lesweek 4 multimorbiditeit, polyfarmacie en therapietrouw

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Medicatie 

Multimorbiditeit, polyfarmacie en therapietrouw

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat multimorbiditeit inhoudt en wat de gevolgen van multimorbiditeit zijn
  
• Je kent de begrippen: comorbiditeit, complexiteit en polyfarmacie uitleggen
  
• Je weet waar de langdurige zorg voor chronisch zieke (oudere) zorgvragers uit bestaat

Wat betekent multimorbiditeit?

Boven welke leeftijd komt multimorbiditeit veel voor?

Multimorbiditeit

Letterlijk: veel ziekte aantal

Meer dan 1 ziekte bij tijdens een bepaalde periode (veel chronisch zieken)

Onder de 55 jaar zelden multimorbiditeit

Boven de 75 jaar hebben 1 op de 3 personen multimorbiditeit

 

Zorgvragers met chronische ziekten

70% --> 1 chronische ziekte, goed hanteerbaar

20% --> risico's van chronische ziekte zijn toegenomen. Ontvangt langdurige chronische behandeling en zorg

10% --> meerdere chronische ziekten tegelijk op hogere leeftijd (multimorbiditeit)

Vormen van multimorbiditeit
(wat voor ziektes zie je vaak samen)

Vormen van multimorbiditeit

• Zorgvrager heeft verschillende ziekten door zelfde oorzaak

- COPD en hartfalen door roken

• Ene ziekte is een complicatie van een andere ziekte (comorbiditeit)

- Nierfalen door chronische diabetes mellitus

• Een groep ziekten komt gezamenlijk voor

• geen verklaring, het lijkt op toeval te berusten

Wat betekend comorbiditeit?

Comorbiditeit

Er wordt van 1 ziektebeeld uitgegaan. Als de zorgvrager daar complicaties/andere ziekten van ervaart wordt comorbiditeit genoemd.

BV: iemand heeft diabetes mellitus en wordt opgenomen in het ziekenhuis. De neuropathie is dan comorbiditeit bij diabetes mellitus. 

Gevolgen van multimorbiditeit

• Hoe meer ziekten --> meer klachten, complicaties en eerder overlijden
  
• Kwaliteit van leven en eigen regie komt in het geding
  
• Complexe behandeling en zorg, toenemend gebruik van zorg en polyfarmacie. 

Wat betekend polyfarmacie?

Bij het gebruik van hoeveel verschillende medicatie soorten spreek je van polofarmacie?

Polyfarmacie 

>Multimorbiditeit = >Farmacotherapie

5 of meer verschillende medicijnen (uit de ATC)

Anatomisch Therapeutisch Chemische Classificatie

Risico's Polyfarmacie:

- leidt tot meer polyfarmacie

- medicatie beïnvloed elkaar en geeft bijwerkingen

-ouderen breken medicatie slechter af. 

-levensverwachting en risico's: wat is het nut om het te geven?

- makkelijker maken van fouten

Zorg voor chronisch zieke zorgvragers.

Onder te verdelen in:

- Alle preventie en voorlichting gericht op de hele bevolking om chronische ziekten te voorkomen

- Zorg voor chronisch zieken, vooral gericht de groep die door 1 chronische ziekte beperkingen ondervindt

- Zorg bij Multi morbiditeit, die gericht is op de zorgvragers met meerdere chronische ziekten tegelijk

Over polyfarmacie 

Bij wie komt het het meeste voor? 

- ouderen!!!!!!!!

(- chronisch zieken)

Waarom gevaarlijk? onwenselijk? 

- vaker bijwerkingen en interacties, waardoor er multi- en/of comorbiditeit, bijv nierschade.

- vaak ontstaat hierdoor therapie ontrouw

- er ontstaat isolement (zorgvragers blijven thuis omdat ze medicatie moeten innemen) 

- en om die zelfde reden zijn ze verminderd zelfredzaam. 

- vaker psychische problemen, angst en somberheid. 

Gevolgen van therapie-ontrouw

1. terugval

2. Langere behandelduur

3. Hogere zorgkosten

4. Verslechtering van de relatie met zorgverleners

Cijfers m.b.t. therapieontrouw

- 22% van alle potentieel vermijdbare geneesmiddel-gerelateerde ziekenhuisopnamen houdt verband met therapie-ontrouw (15%) of incorrect gebruik van geneesmiddelen (7%).

- De ineffectiviteit van geneesmiddelen in de eerste lijn kan voor 45% worden toegeschreven aan medicatiefouten in de gebruiksfase. 

Opdracht

Maken zorgplan voor een chronische ziekte:

Diabetes mellitus

Hartfalen

COPD

Depressie

Reuma

Wat gaan we doen?

1. Maak een poster met daarop voorlichting voor de gehele bevolking.
   
2. Beschrijf de zorg/aandachtspunten voor de zorgvrager met de desbetreffende chronische aandoening.  Hierin moeten de onderstaande termen terug te lezen zijn.
3. Wat is jouw verpleegkundige rol binnen multimorbiditeit en polyfarmacie 

Pak het boek erbij voor deze opdracht. Beschrijf uitgebreid en onderbouw de antwoorden ook. 

- Specialisatie en diseasemanagement (wat voor specialisatie, welke specifieke behandeling 1)

- Ketenzorg (Wat voor ketenzorg/transmurale zorg verwacht/ kun je zien je bij dit ziektebeeld)

- Zelfmanagement en empowerment, (Noem het verschil, hoe kun je deze begrippen toepassen bij het ziekte beeld?)

- Transitiezorg, (Wat voor transitie maakt de zorgvrager mee?)

- Ondersteuning van de mantelzorg (Hoe kunnen mantelzorgers ondersteunen?)

- Toegang tot maatschappelijke diensten (Welke maatschappelijke diensten zijn nodig/komen voor bij het ziektebeeld)

Opdrachten therapietrouw

Maak uit de leerlijn de opdrachten 1A en 1B over therapietrouw

Leerdoelen behaald?

Leerdoelen: 

• Je kunt uitleggen wat multimorbiditeit inhoudt en wat de gevolgen van multimorbiditeit zijn
• Je kent de begrippen: comorbiditeit, complexiteit en polyfarmacie uitleggen
• Je weet waar de langdurige zorg voor chronisch zieke (oudere) zorgvragers uit bestaat

Evalueren

-Wat vonden jullie van de les? 

-Veel les, veel opdrachten, zelfstandig werken, in groepjes werken, in creatieve vorm, powerpoint, lesson-up etc.?

Feedback, ja graag!!