Herhaling thema zenuwstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

14.3 Zenuwstelsel

Onder invloed van je wil

Zelfstandig

Binas 88L: overzicht autonome zenuwstelsel

Op basis van functie

BOUW

Zenuwstelsel op basis van de bouw.

Perifere zenuwstelsel zijn alle zenuwen bij elkaar die verbinding van en naar het CZS vormen. 

Het perifere zenuwstelsel bevat 3 typen zenuwcellen

centraal zenuwstelsel

grote hersenen: bewustzijn,

verwerking van informatie die
binnenkomt

kleine hersenen: evenwicht

hersenstam: ademhaling,
bloeddruk, hartslag temperatuur..

ruggenmerg: vormt verbindingen

grote hersenen

in de hersenschors zitten de zenuwcellichamen (grijs)

primaire gebieden: daar komt de informatie binnen

secundaire gebieden: daar wordt de informatie verwerkt 

14.4 Zenuwcellen

Spier

zintuig

motorisch

sensorisch

schakel

BINAS 88A

Voorkennis:

Zenuwcellen

Zenuwcellen hebben een cellichaam (waar de kern zit) en uitlopers (lange 'armen' van de cel)

Neuronen

Dendriet: uitloper die signalen opvangt van andere neuronen of zintuigcellen en richting het cellichaam stuurt

Neuronen

Axon: uitloper die signalen van het cellichaam doorstuurt naar andere neuronen of een spier/ klier

Neuronen

Myelineschede: isolerende laag rondom uitlopers (dendrieten of axonen)

Cellen van Schwann (binas 88A)

Vormen de myelineschede om de lange uitlopers van neuronen. Vormen de oorzaak van sprongsgewijze impulsgeleiding. 

De actiepotentialen worden sprongsgewijs doorgegeven van insnoering naar insnoering tussen de Myeline schedes (gevormd door de cellen van Schwann)

Altijd een kant op. 

Impuls kan hierdoor met een snelheid van 120 m/s door het zenuwstelsel (i.p.v. 2 m/s)

Sensorisch neuron 

Schakelneuron

Motorisch neuron

Impuls

Zenuwcellen zijn electrisch geladen, de binnenkant is veel negatiever dan de buitenkant. Dit komt doordat er actief Na+ buiten en K+ binnen de cel worden gepompt. 

Als er een impuls ontstaat gaan er opeens veel positieve deeltjes (Na+) via natriumkanalen naar binnen en verandert de lading.

Binas 88D

Impulsen

Een impuls is een soort elektrische stroom door een zenuwcel, doordat er ineens Na+ door kanalen naar binnengaat.

Hij begint in de dendriet en verspreidt zich over het hele membraan van de zenuwcel richting de uiteinden van het axon.

Impulsgeleiding op een rijtje

Impuls = elektrisch stroompje = actiepotentiaal

• ontstaat als prikkel sterk genoeg is (boven drempelwaarde)
• Alles of niets principe 
• negatieve lading slaat om naar positieve lading door Na⁺ instroom
• impuls kan maar een kant op (richting uiteinde axon)
• hoogte van impuls is altijd hetzelfde
• bij sterkere prikkel neemt impulsfrequentie toe dus vaker na elkaar

Impulsoverdracht tussen zenuwcellen

Gebeurt altijd één
richting op (vanaf axon
naar dendriet)

Synaps: plaats waar
neuronen signalen
aan elkaar doorgeven

Neuronen

Neurotransmitter: chemische stof die berichten tussen zenuwcellen doorgeeft

Wat gebeurt er in de synaps? Tabel 88G

Neurotransmitter bindt aan receptoren

binas 88G

Neurotransmitters

Stimulerende neurotransmitters

Stimuleren het ontstaan van een impuls in de volgende zenuwcel

bv Acetylcholine, glutamaat, adrenaline, dopamine

Remmende neurotransmitters

Remmen het ontstaan van een impuls in de volgende zenuwcel

bv GABA, serotonine

Neurotransmitters

Stimulerende neurotransmitter: Natrium kanalen gaan open:

Na+ stroomt naar binnen: Drempelwaarde bereikt? Impuls

Remmende
neurotransmitter:

Natrium kanalen
blokkeren: geen
impuls.

Reflexboog

De aansturing van de spieren/klieren zonder betrokkenheid van de grote hersnenen (niet bewust).

Loopt meestal via het ruggenmerg en meteen weer terug. Behalve reflexen in het gebied van het hoofd, die gaan via de hersenstam.

Sommige reflexen zijn aangeboren, sommigen aangeleerd.

Reflex

Binas 88K

Een reflex is snel, omdat de impuls maar langs weinig synapsen moet (via ruggenmerg of hersenstam). 

Een reflex is snel, omdat de impuls maar langs weinig synapsen moet. 

Zelfstandig werken

Ga naar eindexamensite.nl 

Code klas: FBYXD

Oefenen zenuwstelsel: UVE48

Lukt het niet: heb ik een papier, helaaass....