h2 water

hst2 Water
1 / 57
volgende
Slide 1: Tekstslide
ScheikundeMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3

In deze les zitten 57 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 5 videos.

Onderdelen in deze les

hst2 Water

Slide 1 - Tekstslide

Les 1: Programma 
  • lesson up les hst 2.1  uitleg (15 min.)
  •  werken aan hw na 10 min samen opgave 4 a bespreken
  • Tips bij opg 4:
    noteer gevraagd, gegeven, oplossing
    noteer de formule en vul hem in, lees goed welke gegevens je hierbij nodig hebt 
  •  Hw: leren 2.1+ maken 2.1

Slide 2 - Tekstslide

hst2.1 water als thermostaat  aarde en warmtetransportmiddel
  • water houdt goed warmte vast, het warmt langzaam op en koelt langzaam af.
  • (zee)water is daarom thermostaat van aarde (in de winter is het daarom dicht bij zee warmer en in de zomer kouder)


  • warm water stijgt op --> stroming
  • daarom is water zo'n geschikt warmte-transportmiddel b.v. koken of in de verwarmingsbuizen en radiator

Slide 3 - Tekstslide

  • oppervlaktewater zit aan het oppervlakte (meren, sloten, zee)
  • grondwater  zit onder de grond en is dus al gefilterd--> schoner dan oppervlakte water
  • maar.....niet zuiver!! Want: als water op de grond komt lossen er mineralen en andere (soms giftige) stoffen in op. 
  • dus: alleen gedestilleerd water /demiwater (gebuiken we bij proefjes) en water in de lucht is altijd zuiver
2.1 zuiver water? 
dan zijn er alleen maar watermoleculen aanwezig

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Video

concentratie berekenen
  •  In een formule noteer je dat zo:


concentratie geeft aan hoeveel van een stof in het totale mengsel aanwezig is.
In het linker glas is de concentratie van de vaste stof in het mengsel veel kleiner dan in het rechter glas.

Slide 6 - Tekstslide

4a: gevraagd bereken concentratie glucose in ORS.
Probeer eerst zelf, als iedereen af heeft bespreken we dit.

  1. gevraagd: bereken concentratie glucose in ORS.
  2.  gegeven: V oplossing = 0,20 L (is hele mengsel)
                     m glucose   = 2,6 g  (is deel van mengsel)
  3. oplossing: concentratie = deel/ geheel
                     concentratie = 2,6 g/ 0,20 L = 13 g/L
  4. dus er zit 13 g glucose per liter ORS

Slide 7 - Tekstslide

Zelfstandig werken
 Hw: leren 2.1+ maken 2.1

Slide 8 - Tekstslide

les 2 : 
  • hw vragen??? 
  • uitleg paragraaf 2.2  
  •  in groepjes demo verven met melk
  •  Hw: leren 2.1 + 2.2 +maken test jezelf 2.1 + 1 t/m 7

Slide 9 - Tekstslide

2.2 schoonmaken met water en zeep
 
  • water is een goed oplosmiddel voor zeep en ook het spoelmiddel om zeep te verwijderen
  • natuurlijke zeep = gemaakt van plantaardige
    en dierlijke olie en vetten

  • synthetische zeep wordt ook detergent genoemd
    = gemaakt van aardolieproducten
  • zeep is bacterie en virus dodend vandaar dat het 
    goed wassen van je handen met zeep zo belangrijk is!

Slide 10 - Tekstslide

2.2 zeepmoleculen
  • zeepmoleculen zijn groot en hebben een hydrofiele=waterlievende kop 
     en een hydrofobe = watervrezende staart (die wel van vet houdt)
  • zeep kan dus vet en water samenhouden, het is een emulgator
  • de hydrofobe staarten dringen in het vet, het water beukt tegen de hydrofiele koppen, zo tillen de zeepdeeltjes het vet op. Het vet spoelt met het zeep en water weg

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Video

uitleg demonstratieproef verven met melk
  • melk is een emulsie (water en vet) de emulgator is eiwit
  • als je de zeep erbij doet willen de hydrofiele koppen van de zeep mengen met het water uit de melk en de hydrofobe staarten mengen met het vet uit de melk
  • daardoor ontstaat er stroming in de melk en wordt de kleurstof die op waterbasis is gemengd.

Slide 13 - Tekstslide

2.2 Zeep en leidingwater
  • Op veel plaatsen in Nederland bevat het kraanwater veel opgelost kalk
  • Waardoor zou dit worden veroorzaakt.......?
  • Inderdaad, er zitten veel schelpen in onze grond. Een deel van het calcium daarin lost op. We spreken dan van hard water.
  • Dus: water met veel opgelost kalk = hard water en dat heeft 2 nadelen:
     1) het vormt kalkaanslag(= ketelsteen) in machines
    2) hard water + natuurlijke zeep--> kalkzeep ( geeft witte vlekken) + meer zeep nodig want een deel van het zeep reageert met water ipv met vet.

Slide 14 - Tekstslide

2.2 Zeep en leidingwater
  • Op veel plaatsen in Nederland bevat het kraanwater veel opgelost kalk
  • Waardoor zou dit worden veroorzaakt?
  • water met veel opgelost kalk noemen we hard water en heeft 2 nadelen:
     1) het vormt kalkaanslag(= ketelsteen) in machines
    2) hard water + natuurlijke zeep--> kalkzeep ( geeft witte vlekken) + meer zeep nodig 
  • wasmachines leven niet langer met Calgon

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Video

Zelfstandig werken
Cl 21
  •  Leren 2.1 + 2.2 +maken test jezelf 2.1 + van 2.2 opg 1 t/m 7
  • Controleer en verbeter je hw en noteer vragen die je nog hebt in het vragenformulier in de classroom
  • Einde les 2

Slide 17 - Tekstslide

1e les na ziekte programma :
  • hw was: Leren 2.1 + 2.2 +maken test jezelf 2.1 + van 2.2 opg 1 t/m 7 (test jezelf door 1 persoon gemaakt)
  • vragen?
  • in vogelvlucht par 1,2 en 3 uitleg
  • bespreken hw moeilijke opdrachten 
  • hw: Leren 2.1 t/m 2.3 Maken van 2.2 opg 8 t/m 11 + van 2.3 opgave 6,7,9,11,1213 

Slide 18 - Tekstslide

les 4 + 5 Cl24: uitleg 2.3 en start 2.4 
-  uitleg 2.3 + 2.4 via filmpjes 
- klassikaal nakijken hw en verder werken aan nieuw hw

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Link

2.3 verzorgingsproducten van huid, haar en gebit
  • bevatten allemaal water om het vloeibaar/smeerbaar te maken
  • crème en conditioner moet verzorgend zijn--> bevat olie/vet maar óók een emulgator (=zeepachtig)
  • bacteriën in tandplak zetten suikers om in zuur. Om tandplak te verwijderen zit er in tandpasta een schuurmiddel, maar óók synthetische zeep en fluoride om het herstel van glazuur te versnellen

Slide 21 - Tekstslide

Zelfstandig werken

  • Leren 2.1 t/m 2.3
  • Maken van 2.2 opg 8 t/m 11 + van 2.3 opgave 6,7,9,11,12
  • Controleer en verbeter je hw en noteer vragen die je nog hebt in het vragenformulier in de classroom

Slide 22 - Tekstslide

les 5: 2.4 zure en basische oplossingen
  • vragen hw? 
  • Zet je vragen in het vragenformulier anders bespreek ik geen/weinig hw in de les.
  • uitleg zuren en basen (via video of in de les)
  • uitleg spionnen ei (via video of in de les)
  •  pH en indicatoren (via video of in de les)

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Link


  • Smaken zuur (niet proeven)
  • Sterke zure oplossingen  kunnen ontkalken +  je huid en metaal aantasten  (= corrosief)
  • voorbeelden van zure oplossingen

  • smaken zeepachtig (niet proeven) en voelen glibberig
  • kunnen vet/olie verwijderen
  • sterke basische stoffen tasten je huid aan
  • voorbeelden van basische oplossingen
                                        zure -   en   basische schoonmaakmiddelen

Slide 25 - Tekstslide

  • zure oplossing:  hoe lager de pH waarde des te zuurder
  • basische oplossing:  hoe hoger de pH waarde des te basischer 
  • pH 7 = neutraal
  • pH 5,5 = huidneutraal je huidvet (=talg) is n.l. lichtzuur
pH 7>14 
pH meten = "zuurgraad" weten (kan alleen in oplossingen )
pH 0 < 7 = zuur

Slide 26 - Tekstslide

indicator: toont aan of bepaalde stof aanwezig is
de bekendste pH indicatoren zijn (demo)
  • rode koolsap
  • rood lakmoes (= rood bij zuur of neutraal, blauw bij base )
  • blauw lakmoes(= blauw bij base of neutraal,  rood bij zuur)
  • universeel indicator papier (m.b.v. de bijbehorende
    controlestrook lees je iets nauwkeuriger af hoe zuur/basisch)
  • fenolftaleiine is in een zuur of neutrale oplossing kleurloos, het kleurt roze bij een base (zie tabel in Binas)
    hiermee kun je het nauwkeurigste de pH bepalen.

Slide 27 - Tekstslide

uitleg spionnen ei

Slide 28 - Tekstslide

Slide 29 - Link

aan de slag
Hw: leren 2.3 + 2.4 + maken 2.4 opg 1 t/m 9

Slide 30 - Tekstslide

programma vrijdag 25 nov
  • vragen hw 2.4 opg 1 t/m 9? 
  • uitleg gootsteenontstopper, neutraliseren en titreren
  • Hw: Leren par 2.1 en 2.2 daarna ga je pas test jezelf 2.1 en 2.2 maken .
  • Vragen in het vragenformulier zetten!! Maak een screenshot want niet iedereen krijgt vragen in dezelfde volgorde

Slide 31 - Tekstslide

Slide 32 - Video

Gevaren gootsteenontstopper
  • Het kan leidingen aantasten, 
  • Er kan veel warmte ontwikkeling ontstaan als je het gebruikt,
  • Het kan brandwonden veroorzaken in contact met de huid. 
  • Het is daardoor slecht ook slecht voor het milieu,
  • Wat gebruik je dan wel? Soda opgelost in kokend water! 
  • Voorkom een verstopping als deze van 130 ton zwaar en 250 meter lang,  in Whitechapel in Londen. 
  • Die moest worden weggeschept!!!
Gootsteenontstopper is zeer agressief,

Slide 33 - Tekstslide

neutraliseren =  richting pH 7 brengen
  • zuur + base ---> water
    (zuiver water = pH7 dus neutraal)
  • maar: er kunnen  chemische reacties optreden waardoor schadelijke stoffen (zoals chloorgas) of explosies kunnen ontstaan
  • dus nooit zomaar mengen
pas op met neutraliseren !
na w.c. reinigen met glorix dus altijd doorspoelen, want urine is zuur en glorix een basische stof.
glorix +zuur--> water +chloorgas!!!

Slide 34 - Tekstslide

programma maandag 28 en dinsdag 29 nov
  • Hw was test jezelf 2.1 en 2.2 maken daar was 1 vraag over die we bespreken (cl24 9 mensen niet gemaakt!!!). Andere vragen?
  • demo proefje zuur-base reactie
  • hw:2.4 maken opg 10 t/m 13 + leren 2.3 en maken test jezelf 2.3
  •  bespreken hw 2.3
  • uitleg 2.5 neutraliseren en  titreren 

Slide 35 - Tekstslide

programma vrijdag 2 dec 
  • vragen hw? (selectie van 2.3 en 2.4 toch bespreken en verbeteren)
  • demo titratie 
  • uitleg 2.5 neutraliseren en  titreren 
  • toets hst 2 op 20 jan 

Slide 36 - Tekstslide

demonstratieproef titreren
Demonstratieproef(via video) en uitleg titreren

Slide 37 - Tekstslide

Slide 38 - Video

  • voeg een indicator toe aan de erlenmeyer waarin de te titreren stof zit (vaak fenolftaleiine)
  • voeg druppelsgewijs een stof met tegenovergestelde pH waarde voegen
  • tot er blijvend kleuromslag is
  • aflezen buret van boven naar onder
  • van de stof die getitreerd wordt moeten in de tekst nog meer gegevens staan
  • verhoudingstabel maken zie hiernaast
  • en de onbekende hoeveelheid uitrekenen
titreren=neutraliseren, doe je om pH waarde te bepalen
  • voeg indicator toe aan de te titreren stof  (vaak fenolftaleiine
  • voeg steeds druppel van stof met tegenovergestelde pH waarde toe tot er blijvend kleuromslag is (b.v. van kleurloos naar roze)
  • aflezen buret van boven naar beneden 
  • van de stof die getitreerd wordt moet bekend zijn hoeveel mg met 1 ml van de titratievloeistof reageert (in de tekst gegeven) 
  • verhoudingstabel maken zie hieronder 
  • en de onbekende hoeveelheid uitrekenen

Slide 39 - Tekstslide

programma 9/12/13 dec 
  • vragen hw? + bespreken 
  • test jezelf bijwerken t/m 2.5 daarna oefentoets
  • Klaar? laat het mij zien en dan mag je gaan leren
  • Vragen over opdrachten: maak screenshot en plak in vragenformulier  of typ vraag over 
  • laatste 10 min oefenen met quiz
  • Toets op 20 januari noteer in je agenda

Slide 40 - Tekstslide

19 dec 
  •  10 min leren
  • Vragen? 
  •  quiz 
  • laatste 20 min start hst 3 met werkblad in tweetallen werken (bewaar je eigen werkblad in je boek t/m toets hst 3)
  • Tip wil je hst 1 herkansen doe dat dan rond de toets van hst 3 (lesstof overlapt deels)
  • Toets hst 2 op 20 jan.!!!

Slide 41 - Tekstslide

Welk van de onderstaande schoonmaakmiddelen is een zuur schoonmaakmiddel?
A
Groene zeep
B
Ammonia
C
Gootsteenontstopper
D
Schoonmaakazijn

Slide 42 - Quizvraag

Welke kleur geeft een rood lakmoespapiertje in basisch milieu?
A
Rood
B
Blauw
C
Paars
D
Groen

Slide 43 - Quizvraag

Zeep verwijdert vuil en vetvlekken.
Bij het wassen hechten
zeepdeeltjes aan vuildeeltjes.
Welke tekening is juist?
A
tekening 1
B
tekening 2
C
tekening 3
D
tekening 4

Slide 44 - Quizvraag

Op een fles verfverdunner staat:
Licht ontvlambaar. Schadelijk bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid.
Welke twee pictogrammen horen op de fles verfverdunner te staan?
D
C
B
A
A
pictogram A
B
pictogram B
C
pictogram C
D
pictogram D

Slide 45 - Quizvraag

Hoe zuurder een oplossing is hoe ... de pH
A
hoger
B
lager

Slide 46 - Quizvraag

Welke kleur lakmoespapier kan je het beste gebruiken als je een basische stof wil aantonen?
A
blauw lakmoespapier, dat kleurt met een basische stof rood
B
blauw lakmoespapier, dat blijft met een basische stof blauw
C
rood lakmoespapier, dat blijft met een basische stof rood
D
rood lakmoespapier, dat kleurt met een basische stof blauw

Slide 47 - Quizvraag

Met een zuur schoonmaakmiddel kan ik?
A
vet verwijderen
B
de vaat wassen
C
ramen lappen
D
kalk verwijderen

Slide 48 - Quizvraag

met een basisch schoonmaakmiddel kan ik?
A
vet verwijderen
B
cement van tegels halen
C
autolak poetsen
D
waterkoker ontkalken

Slide 49 - Quizvraag

een zure stof heeft een pH
A
van 1 tot 7
B
van 0 tot 14
C
kleiner dan 7
D
groter dan 7

Slide 50 - Quizvraag

gootsteenontstopper is agressiever dan groene zeep. De pH van gootsteenontstopper is
A
groter dan van groene zeep
B
kleiner dan van groene zeep
C
kleiner dan 3
D
kun je niet zeggen

Slide 51 - Quizvraag

Welke stof is basisch?
A
water
B
ammonia
C
cola
D
azijn

Slide 52 - Quizvraag

Bij een zeepmolecuul is de kop
A
xenofoob
B
hydrofoob
C
hydrofiel
D
xenofiel

Slide 53 - Quizvraag

detergent is
A
natuurlijke zeep
B
kalkzeep
C
groene zeep
D
synthetische zeep

Slide 54 - Quizvraag

kalkzeep ontstaat als opgeloste kalk reageert met (een)
A
natuurlijke zeep
B
emulsie
C
emulgator
D
detergent

Slide 55 - Quizvraag

men bepaalt de concentratie van een zuur of base met een
A
oxidatie
B
titratie
C
infiltratie
D
deductie

Slide 56 - Quizvraag

Afspraken: 
  • je krijgt om de beurt 5 min.
  • je mag het boek gebruiken
  • een vraag uit het hoofd goed beantwoord is 3 p waard
  • een vraag goed opgezocht is 1p waard
  • wie haalt de meeste punten in 5 minuten?
Overhoor elkaar (of jezelf ;))

Slide 57 - Tekstslide