PLanten opbouw

• Biology
• Secondary Education

Vandaag

• levenscyclus planten
• zaad opbouw
• wortels 

Begin van planten

Planten hebben een begin en een einde. 

Planten beginnen als zaad daar groeit een babyplant uit (kiemplant) en uiteindelijk wordt deze plant volwassen en maakt weer nieuw zaad aan.

Dat noemen we de levenscyclus van een plant.

Een boon is een voorbeeld van een

1. Zaad
2. Kiemplant
3. Volwassenplant

Een ander woord voor babyplant is

1. Zaad
2. Kiemplant
3. Volwassenplant

Levenscyclus bonenplant

Levenscyclus

Zo'n levenscyclus heeft niet echt een begin of een einde, het is een cirkel.

Vaak wordt het zaadje gezien als de eerste stap, maar als een plant volwassen is maakt hij nieuw zaad.

De laatste stap van de oude cyclus is de eerste stap van de nieuwe cyclus.

Een kenmerk van een levenscyclus is dat...

1. De eerste en de laatste stap hetzelfde zijn
2. Dat alleen planten dit hebben
3. Dat het meerdere stappen zijn met een duidelijk begin en einde
4. Dat alle stappen compleet verschillend zijn en niks met elkaar te maken hebben

0

Fase 1: zaad

Een boon is een voorbeeld van een zaad.

Zaden bestaan uit verschillende onderdelen:

Zaadhuid

Navel

Poortje

Hartje

Boon

Poortje:

Door het poortje kan de boon, eenmaal in de grond, water opnemen.

Navel:

Hier kreeg de boon van de moeder plant zijn voedingsstoffen. Net zoals bij mensen.

Zaadhuid:

Een vlies , of dikkere laag, om een zaad heen die beschermt tegen beschadiging en uitdroging.

Hartje: functie is onbekend

Bonen in de peul met navel

Voorbeeld zaadhuid zonnebloempit

Wat doet de zaadhuid?

1. Neemt water op
2. Kan voedingsstoffen van de moederplant ontvangen
3. Beschermt het zaad tegen beschadiging en uitdroging

Wat doet de navel?

1. Neemt water op
2. Kan voedingsstoffen van de moederplant ontvangen
3. Beschermt het zaad tegen beschadiging en uitdroging

Wat doet het poortje?

1. Neemt water op
2. Kan voedingsstoffen van de moederplant ontvangen
3. Beschermt het zaad tegen beschadiging en uitdroging

Fase 1: zaad

Ook het binnenste van een zaad (in dit geval boon) bestaan uit verschillende onderdelen:

Zaadlobben

Kiemplant

Binnenste boon

Zaadlobben

Zo'n boon kunnen we door midden breken, zoals in de foto, omdat die bestaat uit twee helften. Die helften noemen we zaadlobben

Kiemplant

Boven aan de boon zien we het begin van het nieuwe plantje al, dat is de kiemplant.

Zaadlobben

Die zaadlobben bevatten erg veel extra brandstoffen (glucose/zetmelen) om er voor te zorgen dat de plant genoeg energie heeft om te groeien.

Daarom kunnen wij het eten, wij nemen dan die brandstoffen op!

Waarom eten wij bonen?

1. Voor de smaak
2. Omdat zaad, in dit geval bonen, extra brandstoffen bevatten
3. Omdat ze niet giftig zijn
4. Omdat bonen, in tegenstelling tot ander zaad, extra brandstoffen bevatten

Waar zitten die extra brandstoffen opgeslagen?

1. Kiemplant
2. Zaadlobben
3. Zaadhuid
4. Navel

Fase 2: kiemplant

De babyplant, namelijk de kiemplant, heeft ook al een paar onderdelen:

Bladeren

(klein) Stengeltje

Wortel

Wortels

Wortels zijn stengels van een plant die onder de grond groeien. Alle wortels van een plant bij elkaar noemen we wortelsstelsels

Zij hebben verschillende functies:

Vastzetten van de plant 

Opname van water & mineralen uit de grond

Opslag van reserve voedsel

Wortelsstelsel boom

Alle wortels bij elkaar van een plant noemen we....

1. Wortelsysteem
2. Wortels
3. Wortelstelsel
4. Wortelverzameling

Hoofd- en zijwortels

Het wortelstelsel van een plant is (meestal) te verdelen in een hoofdwortel en zijwortels

Meeste wortels hebben ook wortelharen

De zijwortels zijn splitsingen van de hoofdwortel en de wortelharen zijn minuscule worteltjes.

Bijwortels en zijwortels

Zijwortels zijn afsplitsingen van de hoofdwortel.

Sommige planten hebben echter meer een verzameling van kleine wortels. dit noemen we bijwortels

Rechts: bijwortels

Zijwortels zijn:

1. Een afsplitsing van een hoofdwortel
2. Een verzameling kleine wortels
3. Minuscule worteltjes
4. Het voedsel "een wortel"

Bijwortels zijn:

1. Een afsplitsing van een hoofdwortel
2. Een verzameling kleine wortels
3. Minuscule worteltjes
4. Het voedsel "een wortel"

Haarwortels zijn:

1. Een afsplitsing van een hoofdwortel
2. Een verzameling kleine wortels
3. Minuscule worteltjes
4. Het voedsel "een wortel"

Dit is een?

Andere soorten?

Ja!

Stengels

Stengels zijn een ander deel van planten, ook die hebben een functie;

Kapstok-functie

Transport

Kapstok functie

Eén van de functies van de stengels van planten (en de stam van een boom) is dat alle andere onderdelen er als het ware "aangehangen" kunnen worden.

Net zoals een kapstok!

kapstok functie stengel

kapstok functie boom

Transport

We weten dat wortels water ópnemen, maar dit moet ook omhoog getransporteerd worden.

Dit wordt gedaan met een vatenstelsel in de stengels van de planten.

Selderij doorsnede

De twee functies van een stengel zijn:

1. Kapstok & transport
2. Opname water & Opslag brandstoffen
3. Fotosynthese & opname koolstofdioxide
4. Fotosynthese & uitstoot zuurstof

Vertel in het kort wat de kapstok functie is en wat de functie "transport" inhoudt

Bouw van een stengel

1. Eindknop
   
2. Okselknop
3. bladoksel
4. lid
5. Knopen

Bouw

Eindknop

Hier kunnen nieuwe stengels aan groeien.

Okselknop

Zit in de bladoksel en is het begin van een nieuwe stengel, nieuw blad of bloem

Bladoksel

Is waar het blad aan de stengel vastzit

Lid

Is een deel van de stengel waar niks aan zit

Knoop

Zijn de okselknoppen en bladknoppen en de stengel samen

Wat is het verschil tussen een eindknop en een okselknop

1. De plaats, de eindknop zit aan het eind van de stengel en de okselknop in het midden
2. De eindknop is de enige knop waar een nieuwe stengel uit kan groeien
3. Okselknop is de enige waar een nieuwe stengel uit kan groeien
4. Geen antwoord is juist.

Bladeren

Een plant heeft ook bladeren. Bladeren zijn erg belangrijk en zorgen voor de fotosynthese

het is opgebouwd uit verschillende delen:

1. Bladschijf
2. Bladmoes
3. Hoofdnerf
4. Zijnerven
5. Bladsteel

Bouw

Bladschijf

Is het hele blad

Bladsteel

Is het steeltje waar het blad vast zit aan de stengel

Hoofdnerf

zijn de buisjes in het blad waar water & mineralen door worden getransporteerd

Zijnerf

Zijn de vertakkingen van de hoofdnerf

Bladmoes

zijn de stukjes bladeren tussen twee nerven in.

Wat is de functie van de hoofdnerf en zijnerven van een plant?

1. Fotosynthese
2. Vervoer water &mineralen
3. Opname zuurstof
4. Opname koolstofdioxide

Nerven in het blad en de buisjes in de stengel hebben dezelfde functie.
Welke functie is dat?

1. Opname zuurstof
2. Opname koolstofdioxide
3. Fotosynthese
4. vervoer water & mineralen

Fotosynthese

Foto is latijn voor "licht"

Synthese is een biologisch begrip voor het maken van een stof

Fotosynthese is dus het proces waarbij door middel van licht een stof wordt gemaakt.

Bladgroenkorrels

In de cellen van een plant zitten cholorplasten of te wel, bladgroenkorrels.

Deze bladgroenkorrels zijn speciaal (en uniek voor planten) want zij kunnen namelijk water, koolstofdioxide en licht omzetten in glucose en zuurstof.

Fotosynthese

Koolstofdioxide (lucht) + water (plantenvaten) + Licht (zon)

=

Glucose (suiker) + Zuurstof 

Planten ademen dus ook, een soort van. Planten ademen:
... in en ... uit

1. Zuurstof in, koolstofdioxide uit
2. Koolstofdioxide in, zuurstof uit
3. Glucose in, zuurstof uit
4. Glucose in, koolstofdioxide uit

Mensen & dieren ademen ook.
Zij ademen .... in en .... uit

1. Zuurstof in, koolstofdioxide uit
2. Koolstofdioxide in, zuurstof uit
3. glucose in, zuurstof uit
4. glucose in, koolstofdioxide uit

Leg uit hoe mensen, dieren en planten samenwerken met betrekking tot zuurstof en koolstofdioxide

Bloemen onderdelen

Ook bloemen, die worden gebruikt voor de voortplanting hebben onderdelen.

1. Kroonblad
2. Kelkblad
3. Stempel
4. Stijl
5. Stamper
6. meeldraden
7. vruchtbeginsel

Kroonblad narcis

Kelk

meeldraden en stamper lelie

Windbloemen vs insectenbloemen

Windbloemen zijn vaak onopvallende bloemen, van grassen en bomen.

Zij worden door de wind bestoven (stuifmeelkorrels gaan in de stamper en vormen een zaad)

Zij hebben grote meeldraden en grote stampers zodat het stuifmeel makkelijk opgepakt kan worden en makkelijker op de stamper terecht komt.

windbloem

Insectenbloemen

insectenbloemen hebben opvallende kroonbladeren en hebben honingklieren, waar nectar gemaakt wordt.

Dit is waar insecten zoals bijen op af komen en met hun voetjes het stuifmeel oppakken.

Insectenbloem

Bij met pollen-broekje 

Kruisbestuiving

Bestuiving is wanneer stuifmeel in de stamper komt.

Kruisbestuiving is wanneer stuifmeel van een andere plant (maar dezelfde soort) in een stamper komt.

Opdrachten

1. Kijk het filmpje van de ontkieming van een bruine boon
2.  Kijk het filmpje van biologie met joost over de levenscyclus van planten
3. Maak de opdrachten met de onderdelen van een bruine boon (website 1)
4. Maak de puzzel over de levenscyclus van een boon (biologiepagina)

wordwall.net

biologiepagina.nl

Opdrachten wortels

1. Bekijk het filmpje van biologie met joost over wortels
2. Bekijk de samenvatting van biologiepagina over wortels
3. Bekijk het filmpje van biologie met joost over mindmaps
4. maak een mindmap over wortels 

biologiepagina.nl

Opdrachten stengels & bladeren

1. kijk de filmpjes van biologie met joost
2. Maak de puzzel van biologie pagina
3. Maak een mindmap over wortels, stengels en bladeren 

biologiepagina.nl

Opdrachten bouw en functie bloemen

1. Kijk het filmpje "bouw en functie van bloemen" van biologie met joost
2. Bekijk de informatie over de bouw van bloemen op biologiepagina.nl
3. Maak de puzzel van de onderdelen van een bloem op biologiepagina.nl
4. Maak zelf een tekening van een bloem (zoek een plaatje op op internet) en zet alle namen van de onderdelen erbij

www.bioplek.org

biologiepagina.nl

Bloemen, bestuiving & bevruchting

1.  Bekijk de filmpjes van biologie met joost
2. Bestudeer de informatie over insectenbloemen, windbloemen, bestuiving en bevruchting op biologiepagina.nl
3. Maak aantekeningen (of een mindmap!)
4. maak de opdracht insectenbloem of windbloem op biologiepagina.nl
5. Maak de opdracht bestuiving op biologiepagina.nl
6. Maak de opdracht bloemetjes en bijtjes op biologiepagina.nl

www.bioplek.org

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl