Thema intro + start b1

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Thema 5 stevigheid en bewegen

1. Het skelet van de mens
2. Kraakbeenverbinding en beenweefsel
3. Beenverbindingen
4. Spieren
5. Houding en beweging
6. Blessures

Bedenk een beroep waarvoor je de leerstof in dit hoofdstuk nodig kunt hebben

Introductie:

Leerdoelen:

5.1 Je kunt de botten benoemen in een afbeelding van het skelet.

5.2 Je kunt de functies van het skelet noemen.

5.3 Je kunt pijpbeenderen en platte beenderen onderscheiden en kenmerken ervan noemen.

Functie skelet

• Stevigheid: rechtop staan
  
• Beweging: spieren en gewrichten
• Bescherming: organen
• Vorm geven
  

                    Botten om te leren

Beenderstelsel = skelet

functies skelet

bescherming

Vorm

stevigheid

beweging mogelijk maken

Pijpbeenderen

(kleine holtes in de kop): bloedcellen gevormd

Type beenderen

Pijpbeen

Platte beenderen

Platte beenderen

Bevatten WEL rood beenmerg: vormt bloedcellen

Bevatten GEEN geel beenmerg

Type beenderen

Er is een foto van Dominique haar arm gemaakt.

Sleep naar de botten die je ziet op de röntgenfoto:

Extra hulpje, het skelet

Spaakbeen

Ellepijp

Middenhandsbeentjes

Handwortelbeentjes

Vingerkootjes

Zet in de goede volgorgde, van boven naar beneden (1 is boven)

1

2

3

4

borstwervel

heiligbeen

halswervel

lendenwervel

Tekst (1/2)

Jonge vrouw krijgt nieuwe schedel uit 3D-printer

‘Onze dochter heeft een botziekte’, zegt de moeder van Judith. ‘Haar schedelwand werd te dik en drukte tegen haar hersenen. Daardoor had ze zware hoofdpijn en kon ze op het laatst niet meer zien. Maar het is ongelooflijk wat er is gebeurd. Net op tijd is ze gered door de uitvinding van de 3D-printer.’ Dat was in 2014, en het was wereldnieuws.

Tekst (2/2)

Artsen van het UMC, een ziekenhuis in Utrecht, hebben eerst de vorm van de schedel van de vrouw gescand. Daarna maakte een 3D-printer in Australië een compleet nieuw kunststof schedeldak voor Judith. Precies in de vorm van haar eigen schedel, maar dan met een normale dikte van de schedelwand.

Dit was de eerste keer dat een complete schedel is vervangen. De vrouw maakt het goed en is alweer aan het werk. Inmiddels werken onderzoekers van het UMC Utrecht aan een techniek om levende weefsels te printen met bioprinters.

Bron: de Volkskrant, www.umcutrecht.nl.

Lees de tekst ‘Jonge vrouw krijgt nieuwe schedel uit 3D-printer’.

Welk type bot is vervangen door de 3D-printer?

1. Pijpbeen
2. Platbeen
3. Schedelbeen

De 3D-geprinte schedel van Judith is gemaakt van kunststof.
Stel dat een vrouw een 3D-geprint rechterdijbeen krijgt van kunststof. Haar linkerdijbeen is niet vervangen en is gezond.

Welke functie kan haar rechterdijbeen niet uitoefenen vergeleken met haar linkerdijbeen? Leg uit waarom niet

Opdrachten:

Leer thema 5 b1

Maak van 5.1 

Opdracht 1 t/m 3 + 5 & 6