LES 9: Architectuur

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

LES 9: ARCHITECTUUR

                              Moderne vs Postmodern 

Modern gebouw

Le Corbusier, Villa savoye

Poissy, Frankrijk

 1928-1931

Postmodern gebouw

Inntel Hotel Zaandam 

2010 

Vanaf jaren '70 van 

de 20e eeuw

1e helft 20e eeuw

UITLEG VAN DE LES

 Deze les bestaat uit uitlegslides, filmpjes en vragen. Uitleg slides zijn geel en vragen zijn zijn blauw. Antwoorden die je geeft zijn zichtbaar voor mij. Zo kan ik goed in de gaten houden of je het snapt en kan ik bij het nabespreken hierop ingaan. 

Soms zie je een oogje naast een tekst of plaatje staan. Deze geeft je extra info, het is de bedoeling dat je deze goed leest. Klik er maar eens op.

Het maken van deze les kost je 30 - 45 minuten. SUCCES

Hier vind je extra info of uitleg over/bij een afbeelding of tekst

LEERDOELEN

1. Kennis maken met moderne en postmoderne architectuur
2. Het leren kennen en herkennen van de belangrijkste kenmerken van moderne en postmoderne architectuur
3.  Verschillen kunnen benoemen tussen moderne en postmoderne architectuur

Deze les bespreken we volgende week na. Kom je dingen tyegen die je niet snapt maak daarvan een notitie.

Vóór het modernisme

                  We zappen even terug in de tijd. 

Laten we nog eens kijken naar de Renaissance. Weet je nog hoe er toen gebouwd werd?

Palazzo van Cosimo de Medici 

1444

Herhaling

Wat weet je nog over de bouwkunst in de Renaisaance? Beschrijf deze kort hieronder.

Begin 20e eeuw

 We zappen nu even vooruit en gaan door naar de moderne tijd aan het begin van de 2Oe eeuw. 

Jullie hebben de afgelopen periode al veel geleerd over deze tijd. Wat weet je nog over deze periode? Noteer in de volgende slide zoveel mogelijk kenmerken van deze tijd.

Herhaling

Wat weet je nog over de moderne tijd. Noteer minimaal 3 kenmerken.

Moderne bouwkunst

Deze kenmerken zijn van grote invloed geweest op de kunst en cultuur en dus ook op de bouwkunst en vormgeving.

Aan de hand van een filmpje  neem ik jullie deze les mee naar de bouwkunst in de moderne tijd. 

Bekijk het eerste deel van het filmpje op de volgende pagina (filmpje stopt vanzelf) en kijk VOORAL goed naar wat je ziet, dus hoe de gebouwen die er voorbij komen uitzien. Heel anders dan de gebouwen uit de Renaissance of Barok!

Wat is je opgevallen aan de vormen en materialen, van de moderne gebouwen, die je in dit filmpje gezien hebt? Noteer zoveel mogelijk kenmerken.

Als je kenmerken als rechte vormen, hoeking, strak, veel glas, staal en beton en weinig kleur hebt opgeschreven dan heb je het goed. 

Maar waarom werd er begin 20e eeuw op deze manier gebouwd?

Bekijk hiervoor het volgende stukje van het filmpje op de volgende slide.

Kenmerken modern

 bouwen

Van Nellefabriek Rotterdam

1927 - 1930

Kenmerken materiaal en constructie

Je weet nu al iets meer over moderne bouwkunst. 

Kun je nu de belangrijkste kenmerken, wat betreft materiaal en constructie, van het moderne bouwen, op de volgende pagina naar de juiste plek slepen?

Materiaal

Waarmee het gebouw gebouwd is: steen, hout, beton, staal, ....

Constructie

De constructie is het dragende deel van een bouwwerk, bijvoorbeeld de betonconstructie (het betonnen skelet) van een gebouw of de staalconstructie. Dus eigenlijk hoe het gebouw in elkaargezet is.

Moderne bouw- materialen

Klassieke bouw- materialen

Moderne constructie (technieken)

Klassieke constructie (technieken)

Beton

Hout

Steen

Skeletbouw

Staal

Glas

Kleine ramen

Grote ramen

Constructie zichtbaar

Constructie weggewerkt

Dragende muren

Wikiwijs les 2

Is alles tot nu toe duidelijk?

Zo ja, kijk het filmpje dan verder op de volgende slide. Zo niet lees dan eerst les 9.1. en 9.2. van wikiwijs: maken.wikiwijs.nl/165482/Leerling_HAVO_4_2020_2021__de_Cultuur_van_het_moderne_in_de_1e_helft_van_de_20e_eeuw#!page-6654053

Is nu alles duidelijk? Ga dan verder naar de volgende slide.

Modern

Sanatorium Zonnstraal Hilversum

1928

Het filmpje eindigt met de uitspraak form follows function. Wat denk je dat hiermee bedoelt wordt?

1. Elk onderdeel van het gebouw moet mooi zijn.
2. Je moet aan een gebouw kunnen zien welke functie het heeft.
3. De vorm bepaalt welke functie het gebouw krijgt.
4. De functie van het gebouw bepaalt het uiterlijk van het gebouw.

Form Follows Function

Nadruk komt vooral te liggen op functionaliteit:

 

De uitspraken: 'form follows function' &

'less is more' zijn typerend voor moderne architectuur.

Hoe denk je dat je dit terug in een gebouw?

Hoe zie je functionaliteit terug in een gebouw?

In welke afbeelingen herken je de uitspraken 'forms follows function' en 'less is more'. Sleep ze naar het gele vierkant.

Moderne architectuur werd pas echt omarmd vlak na WOII. Hoe kan dit?

1. Er was weinig hout te krijgen dus werd er gezocht naar alternatieven.
2. Er was behoefte aan mooie huizen en gebouwen.
3. Er was behoefte aan goedkope betaalbare woningen.
4. Er was behoefte aan iets nieuws.

Postmodernisme

 

Na het modernisme is het moeilijk voor te stellen wat de kunst nog kan betekenen. Kan er nog iets nieuws gebeuren in de kunst? Alles is toch al gedaan? Postmoderne kunstenaars en architecten zoeken dan ook helemaal niet naar iets nieuws maar gebruiken wat er al is.  

Post-modernisme betkend 'na het modernisme’. Dit betekent dat je het postmodernisme eigenlijk alleen kunt begrijpen als je iets van het modernisme weet.

Zelfportret Rob Scholte

1987

Traditionele opvattingen binnen de schilderkunst gooit Scholte overboord, zijn geschilderde copyrightteken – een copyright van het copyright – getuigt daarvan.

2e helft 20e eeuw

Verzet

Postmodernisme begon in de architectuur. 

Dit als verzet tegen modernistische architectuur. 

Er was kritiek op het moderne bouwen?

Wat denk je dat deze kritiek op het moderne bouwen was? Meerdere antwoorden mogelijk.

1. Bouwmaterialen als beton, glas en staal gaan niet lang mee.
2. Alles lijkt hetzelfde: functioneel, platte daken, glas, beton, ….
3. Goedkoop om te bouwen maar duur in onderhoud.
4. Je ziet niet al het gebouw wat de functie is.

Form follows fantasy

De nadruk komt te liggen op het zichtbaar maken van de functie en status van een gebouw. De volgende uitspraken horen bij het postmodernisme:

'form follows fantasy' en 'less is a bore'

Postmodern

Team Disney- gebouw in Burbank , Californië , Michael Graves

1986 

Welke gevolgen heeft deze visie (forms follows fantasy) voor het uiterlijk van een gebouw. Noteer zoveel mogelijk kenmerken.

Combineren

Waarschijnlijk heb je veel verschillende dingen genoteerd. Dat is juist want architecten zetten namelijk allemaal verschillende stijlen, vormen, kleuren, materialen en bouwtechnieken naast elkaar in één gebouw. Bijvoorbeeld klassieke Griekse zuilen in combinatie met koel staal en glas, barokke tierelantijnen naast strakke moderne vormen. 

Weet je nog? Kenmerk van postmodernsiem is putten uit wat er al is!

Zoek zelf minimaal 2 voorbeelden van gebouwen waarin verschillende stijlen, vormen, kleuren, materialen en bouwtechnieken gecombineerd zijn.

Modern vs Postmodern

                                

Dit was het einde van de les. Je als het goed is ontdekt dat Moderne architectuur lijnrecht tegenover Postmoderne architectuur staat. In het schema met de kenmerken is dat duidelijk te zien.

Wat vind jij van moderne architectuur?

😒🙁😐🙂😃

En van postmoderne architectuur?

😒🙁😐🙂😃

Wat is de uitkomst. Wat vind jij mooier. Leg je keuze uit. Gebruik zoveel mogelijk kenmerken en begrippen die deze les voorbij zijn gekomen.

Noteer hier vragen die je hebt naar aanleiding van deze les.

Volgende les spreken we deze les kort na en probeer ik antwoorden te geven op alle vragen die er nog zijn.