over wat je vanavond gaat doen. 

Dit heet de toekomende tijd. 

Je leert vandaag hoe je kunt vertellen wat je hebt gedaan. 

Dit heet de verleden tijd.

Voorbeeld

Nu: Ik fiets naar school. 

Toekomende tijd: Ik ga naar school fietsen. 

Verleden tijd: Ik ben naar school gefietst.

Wat is een voltooid deelwoord?

Vorm van een werkwoord die je gebruikt om te vertellen wat je gedaan hebt.

Je schrijft het vaak met "ge-", "-t" of "-d":

werken → gewerkt

spelen → gespeeld

Hulpwerkwoorden 

Het voltooid deelwoord gebruik je samen met:

hebben: Ik heb gelachen.

zijn: Ik ben gevallen.

➡ Gebruik zijn bij beweging of verandering van plaats.

Hoe maak je het voltooid deelwoord?

Neem eerst het werkwoord zonder - en. 

werken --> werk

fietsen --> fiets

bellen --> bel

Hoe maak je het voltooid deelwoord?

Dan zetten we ge- ervoor.  

werken --> gewerk

fietsen --> gefiets

bellen --> gebel

Hoe maak je het voltooid deelwoord?

Ten slotte zetten we een -d of een -t aan het einde van het woord.

werken --> gewerkt

fietsen --> gefietst

bellen --> gebeld

Maar wat is nu de laatste letter?

Is het een -d of een -t??

Hele werkwoord: werken

stam: werken

laatste letter: k

Staat de k in 

't x kofschip?

Ja! Dus de laatste letter is een t.

Ik heb gewerkt.

Hele werkwoord: delen

stam: delen

laatste letter: l

Staat de l in 

't x kofschip?

Nee! Dus de laatste letter is een d.

Ik heb gedeeld.

Hele werkwoord: snoepen

Ik heb......

Gesnoept, want

Snoepen

Ik snoep

Laatste letter p

De p zit in 't x kofschip,

dus een t aan het eind. 

Werkwoord: dromen
Ik heb ...

1. gedroomt
2. gedroomd

Gedroomd, want

Dromen

Ik droom

Laatste letter is een m,

die zit niet in 't x kofschip,

dus de laatste letter wordt een d. 

Verander de zin naar de verleden tijd.
'Ik maak een taart.'

Verander de zin naar de verleden tijd.
'Zij woont in Amsterdam.'

Verander de zin naar de verleden tijd.
'Hij werkt in het ziekenhuis.'

En nu jullie!

Verder oefenen...

Werkblad met opdrachten

Disk grammatica --> de zin: 3.10

Einde van de les

Lesdoel:

Je kan vertellen waar een tekst overgaat.  

Je weet wanneer je de voegwoorden en, want, omdat, of, maar en dus moet gebruiken.