2.3 Spieren

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Spieren

2.3 Begrippen en leerdoelen 

Begrippen: 

spierbundels, spiervezels, pezen, buigspieren, strekspieren,biceps, triceps, antagonisten, glad spierweefsel, hartspierweefsel, skeletspieren, lengtespieren, kringspieren, onwillekeurige spieren, willekeurige spieren

Leerdoelen:

• Je kunt de bouw en werking van spieren beschrijven
• Je kunt aangeven hoe antagonisten samenwerken
• Je kunt voorbeelden noemen van 3 typen spieren met hun kenmerken
• Je kunt voorbeelden noemen van bewuste en onbewuste spierbewegingen

Bouw van een spier

Spierschede: stevig bindweefsel om een spier

Pezen: bevestigen spieren aan beenderen, 

               ze trekken niet samen

Spierbundels: Bundel spieren omgeven door bindweefsel

Spiervezel: ontstaan door samensmelting van vele spiercellen
                        die 2 typen spiereiwitten bevatten
                        die in elkaar kunnen schuiven
waardoor de spier dikker, stijver en korter wordt.

Spieren werken samen met zenuwen en botten maar ook met bloedvaten om aan brandstof en zuurstof te komen en afvalstoffen af te voeren.

• Een spier zit met pezen vast aan de beenderen.
• Aanhechtingsplaats: de plaats waar een pees aan een bot zit.
  
• Een spier kan samentrekken, een pees niet.
  
• Een spier bestaat uit een aantal spierbundels.
• Een spierbundel bestaat uit een aantal spiervezels.
• Een spiervezel bestaat uit spiercellen.

Antagonisten 

Iedere spier heeft een antagonist.

Een spier kan namelijk zichzelf niet ontspannen: daar heeft hij zijn antagonist voor nodig!!

antagonisten

Antagonisten    Buig- en strekspier: bi- en triceps       Voel maar bij jezelf 

Antagonisten

1. Wat is de antagonist van je biceps? 
2. Wat is de antagonist van je kuitspier?
   
   Tot nu toe hadden we het over je skeletspieren waar jij over beslist: willekeurige spieren

gladde spieren in je darmen zijn onwillekeurige spieren

de hartspier is een onwillekeurige spier

Onwillekeurige spieren worden nooit moe en werken vanzelf

3 typen spierweefsel

Hartspierweefsel is super sterk verbonden met elkaar met dwarsbruggen

Skeletspierweefsel bestaan uit lange vezels van meerdere cellen

Glad spierweefsel zijn niet dwarsgestreept en bevatten geen vezels

In een werkende spier ontstaan afvalstoffen. Als de afvalstoffen niet genoeg worden afgevoerd door het bloed ontstaat spierpijn. 

Spierpijn

Spierpijn voorkomen

1. Goede warming up
2. Langzaam de kracht opbouwen per training. 
3. Met lange pauzes beginnen en langzaamaan steeds kortere pauzes nemen tijdens de training. 
4. Goede cooling down
5. Voldoende rust tussen de trainingen door

Spier

Spierschede

Spiervezel

Pees

Spierbundel

Als je een spier samentrekt, wordt de spier....

1. korter en dikker
2. langer en dunner
3. korter en dunner
4. langer en dikker

Hoe noem je de tegengestelde spier van een spier die actie onderneemt?

1. Antagonist
2. Anagonist
3. Antigonist
4. Antiwerker

Hoe heet spier 1?
Hoe heet spier 2?

1. Nr 1: armbuigspier Nr 2: armstrekspier
2. Nr 1=armstrekspier Nr 2=armbuigspier

Uit welk spierweefsel bestaan spieren rondom de darm?

1. Dwars gestreept spierweefsel
2. Hart spierweefsel
3. Glad spierweefsel
4. Geblokt spierweefsel

Mieke zegt: 'ik heb een spier die nooit moe wordt'. Kan dit? Zo ja: Wat voor een spier is dit?

1. Nee, spieren worden op een bepaald moment moe
2. Ja, dit is een hartspier
3. Nee, dit komt alleen bij insecten voor
4. Ja, dit is een skeletspier

Welke soorten spieren zijn er?

Dwarsgestreepte spieren

Gladde spieren

Hartspieren

Ik begrijp de bouw en werking van 3 typen spieren (2.3)

1. Ik moet hier nog aan werken
2. Ik begrijp dit bijna
3. Ik begrijp het!
4. Ik kan dit aan een ander uitleggen

Zelf aan het werk:

• Bestudeer 2.3 en maak een samenvatting met de begrippen 
• Maak 2.3 online (of in het werkboek als dat niet lukt)

• Volgende week een echt snijpracticum!!

• Tip: mocht je iets lastig vinden, vraag om extra uitleg bijvoorbeeld via teams chat of Magister mail.