Week 11 Ne 3B/K H5 Samenstellingen met of zonder tussenletters

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Tussenletters in samenstelingen

DOEL

- Je kunt tussenletters in samenstellingen goed spellen.

- Je kunt samenstellingen herkennen.

Tussenletters in samenstellingen

Tussenletters

• Bij sommige samenstellingen krijg je een tussenletter. 
• Bijna altijd schrijven wat je hoort.
• Bij twijfel volg de regels...

wat zijn tussenletters?

bij een samenstelling krijg je:

- geen tussenletter (als je niks hoort)

- een s (als je een 's' hoort)

- een e of en (vet ingewikkeld... nee hoor ;-)

Tussenletter -s

Als je de -s- hoort in de samenstelling, schrijf je de tussenletter -s-

beroepsvoetballer, lievelingskleur

Vervang het 2e woord met iets anders, als dat woord al met een s- begint:

varkensstal, want het is ook varkensvlees.

stationschef, want het is ook stationshal.

+

=

fiets + zaal = 

Hoe noem je een woord als
fietszaal?

Luister naar de uitleg die hier gegeven wordt.

Tussenletters -en-

kort samengevat

Het eerste woord heeft altijd een meervoud op -en.

Bijvoorbeeld:

krantenbezorger - kippensoep - rozengeur

Tussenletter -e-

kort samengevat

Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is.

Het eerste woord heeft een versterkende betekenis.

Het eerste woord heeft meervoud op -en én op -s.

Bijvoorbeeld:

Koninginnedag - apetrots- secondewijzer

Tussenletter -s-

kort samengevat

De tussenletter -s- kun je meestal horen.

Begint het tweede woord ook met een s- of s-klank, vervang dan het tweede woord om de tussenletter -s- te horen.

Bijvoorbeeld:

meningsverschil - varkensstal / varkensvlees

Maak een samenstelling van de woorden:
trap + huis

Maak een samenstelling van de woorden:
stoel + dans

Maak een samenstelling van de woorden:
buur + ruzie

Maak een samenstelling van de woorden:
leerling + raad

Maak een samenstelling van de woorden:
boodschap + kar

Maak een samenstelling van de woorden:
mes + set

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
breedtegraad

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
zonnebril

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
dieptepunt

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
beresterk

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
maneschijn

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
reuzegroot

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
weidevogel

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
hoogtemeter

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
ladekast

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
bendeleden

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Wat doe je als je niet kunt horen of je tussenletter -s- moet gebruiken?

Maak een samenstelling van de woorden:
belasting + dienst

Maak een samenstelling van de woorden:
elektriciteit + centrale

Maak een samenstelling van de woorden:
kwaliteit + controle

Maak een samenstelling van de woorden:
zee + schepen

Maak een samenstelling van de woorden:
lengte + verschil

Maak een samenstelling van de woorden:
muis + val

Maak een samenstelling van de woorden:
volk + zanger

DOEL

- Je kunt tussenletters in samenstellingen goed spellen.

- Je kunt samenstellingen herkennen.

Tussenletters in samenstellingen

Zijn er nog vragen??

Schrijf ze hieronder op:

Na deze les

- Kun je samenstellingen met en zonder tussenletters correct spellen

- Werkwoordsvormen op -de(n), -dde(n), -te(n) en -tte(n) goed spellen