4H 7.3 Ecosystemen les 2 + start PO pissebedden

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Ecologie en milieu

7.1 Organismen
7.2 Populaties
7.3 Ecosystemen les 2
7.4 Veranderde ecosystemen
7.5 Kringlopen
7.6 Duurzaamheid en natuurbescherming

7.7 Voedselproductie

7.8 Energie

BiNaS 93

Programma

• Leerdoelen
• Uitleg basisstof 7.3 --> Ecosystemen
• (Opdracht organisme voedselweb + oefenvragen)
• Start PO Pissebedden
• Opdrachten maken
• Afsluiting 
  

startopdracht

geef een voorbeeld van een autotroof organisme en een heterotroof organisme.

Leerdoelen 7.3

• Je kunt de voedselrelaties binnen een ecosysteem beschrijven.
• Je kunt de energiestormen door een ecosysteem beschrijven.

BiNaS 93

Piramides

Voedselrelaties kun je weergeven in een ecologische piramide.

Twee soorten:

• Piramide van aantallen
  
• Piramide van biomassa
  

Biomassa is het totale gewicht van 

alle organische stoffen 

(ook wel het drooggewicht)

Energiestroom

• In een voedselpiramide wordt een deel van de biomassa doorgegeven aan het volgende trofische niveau.
• Bij iedere stap gaat energie verloren door dissimilatie, afgestorven weefsel en onverteerd weefsel (ontlasting).

Piramiden en stromen in ecosystemen

In de afbeelding zie je het aantal organismen en het totale gewicht van alle organische stoffen (biomassa) per trofisch niveau.

Piramide van biomassa

Piramiden van Biomassa

Een piramide van biomassa heeft bijna altijd de vorm van een piramide.

Piramide van biomassa

piramide van biomassa

Piramides

Energieschema

Je kunt de energiestroom per trofisch niveau ook weergeven met een energiestroomschema.

Hierbij is

P = productie / groei

I = inname

F = energieverlies (uitwerpselen)

N = niet opgegeten deel/ sterfte

R = respiratie (dissimilatie)

A = energie die in het bloed wordt opgenomen

BiNaS 93A2

Alles draait om de zon

• Producenten
• Consumenten (1e orde, 2e orde)
• Elk hoger trofisch niveau neemt energie op uit het voorgaande
• ...zelfs als je uitkomt bij fossiele brandstoffen, want die zijn gevormd uit organisch materiaal. 

Opdracht

Noteer per organisme wat 

het is:

• Producent
  
• Consument 1e orde
  
• Consument 2e orde
  
• Consument 3e orde
  
• Consument 4e orde
  
• Consument 5e orde
  
• Consument 6e orde
  

Meerdere antwoorden 

per organisme zijn mogelijk

Antwoorden

Vraag

Antwoord

D

Bij kweekvlees is er geen tot weinig respiratie/ dissimilatie (er is geen heel organisme). Daarnaast zal de hoeveelheid ontlasting (of in dit geval ongebruikt materiaal) veel lager zijn.

Wat is de chemische formule van fotosynthese?

+

+

H2O (water)

CO2 (koolstofdioxide)

C6H12O6 (glucose)

O2 (zuurstof)

Waar halen producenten de energie vandaan dat nodig is voor de koolstofassimilatie?

Consument 3e orde

Consument 2e orde

Consument 1e orde

Producenten

Fytoplankton

Kleine vissen

Leguaan

Slang

Toppredator

Assimilatie

Dissimilatie

Verbranding

Opbouw

van o.a. glucose

Fotosynthese

Afbreken eiwit in losse  aminozuren

Piramide van aantallen

Piramide van biomassa

PO Pissebedden

Je onderzoekt in tweetallen het effect van een abiotische factor of een biotische factor op pissebedden. 

Les 1 --> uitleg opdracht (vandaag)

Les 2 --> werkplan maken (vrij 23 mei)

Les 3 --> uitvoeren experiment (ma 2 juni)

Verslag uitwerken (di 3 juni) en inleveren (wo 11 juni)

Huiswerk

Lezen 7.3

Maken opdracht 17 t/m 21 + begrippenlijst maken

Herhalen en/of extra oefenen

Playlist video's

Oefenen Biologiepagina.nl