les 16

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Feniks les 16  Tijdvak 5

Tijd van ontdekkers en hervormers  1500-1600

H 5.1 Renaissance en Humanisme

Einde Middeleeuwen

• 
  
• De katholieke kerk bepaalt de waarheid; kritisch zijn en onderzoek doen worden niet gewaardeerd
• Leven na de dood staat  centraal (momento mori); niet de mens zelf  
• Katholicisme verspreiden en beschermen (Habsburgers), koloniën veroveren (handel), vechten tegen de Arabieren en Ottomanen

Veranderingen op komst !

Renaissance periode

* door toenemende handel ook meer contact met andere culturen

* nieuwe manieren van denken en zelf kritiek binnen de kerk

* de voedingsbodem in N-Italië 

* Internationale handel en contacten

* klassiek erfgoed aanwezig (bibliotheken, klassieke teksten via het Arabieren naar It)

*rijke handelaren en geestelijken

Renaissance

veranderingen in de kunst

* nieuwe kunststroming 

* herwaardering oudheid (weder geboorte)

* mens en wetenschap centraal

* meer realistische afbeeldingen

* perspectief, diepte

Renaissance

Sint Pieter in Rome (1506 -1626), Renaissance architectuur, 

elementen uit de Grieks-Romeinse tijd

Humanisme 

Humanus (menselijkheid)

Humanisme: een levensbeschouwing die mensen voorop stelt en uitgaat van de waarde van mensen. Het humanisme streeft naar het goede doen, rechtvaardigheid en het gebruik van je verstand.

Ook veranderingen in het denken:

'Momento Mori'

 

* In de Middeleeuwen waren de meeste mensen in Europa christenen

 Leven na de dood 

*  Mensen waren van nature zondig

Zonde = Wat God verboden heeft: Stelen of liegen

*Biechten en goede daden zouden zonden weer goedmaken

* Gedenk te sterven --> Hemel of Hel

"Carpe Diem"

* het hier en nu belangrijk dan het hiernamaals, pluk de dag

* niet langer kritiekloos de kerk volgen

* discussiëren over godsdienst, politiek en moraal 

* nadenken, argumenteren, redeneren en onderzoeken de wereld begrijpen en verbeteren 

= Humanisme

Humanisme

• Geen mythische ideeën, maar de waarden van de mensen.
• Het humanisme streeft naar het goede doen, rechtvaardigheid en het gebruik van je verstand.
• Hoe kan je een fijne en gelukkige leven leiden?
• Er is geen leven na de dood.

Erasmus van Rotterdam

-Erasmus was in zijn tijd een van de grootst geleerden, een Humanist.

- Erasmus vertaalde de Bijbel en vond veel fouten in de oude versie. 

- Erasmus was een van de eersten die kritiek had op de katholieke kerk.

-  Humanisten: Geleerden die de klassieke cultuur en literatuur bestudeerden en imiteerden.  

- Erasmus' roem is ondenkbaar zonder de boekdrukkunst.

lees H 5.1

Maak de opdrachten op p 86

opdracht 1, 2, 4, 5 en 7.