Movies that Matter - When A Town Runs Dry - v.a. vmbo-breed

When A Town Runs Dry
Joris Debeij, 2016
Les over klimaatverandering
1 / 24
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvmboLeerjaar 1,2

In deze les zitten 24 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 4 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Introductie

Welkom bij deze les bij de film When a Town Runs Dry (Joris Debeij, 2016). Tijdens deze les maken leerlingen kennis met filmeducatie en mensenrechten in de breedste zin. Film is een uitstekend middel om het besef van jongeren over maatschappelijke thema's te vergroten. Met deze les open je de ogen van leerlingen en studenten voor mensenrechtenthema's. In deze les bekijken leerlingen en/of studenten de film When A Town Runs Dry, dat het verhaal vertelt van het leven in Stratford, een klein dorp in Central Valley, California. Met een historie als agrariërsgemeenschap, heeft Stratford zwaar te kampen met de droogte, die grote invloed heeft op de gemeenschap, het land en het dagelijks leven van de inwoners. Heb je vragen of opmerkingen over deze les? Neem dan gerust contact met ons op door te mailen naar educatie@moviesthatmatter.nl of te bellen naar 020-2807612.

Instructies

Thema's
  • Klimaatverandering
  • Oorzaken en gevolgen
  • Eigen gedrag
Opzet van de les
Deze les bestaat uit delen:
1) Invloed klimaatverandering op het dagelijks leven
2) Oorzaken en gevolgen
3) Jouw eigen gedrag

Leerdoelen
Na deze les kun je:
  • Voorstellen dat klimaatverandering van invloed is op het dagelijkse leven van mensen, en daar ook voorbeelden bij geven
  • Oorzaken en gevolgen van klimaatverandering herkennen, en hier voorbeelden van geven
  • Begrijpen welke invloed jouw gedrag heeft, of kan hebben, op klimaatverandering 
Werkwijze
  • Per slide wordt beschreven wat de bedoeling is.
  • De les kan geprint worden, inclusief de notities per slide (zie PDF in de bijlage). In deze notities vind je nog algemene, uitgebreide informatie die je helpt door deze les te navigeren.
  • Het is bij deze les niet nodig om met 'devices in de klas' te werken. Je kunt dit uitzetten door het vinkje onderin het scherm van de lespresentatie te deactiveren.
  • Op de slides zijn hotspotbuttons te vinden. Door deze aan te klikken verschijnt er (extra) informatie, een vraag of een instructie. Als docent kun je ervoor kiezen om de informatie onder de hotspotbutton met hoed samen met de leerlingen/studenten te lezen of zelf aan leerlingen/studenten te vertellen. De informatie is daarom ook opgenomen in de instructies bij de losse slides.
Veel plezier met de les!

Lijkt het je leuk een keer met je klas naar een film met verdiepingsprogramma toe te gaan? Naast de films en lessen op LessonUp organiseren we ook festival- en bioscoopvertoningen! Klik hier voor ons festival in maart en klik hier voor onze bioscoopvertoningen door het jaar heen.

Instructies

Onderdelen in deze les

When A Town Runs Dry
Joris Debeij, 2016
Les over klimaatverandering

Slide 1 - Tekstslide

Welkom bij deze les over de film When A Town Runs Dry van Joris Debeij.

De lesduur is ongeveer 50 minuten (inclusief de film van 8 minuten) en bestaat uit 3 delen. Deel 3 kun je verder uitbreiden op eigen inzicht en eventueel langer over doen en een verdiepende les aan verbinden. 

De les is opgedeeld in;
1: Invloed van klimaatverandering op dagelijks leven
2: Oorzaken en gevolg klimaatverandering
3: Jouw gedrag en klimaatverandering


Je ziet hier de filmposter van de korte film die jullie zo gaan kijken. Waar gaat deze film over denk je? En waar zie je dat aan? 

Slide 2 - Tekstslide

Bekijk de filmposter met de leerlingen en behandel de volgende vraag:

Waar gaat deze film over denk je? En waar zie je dat aan?
Mogelijke antwoorden:
Een stad of dorp - droogte - Warm weer - Watertekort - boeren
Dat zie je aan de droge grond en de filmtitel.
Na deze les kun je:
- Voorstellen dat klimaatverandering van invloed is op het dagelijkse leven van mensen, en daar ook voorbeelden bij geven
- Oorzaken en gevolgen van klimaatverandering herkennen, en hier voorbeelden van geven  
- Begrijpen welke invloed jouw gedrag heeft, of kan hebben, op klimaatverandering 

Slide 3 - Tekstslide

Na deze les kunnen de leerlingen:

- Voorstellen dat klimaatverandering van invloed is op het dagelijkse leven van mensen, en daar ook voorbeelden bij geven
- Oorzaken en gevolgen van klimaatverandering herkennen, en hier voorbeelden van geven
- Begrijpen welke invloed hun gedrag heeft, of kan hebben, op klimaatverandering 

 Deel 1: Invloed van klimaatverandering op dagelijks leven

Slide 4 - Tekstslide

Deel 1: Invloed van klimaatverandering op het dagelijks leven



De korte film die jullie zo gaan kijken speelt zich af in het stadje Stratford. Het stadje, met ruim 1200 inwoners, ligt in Californië (Verenigde Staten). Je ziet hier een kaart van Californië met de ligging van Stratford daarop aangegeven.

Slide 5 - Tekstslide

Neem de leerlingen voordat ze de korte film gaan kijken mee in de context van het plaatsje Stratford.

Je ziet hier een kaartje van de ligging van het stadje. Op eigen invulling kun je er iets bij vertellen over Californië. Misschien zijn leerlingen er weleens geweest? 
Je ziet hier een droogtekaart van de Verenigde Staten uit 2015 (de film komt uit 2016). Met welke vorm van droogte had het plaatsje Stratford in 2015 te maken? 
Bij Impact zien jullie de letter L voor langetermijneffect. Jullie gaan zo kijken wat het lange termijn effect (zou kunnen zijn) voor inwoners van het stadje Stratford. 

Slide 6 - Tekstslide

Leerlingen zien een droogtekaart van Amerika uit 2015. Dit is goed om te laten zien voor de context van de film (film is uit 2016). 

Vraag: Met welke vorm van droogte heeft Stratford te maken? 
Antwoord is extreme droogte tot uitzonderlijke droogte.

Impact is L: deze droogte heeft een lange termijn effect. Wat het lange termijn effect is zien leerling zo terug in de korte film.

Bron en achtergrondinformatie: https://geografie.nl/artikel/droogte-als-creeping-disaster-en-de-invloed-van-de-mens-daarop  

Slide 7 - Video

Kijk met de leerlingen het eerste deel van de film When a Town Runs Dry (4:55)
In de film zie je dat Stratford last heeft van extreme droogte. Wat betekent dit voor de boer uit het filmpje die je hier op de foto ziet? 
Een man zegt in de film ’Het water is één ding, maar de gevolgen voor de gemeenschap zijn pas echt hartverscheurend’’
Wat bedoelt hij hiermee denk je? 

Slide 8 - Tekstslide

Behandel de volgende vragen met de leerlingen:

In de film zie je dat Stratford last heeft van extreme droogte. Wat betekent dit voor de boer uit het filmpje die je hier op de foto ziet? 
Antwoord: Zijn oogsten mislukken, daardoor verdient hij minder geld. Hij heeft ook al stukken land moeten verkopen om toch te kunnen blijven bestaan. 

Een man zegt in de film ‘’Het water is één ding, maar de gevolgen voor de gemeenschap zijn pas echt hartverscheurend’’. 
Wat bedoelt hij hiermee denk je? 
Antwoord: De droogte heeft veel impact op het leven in Stratford. als de droogte blijft, wordt het stadje minder leefbaar en zullen veel mensen er weggaan. 
In het eerste deel van de film zagen jullie wat droogte met Stratford doet. Jullie gaan nu kijken naar het tweede deel van de korte film. 
Kijkopdracht
Hoe zien inwoners van Stratford de toekomst voor zich als het droog blijft?

Slide 9 - Tekstslide

In het eerste deel van de film zagen jullie wat droogte met Stratford doet. Jullie gaan nu kijken naar het tweede deel van de korte film. 

Kijkopdracht tijdens tweede deel van de film:
'Hoe zien inwoners van Stratford de toekomst voor zich als het droog blijft?'

Slide 10 - Video

Kijk met de leerlingen het tweede (en laatste) deel van de film When a Town Runs Dry (3:21)
Kijkopdracht
Hoe zien inwoners van Stratford de toekomst voor zich als het droog blijft?

Slide 11 - Tekstslide

Bespreek de antwoorden die de leerlingen hebben gegeven op de kijkvraag.

Hoe zien inwoners van Stratford de toekomst voor zich als het droog blijft?
Mogelijke antwoorden: Ze zien dat het stadje steeds minder leefbaar wordt. Dat kinderen er niet meer kunnen opgroeien hoe de oudere bewoners dat konden. Ze zijn bang dat de stad gaat verdwijnen.

Ga eventueel verder in op de toekomst van deze 3 inwoners:

De boer: 
De winkeleigenaar:
De trainer:
 Deel 2: Oorzaken en gevolgen van klimaatverandering

Slide 12 - Tekstslide

Deel 2: Oorzaken en gevolgen van klimaatverandering.
Deze film gaat over een gevolg van klimaatverandering. Bij klimaatverandering kijk je niet alleen naar wat het gevolg is in bepaalde gebieden, maar ook naar waarom iets gebeurt. Dat noemen we de oorzaken.
We geven je een voorbeeld van oorzaak en gevolg bij klimaatverandering;

Door opwarming van de aarde smelten ijskappen in de zee (oorzaak). Hierdoor wordt de zeespiegel hoger en is er gevaar voor overstromingen aan de kust (gevolg).
Kun je ook een voorbeeld noemen van een oorzaak en gevolg die zich in het stadje Stratford afspelen? 

Slide 13 - Tekstslide

Oorzaken en gevolgen

Deze film gaat over een gevolg van klimaatverandering. Bij klimaatverandering kijk je niet alleen naar wat het gevolg is in bepaalde gebieden, maar ook naar waarom iets gebeurt. Dat noemen we de oorzaken.

We geven je een voorbeeld van oorzaak en gevolg bij klimaatverandering;

Door opwarming van de aarde smelten ijskappen in de zee (oorzaak). Hierdoor wordt de zeespiegel hoger en is er gevaar voor overstromingen aan de kust (gevolg).

Behandel de volgende vraag met de leerlingen:

Kun je ook een voorbeeld noemen van een oorzaak en gevolg die zich in Stratford afspelen?
Mogelijke antwoorden: 
Klimaatverandering en droogte
Droogte en weinig water
Droogte en slechte oogst
Weinig water en slechte oogst
Slechte oogst te weinig eten

2
4
3
1
1
5
6
Weinig water
Klimaatver-
andering
Slechte oogst
Minder banen
Droogte
Geen voedselproductie

Slide 14 - Sleepvraag

Sleepvraag oorzaken en gevolgen

Laat de leerlingen de volgende gebeurtenissen (die zich afspelen in Stratford) op de juiste volgorde zetten. Wat gebeurde er eerst? Wat daarna? 

Dit kan door de leerlingen mee te laten doen op hun telefoon/laptop/iPad (dan moet je 'Devices in de klas' aanzetten, maar ook gewoon met pen en papier. 

Het antwoord zie je door op de knop 'Toon antwoord' te klikken. 

Slide 15 - Video

In dit filmpje wordt kort uitgelegd wat klimaatverandering is. Hierna gaan we in op de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering.
Zoals je in het filmpje van net zag is klimaatverandering er altijd al geweest. Het gaat nu alleen heel erg snel. En je hoorde het al in het filmpje, dat komt vooral door de mens. 
Kijkopdracht
Je gaat zo de rest van het filmpje van het Jeugdjournaal bekijken. Daarin worden drie menselijke oorzaken voor klimaatverandering uitgelegd. Bekijk het filmpje en schrijf mee welke drie oorzaken dat zijn. 

Slide 16 - Tekstslide

Oorzaken klimaatverandering

Zoals je in het filmpje van net zag is klimaatverandering er altijd al geweest. Het gaat nu alleen heel erg snel. En je hoorde het al in het filmpje, dat komt vooral door de mens. 

Kijkopdracht:
Je gaat zo de rest van het filmpje van het Jeugdjournaal kijken. Daarin worden 3 oorzaken voor klimaatverandering uitgelegd. Kijk het filmpje en schrijf mee wat die 3 oorzaken zijn. 

Antwoord:
1. Er komt veel CO2 in de lucht door het verbranden van brandstoffen, dat zorgt ervoor dat het warmer wordt.
2. Er zijn veel bossen gekapt terwijl bomen juist CO2 opnemen, daardoor wordt er nu minder CO2 opgenomen. 
3. We zijn met steeds meer mensen en verbruiken dus steeds meer van alles.

Oorzaken klimaatverandering: https://www.wwf.nl/wat-we-doen/focus/klimaatverandering/oorzaken-gevolgen-klimaat#oorzaken 

Slide 17 - Video

Leerlingen kijken tweede deel van Jeugdjournaal filmpje over de menselijke oorzaken van klimaatverandering. 
Het filmpje van Jeugdjournaal ging over oorzaken van klimaatverandering. Klimaatverandering heeft ook veel verschillende gevolgen. Welke ken je al?
Gevolg 1
Leefgebieden van dieren en planten veranderen en daardoor sterven steeds meer dieren- en plantensoorten uit.
Gevolg 2
We krijgen vaker last van extreem weer. Er komen meer stortregens, zwaardere stormen of juist lange drogere perioden. 
Gevolg 3
Ook kan klimaatverandering leiden tot een tekort aan drinkwater of voedsel.
Hieronder zie je drie voorbeelden van gevolgen van klimaatverandering

Slide 18 - Tekstslide

Gevolgen klimaatverandering

Het filmpje van Jeugdjournaal ging over oorzaken van klimaatverandering. Klimaatverandering heeft ook veel verschillende gevolgen. Welke ken je al?
Warmer op aarde - Stijgende zeespiegel - Natuurrampen - Droogte - Extreem weer, bijvoorbeeld heftige regenval - Dieren sterven uit

Er staan 3 gevolgen uitgelegd op de slide. Vertel dat er nog wel meer gevolgen zijn. 

1. Leefgebieden van dieren en planten veranderen en daardoor sterven steeds meer dieren- en plantensoorten uit.
2. We krijgen vaker last van extreem weer. Er komen meer stortregens, zwaardere stormen of juist lange drogere perioden.
3. Ook kan klimaatverandering leiden tot een tekort aan drinkwater of voedsel. 

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/klimaatverandering/gevolgen-klimaatverandering 
Kun je je voorstellen dat jij net zoals de mensen in Stratford weg moet uit je eigen dorp of stad vanwege klimaatverandering? En kun je een oorzaak en/of gevolg noemen die voor jouw eigen plaats van invloed zou kunnen zijn?

Slide 19 - Tekstslide

Deze vragen zijn meningen van leerlingen. De tweede vraag of ze een oorzaak en gevolg kunnen noemen voor hun eigen woonplaats is een bruggetje naar de volgende slide. Dan gaan ze ook kijken naar mogelijke scenario's voor hun eigen woonplaats. 
Bosatlasopdracht
Je ziet hier een kaart van Nederland met mogelijke gevolgen voor de toekomst van Nederland. Zoek in de Grote Bosatlas de plaats op waar jij woont en bekijk wat voor klimaat daar is. 

Wat is het grootste gevaar op gebied van klimaatverandering voor jouw woonplaats?
Als je mogelijke gevolgen van klimaatverandering in je eigen omgeving vergelijkt met de inwoners van het stadje Stratford, is dat dan hetzelfde? 

Of gaat het dan om andere gevolgen

Slide 20 - Tekstslide

De Grote Bostlas opdracht is vrij in te vullen op basis van de editie die de leerlingen hebben. Of misschien gebruiken jullie nooit De Grote Bosatlas in de klas. Zoek in dat geval kaarten online op via De Grote Bosatlas online; https://www.noordhoff.nl/bosatlas 

Je kunt leerlingen vragen op het volgende te letten;

- Is er veel of weinig regen? 
- Woon je aan een rivier of zee? 
- Woon je in een dorp of stad? 
- Je kunt ook specifiek vragen wat het overstromingsrisico is in het gebied waar ze wonen

Als je aan de rivier woont zou het gevaar kunnen zijn dat rivieren overstromen door tijdelijk hevige neerslag (kijk naar overstromingen in Zuid-Limburg en Duitsland in 2021) of smeltend ijs van de bergen. De stijgende zeespiegel is in potentie het grootste gevaar voor Nederland qua klimaatverandering. Maar ook droogte voor de oogst (op platteland).
 Deel 3: Jouw gedrag en klimaatverandering

Slide 21 - Tekstslide

Deel 3: Jouw gedrag en klimaatverandering.
Doe jij al iets om klimaatverandering tegen te gaan?
Ja
Nee
Nee, maar dat zou ik wel willen!

Slide 22 - Poll

Leerlingen beantwoorden de vraag 'Doe jij al iets om klimaatverandering tegen te gaan?'

Dit kan door de leerlingen mee te laten doen op hun telefoon/laptop/iPad (dan moet je 'Devices in de klas' aanzetten, maar het kan ook gewoon met pen en papier of door handen op te steken. 
Wat kan je allemaal doen om klimaatverandering tegen te gaan ?

Slide 23 - Woordweb

Laat de leerlingen zoveel mogelijk dingen opschrijven die ze al doen of die ze zouden kunnen doen om snelle klimaatverandering tegen te gaan. 

Mogelijke antwoorden:
- Minder/geen dierlijke producten meer eten
- Letten op je waterverbruik, niet te lang douchen etc.
- Recyclen 
- Tweedehands kleding kopen i.p.v. nieuwe kleding

Mogelijke opdracht: Laat de leerlingen met elkaar in gesprek gaan over wat ze hebben opgeschreven en samen nog meer activiteiten bedenken.
When A Town Runs Dry
Met je klas naar ons festival?
Vonden jullie het leuk en leerzaam om deze les te volgen? We organiseren een festival in Den Haag en Amsterdam met verschillende films en verdiepingsprogramma's, klik hier voor meer informatie!

Slide 24 - Tekstslide

Wil je jouw klas nog eens trakteren op zo’n inspirerende les over dit thema? Kijk dan eens naar onze lessen bij de films Anote's Ark of I am Greta. Of geïnteresseerd in nog meer lessen, maar dan met een andere film/of ander thema? Movies that Matter Educatie heeft een groot filmaanbod met lesmateriaal. Bekijk het aanbod hier.
Of lijkt het je leuk een keer met je klas naar een film met verdiepingsprogramma toe te gaan? Naast de films en lessen op LessonUp organiseren we ook festival- en bioscoopvertoningen! Klik hier voor ons festival in maart en klik hier voor onze bioscoopvertoningen door het jaar heen.