KA 21: De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

KA 21: Splitsing in de kerk

Havo 4

Vandaag:

1. Recap KA 19 & 20 (vorige les)

2. Geloof: Kerk & god

3. Luther & Calvijn

Lesdoelen:

Aan het eind van de les kun je in je eigenwoorden minimaal twee redenen noemen waarom de reformatie heeft plaatsgevonden 

Aan het eind van de les kun je in je eigen woorden uitleggen wat het verschil is tussen Calvijn en Luther

Terug naar toen!

terug naar toen!

Middeleeuwen

oudheid

renaissance (wedergeboorte) 

vanaf 1500

500 - 1500

15 á 20 generaties

tot 500

Hoe waren de middeleeuwen?

Mens- wereldbeeld = Wie ben ik? Wat is mijn doel in het leven? Waarom besta ik? Hoe werkt de wereld? 

• Ik ben een dienaar van god en de kerk
• Vroom leven en zorgen dat ik in de hemel kom (10 geboden)
• Mijn bestaan is in dienst van god en de kerk 
• God bepaald wat er gebeurd op aarde (predestinatie)

Momento Morie --> Carpe Diem

Recap

KA 19 : het veranderend mens- en wereld beeld en het begin van de wetenschappelijke belangstelling. 

Leg kort uit waarom het woord 'middeleeuwen' of 'Dark Ages' kenmerkend is voor de manier waarop de kunstenaars uit de Renaissance naar de periode voor de renaissance keken.

De kunstenaars uit de Renaissance waren niet meer zo gelovig als de kunstenaars uit de middeleeuwen. Daarom gaan de meeste werken uit de Renaissance niet meer over gelovige onderwerpen.

1. Waar
2. Niet waar

Recap

- Humanisme = Nieuwe manier van denken: Redeneren, kritisch zijn en onderzoeken. (KA 19)

- Door onderzoek te doen op zoek naar god -> kritisch op de kerk/vertalingen van de bijbel.

-  Renaissance = Oriëntatie op klassieke oudheid. Vooral in de kunst. 

'Ik heb mezelf ontwikkeld als kunstenaar en daar mag ik trots op zijn/Mijn talent is door god ingegeven en daar heb ik zelf weinig mee van doen.'

Geloof (middeleeuwen)

Er zijn drie lagen in het geloof van de Europese christenen tijdens de middeleeuwen:

1. God en de Bijbel
2. De kerk
3. De gelovigen (het volk)

1. God en de Bijbel

- God is almachtig en alziend. 

Bijbel:

Oude testament = Woord van god  (Abrahamitische geloven)

Nieuwe testament = Verhalen over Jezus en apostelen. (Christenen: Jezus Christus)

- In de Bijbel staat beschreven hoe je volgens god moet leven. (o.a. 10 geboden)

2. De Kerk

- De kerk is een institutie die de bijbel vertaald/interpreteert voor het volk.

-  Wat staat er in de bijbel en hoe moeten we dat toepassen op ons leven? 

- Pastoor -> Bisschop -> Paus 

3. De gelovigen/het volk

- Christenen -> volgers van Jezus Christus

- Hebben de kerk nodig voor het geloof.

- Katholieke gemeenschap - 1,2 miljard (vandaag)

Rooms-Katholieke geloof

God & Bijbel

Kerk

Christenen

Humanisten

Humanisten zijn gelovig maar gaan kritisch nadenken en onderzoek doen. 

Waar gaan de humanisten uit de Renaissance periode dan precies kritisch naar kijken? 

(Vorige dia)

Maarten Luther

- Katholieke priester 

- Aflaten 

- 1517 (95 stellingen)

Reformatie

Luther probeert de kerk te hervormen, niet een nieuwe kerk te stichten. 

Luther wil dat mensen zelf de bijbel gaan lezen. 

- Kerk doet Luther in de Ban. --> ideeën van Luther spreiden snel door:

1. Boekdrukkunst

2. Duitse vorsten zijn blij met onderdanige Lutherse kerk

Ontstaan protestantisme --> Wel geloven in god en de Bijbel maar niet eens met het handelen van de kerk. 

Protestantisme

Luther:

- Kerk moet weer zuiver worden.

- Mensen moeten zelf het woord van god kunnen lezen

- Als de vorst niet protestants is dan moet je verhuizen naar een staat waar de vorst dat wel is. 

Calvijn: 

- Kerk moet weer zuiver worden.

- Mensen moeten zelf het woord van god kunnen lezen

- Als de vorst niet protestant is heb je het recht hem af te zetten. 

Lutheranisme 

Wittenberg

Calvinisme

Genevé

Hand-out

Wat?

Je maakt de 3 vragen op de hand-out

hoe? 

Je werkt voor jezelf. Je krijgt hiervoor 5 minuten de tijd daarna bespreken we de antwoorden gezamenlijk.

Waarom? 
Dit is een schematische weergaven waarmee ik hoop dat je het verschil dat ontstaan in het christelijke geloof m.b.t de reformatie beter begrijpt. 

Klik hier