Les 7 transport 1

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Selectief permeabel

= douanefunctie

Diffusie

transport van stoffen met concentratie-gradiënt mee. Is passief transport

effect van:

-dikte wand

-sneller ademen

-snellere bloedstroom

-klaplong

Wet van Fick (BINAS 83)

Bij covid-patienten op de IC dient men zuurstof toe via een slangetje in of kapje op de neus. DIt lijkt de benauwdheidsklachten wat te verlichten.
Leg uit hoe het toedienen van zuurstof de klachten van benauwdheid bij COVID-19 patienten kan voorkomen. Maak in je uitleg gebruik van een factor uit de wet van Fick.

Wet van fick

Door welke factoren uit de wet van fick, werkt resorptie van voedingsstoffen snel??

diffusie of niet?

Stoffen die de celmembraan ongehinderd kunnen passeren zijn:

hydrofoob / apolair/ vetachtig

en dus niet

hydrofiel/ polair/ geladen 

Tip: Binas 67

kan niet door fosfolipide dubbellaag

kan door fosfolipide dubbellaag

linolzuur

Kalium-ion

glucose

zuurstof

Koolstofdioxide

Water

Gefaciliteerde diffusie

• eiwitten in celmembranen
• kanaal/poort
• vaak specifiek voor 1 stof

-met concentratie gradiënt mee

-passief (kost geen energie)

Actief transport

hoe zie je dat hier sprake is van actief transport?

actief of passief (1,2,3,4)

1. passief, passief, actief, passief
2. actief, actief, passief, actief
3. alles actief
4. alles passief

Endo - en exocytose

opnemen / uitscheiden door het membraan van vorm te laten veranderen. 

draaideuren

Hoe kom je hier doorheen zonder moeite te doen?

(hand-geduwd)

Antiport

moleculen worden uitgewisseld

in ieder geval één van beiden gaat met concentratie gradiënt mee (en levert dus de energie)

Na-Glucose symport

Opname glucose

1. Concentratieverschil Na+ wordt gebruikt om glucose mee te transporteren: symport.

2. Glucoseconcentratie is daardoor hoog in de cel en door gefaciliteerde diffusie gaat glucose naar het bloed (via weefselvloeistof). Uniport.

3. Om concentratieverschil Na+ in stand te houden: actief transport van Na+. Via antiport uitwisseling Na+ en K+.

huiswerk

leerdoelen uit deze les

2.4 toetsvragen:

2, 5, 6

de rest volgt na volgende les

Doel 

Je kunt herkennen in welke situaties osmose een rol speelt. In deze situaties kun je verschillen in stofconcentraties benoemen met de juiste biologische termen. JE kunt aangeven in welje richting water stroomt en wat de gevolgen zijn voor cel/weefsel/organisme 

samengevat

water gaat naar de plek met de meeste opgeloste stoffen

Huiswerk

afmaken 2.4