Wetenschap & Samenleving - Stichting Zenobia

• Geschiedenis
• WO
• Studiejaar 3

Culturele interactie in het Middellandse Zeegebied

Onderzoek, Onderwijs & Samenleving

College 01-12-2022, RU Nijmegen

Kristel Henquet

[e-mail]

Welke studie doe je?

Waarom heb je deze studie gekozen?

Omdat het me interessant leek

Om wat voor werk ik er later mee kan doen

Omdat het me nuttig leek

Om later veel geld te kunnen verdienen

Anders

Minimaal één van mijn ouders heeft aan een universiteit gestudeerd

Ja klopt

Nee allemaal niet

Zeg ik liever niet

Wie ben ik | Wat doe ik

Classicus | Historicus | Archeoloog

Bachelor Griekse & Latijnse Taal en Cultuur (Nijmegen)

Researchmaster Ancient History (Universiteit Leiden)

Master Mediterranean Archaeology (Amsterdam)

Momenteel werkzaam als 

Docent Grieks en Latijn en gymnasiumontwikkelaar Johan de Witt Scholengroep, Den Haag

Docent Oude Geschiedenis Universiteit van Amsterdam

Namens Stichting Zenobia

Maar wie ben ik?

• 32 jaar
• cis gender vrouw
• heteroseksueel 
• wit
• opgegroeid in Zuid-(zuid)-Limburg
• eerste generatie student
• € 40.000 schuld bij DUO

Waarom vertel ik dit?

"Bij intersectionaliteit ben je je ervan bewust dat mensen op meerdere assen kunnen afwijken van ‘de norm’, dat die assen elkaar beïnvloeden en dat dat iemands positie in de maatschappij bepaalt. Iemand kan vrouw zijn en zwart. En lesbisch. En alleenstaand moeder. En ook nog slechtziend. Heb je het plaatje? Voeg er dan nog even aan toe dat ze rijk is, erg rijk. Opeens is het plaatje anders. Want iemand die rijk is, neemt een geheel andere positie in de maatschappij in dan iemand die arm is, ook al zijn ze verder exact hetzelfde. Dat is, in een notendop, intersectionaliteit. 

‘Onze verschillende identiteiten/categorieën van verschil (ras, klasse, gender, seksualiteit, etc.) beïnvloeden elkaar op materieel, institutioneel en symbolisch niveau met als resultaat dat we op een verschillende manier met discriminatie of machtsposities te maken krijgen."

Bron: www.movisie.nl

Maatschappelijk debat: meerstemmigheid en inclusiviteit

Meetbaar maken: intersectionaliteit

De identiteit van mensen bestaat uit verschillende elementen. Die elementen noemen we diversiteitsfactoren. De combinatie bepaalt veelal iemands positie in de maatschappij.

In het diversiteitsvlechtwerk staan 12 diversiteitsfactoren. Dit zijn elementen die iedereen in meer of mindere mate heeft en waarop we van elkaar kunnen verschillen.

https://www.nrc.nl/nieuws/2022/11/29/wie-als-eerste-uit-het-gezin-gaat-studeren-moet-heel-wat-obstakels-overwinnen-a4149879 

https://www.nrc.nl/nieuws/2022/11/29/armoede-dat-hebben-die-beleidsmakers-nooit-gekend-a4149892

Wat heeft dit met Zenobia te maken?

(Oude) Geschiedenis is traditioneel erg 'wit'. Met wit bedoelen we 'westers' of 'noord-west-Europees'. Dat is (1) historisch niet correct, (2) niet representatief voor de moderne samenleving, die divers is.

The Black Archives

"Veel kritiek op het geschiedenisonderwijs richt zich nou juist op het centraal stellen van witte hoofdpersonen en witte perspectieven, en op eurocentrisme: het centraal stellen van West-Europa en de suggestie wekken dat ‘het Westen’ superieur is. Bijvoorbeeld door Grieken en Romeinen en niet Egyptenaren, Mesopotamiërs en anderen als ‘bakermat’ van de beschaving te beschrijven, door verworvenheden van buiten Europa niet te benoemen en door ‘westerse’ landen te behandelen als referentiepunt."

(Zie ook: https://decorrespondent.nl/9535/het-geschiedenisonderwijs-is-eurocentrisch-wij-willen-meer-perspectieven-toevoegen)

https://www.theblackarchives.nl/index.html

https://www.theblackarchives.nl/meergeschiedenis.html

Zenobia: achtergrond en doelstelling

"Schakel tussen Oost en West": Stichting Zenobia is opgericht in 2008 met het doel om wetenschappelijk onderzoek naar oost-westrelaties in het Middellandse Zeegebied te bevorderen. 

Doel: wetenschappelijke nuanceringen van het “oost-west” beeld aan een breed publiek te presenteren. Het toenemend belang van maatschappelijke discussies over culturele en historische identiteit, waarin een “oost-west” tegenstelling vaak een rol speelt, maken deze missie des te urgenter.

Hoe: door wetenschappers, journalisten, schrijvers, musici en kunstenaars een podium te bieden. Stichting Zenobia ontwikkelt zelf initiatieven, maar staat er ook voor open om ideeën van buiten te ondersteunen: op beide manieren bevordert de Stichting de bestudering van ontmoetingen in de Mediterrane wereld.

Activiteiten

• Jaarlijks congres, Zenobialezing, activiteiten
• Publicaties: bundels, digitale/sociale media, lesmateriaal
• Zenobiabeurzen voor projecten en onderwijs

Samenwerkingen

• Universiteiten en (buitenlandse) instituten
  
• Musea (RMO, Valkhof, Allard Pierson, etc.)
  
• Andere culturele instituten (OBA, theaters)
• Verenigingen (NKV, EOL, Dante Alighieri)
• Bedrijven (Labrys Reizen, Taalhuis, boekhandels, etc.)
  
• Scholen en docenten
• Journalisten, musici, kunstenaars

De Zenobiabeurzen

• Vanuit oude Essayprijs en Reisbeurs
• Tweejaarlijks Zenobiabeurs van €1000 (even jaren)
• Tweejaarlijks Onderwijsbeurs van €500 (oneven jaren)
• Ter ondersteuning van de bestudering van oost-west relaties in het Middellandse Zeegebied en het zichtbaar maken van de resultaten van dit onderzoek voor een breed publiek.
• "Het moet inclusiever, minder wit... En dat is eigenlijk niet eens zo moeilijk, want al die aspecten waren al in de oude wereld te vinden. Beter zoeken en harder denken." Prof. dr. Eric Moormann, afscheidsrede, 10 juni 2022.

Kijk- en leestips

• Klassen, HUMAN (NPO)
• Sander en de kloof (aflevering Onderwijs), VPRO (NPO)
• David Rijser, Rek de Oudheid op (opinieartikel), NRC (https://www.nrc.nl/nieuws/2021/11/12/geef-het-gymnasium-toekomst-rek-de-oudheid-op-a4065284)
• Tim 'S Jongers, Wie hard werkt, komt er niet (achtergrondartikel), Correspondent (https://decorrespondent.nl/13447/wie-hard-werkt-komt-er-niet/40322860682797-1baa57cb)
• Michael J. Sandel, De Tirannie van Verdienste (boek), Uitgeverij Ten Have, 2020

Voer je (voorbereide) vraag in