les 4 publieke opinie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De Verlichte idealen & het ontstaan van de VS

les 4: publieke opinie

programma

1. welkom

2. herhaling

3. publieke opinie

4. opdracht

5. afronding

Alle macht berust bij een vorst.

1. Absolutisme
2. Monarchie
3. Verlichting
4. Liberalisme

empirisme?

1. kennis opdoen door logisch nadenken
2. kennis opdoen uit ervaring
3. het streven naar een groter rijk
4. christelijke geloofsvisie van Spinoza

wat is volgens Rousseau de taak van de soeverein/de volksvergadering

1. de natuurrechten van het volk beschermen
2. zorgen voor veiligheid voor het volk
3. het uitvoeren van de algemene wil
4. het creëren van gelijkheid onder de burgers

'alles voor het volk, niets door het volk', een uitspraak van

1. Voltaire
2. Frederik de Grote
3. Lodewijk XIV

De verlichting was de overheersende culturele stroming in de

1. 16e eeuw
2. 15e eeuw
3. 17e eeuw
4. 18e eeuw

De verlichting wordt ook wel.......... genoemd.
(2 antwoorden mogelijk)

1. Pruikentijd
2. Sloffentijd
3. Corsettentijd
4. Tijdperk van de rede

Welke termen/ismes behoren alle drie tot de verlichting?

1. Theocentrisme, classicisme, modernisme
2. Liberalisme, optimisme, tolerantie
3. existentialisme, empirisme, feodalisme
4. Purisme, aforisme, antropocentrisme

Montesquieu en Locke zijn verantwoordelijk voor een briljant verlichtingsidee. Welk?

1. Liberalisme
2. Afschaffen slavernij
3. Trias politica
4. Franse revolutie

Het volgende begrip past het best bij de Verlichting...

1. verstand
2. Renaissance
3. ontdekkingsreizen
4. Grieken

Trias Politica betekent ...

1. alleenheerschappij
2. scheiding der machten
3. vrijheid
4. Montesquieu

Alles voor het volk,
maar niets door het volk past bij...

1. rationeel optimisme
2. democratische revolutie
3. abolitionisme
4. verlicht absolute vorst

Bij Verlichting past het volgende begrip...

1. oorlog
2. gelijkheid
3. absolutisme
4. socialisme

De volgende denker past bij de Verlichting...
(twee antwoorden mogelijk(

1. Karl Marx
2. Rousseau
3. Voltaire
4. Lodewijk XIV

Verlichting is een gevolg van
...

1. wetenschappelijke revolutie
2. feodalisme
3. de Reformatie
4. plantagekoloniën

Optimisme

Idee van de Verlichting: de mens is in wezen goed en verkeerd gedrag komt voort uit gebrek aan kennis van het goede.

Maakbare samenleving

--> Groot belang: onderwijs en opvoeding

--> Gevolg: moralistische en didactische geschriften

Publieke opinie:

een verzameling van meningen als gevolg van discussies onder de burgers. 

Los van het gezag van de kerk en staat!

Het maatschappelijk leven in de tweede helft van de 18de eeuw werd gekenmerkt door een grote behoefte van burgers om elkaar te ontmoeten in genootschappen. Het was de periode van de Verlichting en groepen welgestelde burgers verenigden zich in literaire, natuurkundige en kunstgenootschappen. Het Amsterdamse Felix Meritis (Gelukkig door Verdiensten) was een algemeen wetenschappelijk en cultureel genootschap en werd opgericht in 1777.

Schilderij van de salon van Madamme Geoffrin. Zij was een van de bekendste vrouwen in Parijs. Ze ontving in haar salon de belangrijkste kunstenaars, acteurs, wetenschappers en edellieden. Het schilderij zelf is echter een verzonnen compositie uit ca. 1814.

Kijkvraag: 

Schrijf minstens twee ideeën van Belle van  Zuylen op die beïnvloed zijn door de Verlichting. 

Haar moderne ideeën verschilden erg van de traditionele opvattingen van haar adellijke kringen. Zo stelde zij de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen aan de orde. Volgens Belle moesten ook vrouwen zich ontwikkelen door te leren en te studeren. Zelf toonde zij veel interesse in politieke en maatschappelijke ontwikkelingen, wiskunde en natuurkunde en dat werd niet als passend voor een vrouw geacht. 

Omdat ze een vrouw was mocht ze niet studeren aan de universiteit. Maar dat weerhield haar niet: zij woonde in Utrecht colleges bij en nam privé-les.

0

0

Justus van Effen had een duidelijk opvatting over hoe je een beter mens kon worden. Welk verlicht ideaal zie je terug?

1. Je moet altijd gehoorzaam zijn.
2. Je moet goed je best doen op school.
3. Je moet vroeg opstaan +je tijd goed gebruiken.
4. Je moet kritisch naar jezelf kijken.

vraag 8

vraag 10a

10b

11b

Dit was in economisch opzicht de sterkste klasse in de 18e eeuw.

1. Adel
2. Boeren
3. Burgerij
4. Geestelijkheid