W3 L1: Utilisme II

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom

1. Presentaties plannen
2. Gedachte experimenten utilisme
3. Uitleg: kritiek op utilisme
4. Uitleg: regelutilisme 

Programma

• Let op: Eerste SE heeft vragen van Kennisleer en wetenschapsfilosofie
• Jullie doen presentaties Kennisleer, ik doe wetenschapsfilosofie 

Presentaties Kenleer

• Verwachting:
  
• Korte presentatie (tussen 5 en 10 minuten) elke donderdag
• Leg de begrippen en centrale filosoof uit
  
• Een handout of powerpoint voor de rest van de klas.

Hulpmiddelen:

• Lesboek
• LessonUps van vorig jaar:  ttqln
• Begrippenlijst
• Meneer Langhout

Presentaties Kenleer

1. Leg uit volgens welke regel je moet handelen volgens de utilisten.
2. Leg uit waarom alle utilisten ook consequentialisten zijn.
3. Stel je voor, je ziet een klasgenoot afkijken bij een wiskundetoets. Gebruik de hedonistische calculus om uit te leggen wat je volgens de utilisten moet doen. 

Herhaling

4. Ik het utilistische ethiek uitleggen, toepassen en bekritiseren.

 Dat betekent:

• Ik kan uitleggen dat het utilisme een morele theorie is die bepaalt wat goed op basis van wat het meeste plezier oplevert voor de meeste mensen

• Ik kan het utilisme toepassen op een voorbeeld met gebruik van de hedonistische calculus

• Ik kan het verschil tussen handelingsutilisme en regelutilisme uitleggen en beiden toepassen en herkennen in een voorbeeld

• Ik kan kritiek geven op het utilisme

Leerdoelen

Filosofen gebruiken vaak gedachte experimenten voor ethiek om:

1. De logische consequenties van een theorie te onderzoeken.

2. Onze morele intuïties te onderzoeken.

Als de logische consequenties van een theorie niet bij onze intuïties passen leidt dit vaak tot een kritiek op de theorie.

Ik kan kritiek geven op het utilisme

In groepjes van twee:

1. Beantwoord de vragen over het gedachte experiment.
2. Leg daarna aan de rest van de klas het gedachte experiment uit en de kritiek die hieruit volgt.

Ik kan kritiek geven op het utilisme

3 kritieken op het utilisme:

1. Het utilisme is niet rechtvaardig.

2. Het utilisme is te veeleisend

3. Het utilisme staat te veel toe.

Ik kan kritiek geven op het utilisme

Het utilisme is niet rechtvaardig:

Het utilisme zegt alleen dat je voor zo veel mogelijk geluk kan zorgen. Dit kan ertoe leiden dat je sommige groepen of mensen voortrekt.

Ik kan kritiek geven op het utilisme

Het utilisme is te veeleisend

Als je echt altijd zo moet handelen dat je zo veel mogelijk geluk voor zo veel mogelijk mensen opbrengt zouden mensen die het goed hebben nooit meer iets voor zichzelf mogen doen.

Ik kan kritiek geven op het utilisme

Het utilisme staat te veel toe

Omdat het utilisme alleen naar de gevolgen kijkt kan het zijn dat utilisme zegt dat je moet stelen, moorden, liegen of iets anders moet doen dat eigenlijk geen goede actie is.

Ik kan kritiek geven op het utilisme

Oplossing: Regelutilisme (John Stuart Mill)

• Poging tot een vorm van utilisme die niet tot dezelfde kritiek leidt als klassiek utilisme.
• "Een handeling is goed als die een regel volgt die leidt tot de grootste hoeveelheid geluk voor de meeste mensen."

Ik kan het verschil tussen handelingsutilisme en regelutilisme uitleggen en beiden toepassen en herkennen in een voorbeeld

Oplossing: Regelutilisme (John Stuart Mill)

Stappen:

1. Kijk wat de verschillende acties zijn die je kan doen.
2. Maak een algemene regel van de acties.
3. Kijk of die regel zou leiden het het meeste geluk voor de grootste groep mensen (met de hedonistische calculus).

Ik kan het verschil tussen handelingsutilisme en regelutilisme uitleggen en beiden toepassen en herkennen in een voorbeeld

Aan de slag:

• Kijk naar dezelfde gedachte experimenten en leg uit wat je volgens Mill zou moeten doen.
• Beargumenteer of de kritiek nog steeds van toepassing is op het regelutilisme.

Ik kan het verschil tussen handelingsutilisme en regelutilisme uitleggen en beiden toepassen en herkennen in een voorbeeld

4. Ik het utilistische ethiek uitleggen, toepassen en bekritiseren.

 Dat betekent:

• Ik kan uitleggen dat het utilisme een morele theorie is die bepaalt wat goed op basis van wat het meeste plezier oplevert voor de meeste mensen

• Ik kan het utilisme toepassen op een voorbeeld met gebruik van de hedonistische calculus

• Ik kan het verschil tussen handelingsutilisme en regelutilisme uitleggen en beiden toepassen en herkennen in een voorbeeld

• Ik kan kritiek geven op het utilisme

Leerdoelen