Hoofdstuk 3 Lezen (di les 3) hoofdgedachte, kernzinnen, hoofd-bijzaken

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Leg alvast klaar:

• je etui en je schrift;
  
• je leerwerkboek;
• start je laptop alvast op.

Planning

• Huiswerk bespreken
• Herhalen tekstopbouw/alinea's
• Nieuw: hoofdgedachte, hoofd- en bijzaken
• Nieuw: verwijswoorden
• Werkmoment
  
• Afsluiten van de les
  

Opdracht 12 (p. 155)

Een relaxte gids

(8) De filmmakers kozen ervoor Abatutu ook tekst te geven, zodat hij als een echte gids door de stad loopt. Die tekst werd ingesproken door acteur Martijn Fischer. ‘Eerst hadden we Martijn gevraagd om een echte Jordanese straatkat te spelen, een beetje met die André Hazesstem (Fischer speelde Hazes in de musical Hij gelooft in mij). Maar omdat Abatutu niet zo’n stoer straatschoffie is, eerder een bedaarde, relaxte kater, kozen we voor een licht Amsterdams accent,’ vertelt Verkerk.

Tekstopbouw = logische volgorde (p.151)

tweedeling  ->  inleiding, kern (opbouw bij van een nieuwsbericht)

driedeling    ->  inleiding, kern, slot (opbouw van een artikel)

• kern-> langste gedeelte van de tekst
• behandelt het onderwerp
• kan uit deelonderwerpen bestaan
• slot->  geen nieuwe info, vaak samenvatting of conclusie

Kernzin (p. 153)

In een alinea staat bijna altijd een kernzin =

de belangrijkste informatie van de alinea:

• Vaak is de kernzin eerste zin van de alinea. (tweede/laatste)
• De andere zinnen in de alinea zijn een toelichting (uitleg of voorbeeld/uitwerking) bij de kernzin.

Oefenen

• Samen lezen tekst volgende bladzijde.

• Wat is de kernzin van alinea 1, 2 en 3?

Hoofdgedachte (p. 156)

= het belangrijkste wat de schrijver over een onderwerp zegt.

Hoe vind je de hoofdgedachte?

- zoek het onderwerp van de tekst (verkennend lezen)

- noteer in 1 zin het belangrijkste wat de schrijver over het onderwerp zegt

Herlees de titel, inleiding of slotalinea!

Hoofdzaken en bijzaken (p.157)

In elke tekst staat belangrijke en minder belangrijke informatie:

• Hoofdzaken geven de belangrijkste informatie over het onderwerp van de tekst.
• Bijzaken geven minder belangrijke informatie. Ze maken de hoofdzaken in de tekst duidelijker (voorbeeld, herhaling of uitleg).

Hoe vind je de hoofdzaken?  Lees mee op bladzijde 157.

Uit welke drie onderdelen bestaat een tekst?

1. Inleiding, onderwerp en hoofdgedachte
2. Inleiding, slot en hoofdgedachte
3. Inleiding, kern en slot
4. Middenstuk, slot en hoofdgedachte

Waar staat de hoofdgedachte van een tekst vaak?

1. In het middenstuk
2. In de samenvatting
3. In de inleiding of in het slot
4. Dat kun je nooit weten

Verwijswoorden (p. 158)

Een verwijswoord is een woord dat naar een ander woord, een woordgroep of een hele zin verwijst.

Verwijswoorden zijn bijvoorbeeld: hij, zij, haar, dit, dat.

• Als je wilt weten waar verwijswoorden naar verwijzen, stel je een vraag die begint met wie, wat, waar of welk(e)

Terugkijkend naar de doelen....

• wat een tekstopbouw is
• hoe een alinea wordt opgebouwd
• wat een kernzin is
• wat de hoofdgedachte is van een tekst
• wat hoofd- en bijzaken zijn
• wat verwijswoorden zijn

welk(e) onderwerp(en) vind je moeilijk?

Werkmoment

• Maak opdracht 13, 15 en 17 van 3.3. Lezen. (Heb je 10, 11 en 12 af?)
• Heb je een foutje gemaakt? Zoek uit waarom! Dat is studeren.
• Je mag zachtjes overleggen.
• Je mag muziek luisteren.  
• Ik loop rond voor vragen.
• Klaar? Begin met je huiswerk voor donderdag: 18 tot en met 22. Hier kun je ook in de les van donderdag nog aan werken.

Alles af? Lees je leesboek of leer voor een ander vak.

Afsluiting

• Huiswerk staat in Magister.
• We gaan verder met 3.3.